ابهام در جایزه پژوهشی جشنواره خوارزمی/ «نوتار» ساز جدیدی نیست

آهنگساز و نوازنده شناخته شده موسیقی ایرانی ضمن تشریح تازه‌ترین فعالیت‌های خود از مدیران جشنواره خوارزمی در نحوه انتخاب یکی از رتبه‌های برتر پژوهش‌های کاربردی این رویداد انتقاد کرد. کیوان ساکت آهنگساز و نوازنده مطرح کشور در گفتگو با سینما خراسان درباره تازه‌ترین فعالیت‌های خود گفت: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته، خردادماه سال جاری همراه با […]

آهنگساز و نوازنده شناخته شده موسیقی ایرانی ضمن تشریح تازه‌ترین فعالیت‌های خود از مدیران جشنواره خوارزمی در نحوه انتخاب یکی از رتبه‌های برتر پژوهش‌های کاربردی این رویداد انتقاد کرد.

کیوان ساکت آهنگساز و نوازنده مطرح کشور در گفتگو با سینما خراسان درباره تازه‌ترین فعالیت‌های خود گفت: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته، خردادماه سال جاری همراه با ارکستر فیلارمونیک پاریس کنسرت‌هایی را برگزار می‌کنم. ضمن اینکه پس از حضور در پاریس برنامه دیگری را نیز در شهر لندن برگزار خواهیم کرد. در این کنسرت‌ها من به‌ عنوان آهنگساز و سولیست تار، خواهم بود البته پیش از برگزاری این کنسرت‌ها همراه با گروه «وزیری» به خوانندگی وحید تاج کنسرتی را با رپرتواری کاملاً جدید در تالار وحدت تهران برپا می‌کنیم.

این نوازنده در ادامه صحبت‌های خود به اهدای جایزه نخست پژوهش‌های کاربردی جشنواره بین‌المللی خوارزمی که چندی پیش به جهت طراحی ساز «نوتار» اهدا شد، اشاره کرد و گفت: من برای جشنواره بین‌المللی خوارزمی متأسفم که حتی یک جستجوی کوچک درباره آنچه از آن به عنوان یک طرح ابداعی یاد می‌شود، انجام نداده‌اند. حتی نام سازنده این تار که آ قای بهرام حمیدی از تارسازهای ملایری هست نیز به میان نیامده است. لابد با تعریف ایده خود برای داوران به صورت شفاهی. جالب است بدانید که همین ساز «نوتار» که از سوی این جشنواره مقام نخست پژوهش‌های کاربردی را از میان طرح‌های برتر و تقدیر پژوهشگران و نوآوران دریافت کرده ۶۰ سال پیش توسط غلامحسین نورجهان ابداع شده و مدت‌های زیادی است در موزه موسیقی تهران در معرض دید همگان قرار داده شده که علاقه مندان همین حالا نیز می‌توانند برای تماشای آن به این محل مراجعه کنند.

وی ادامه داد: سال‌ها پیش زمانی که بنده نزد دایی خودم به فراگیری موسیقی مشغول بودم، شخصی به نام غلامحسین نور جهان (اهل کلات و ساکن مشهد) این نوع تار را ساخته است. این شخص بعدها به تهران آمد و در میدان حسن آباد تهران علاوه بر ساخت ساز مغازه لوازم الکتریکی راه اندازی کرد و خیلی هم همان زمان برای این ساز تبلیغ کرد ولی موفق نبود. این ساز همانند تار ابداعی آقای طلایی کاسه آن از قسمت پایین قابل جدا شدن بوده و با یک لولا به قسمت بالای کاسه قابلیت اتصال داشت.

این کارشناس موسیقی افزود: گرچه این هنرمند در همان سال‌ها نسبت به ساخت این نوع ساز اقداماتی را انجام داد و بر این باور بود که ساخت چنین تاری حمل و نقل آن را راحت می‌کند، ولی این ساز در همان زمان نیز مورد استقبال قرار نگرفت. نکته جالب دیگر اینکه سال‌هاست شخص دیگری به نام علیرضا هاشمیان چیزی شبیه این تار را با سرپنجه ای شبیه گیتار می‌سازد. حال موجب حیرت فراوان است چطور جشنواره خوارزمی این‌ها را نمی‌بیند؟ چطور کارهای با ارزش استاد بزرگ قنبری مهر در عرصه سازسازی را نادیده گرفته و به هیچ می‌انگارد، اما به یک کار تقلیدی بدون کاربرد جایزه برتر سال اهدا می‌شود. داوران محترم جشنواره خوارزمی حتی به خود زحمت ندادند تا به موزه موسیقی بروند و ببینند آیا چنین سازی پیش از آن ساخته شده یا نه؟ من به نمایندگی بخش زیادی از هنرمندان آزاد قویاً از جشنواره خوارزمی می‌خواهم بابت این اشتباه از جامعه موسیقی و سازسازها پوزش بخواهد.

ساکت در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: امروزه شاهد زیر پا گذاشتن حقوق معنوی و مادی هنرمندان در سطوح گوناگون هستیم. از به نام زدن کتاب ردیف یکی از اساتید در گذشته بدون تغییر حتی یک واو تا کپی اشعار دیگران به نام خود و حالا نیز این ساز کذایی. و حتی کپی برخی از آثار موسیقایی ترک توسط برخی از افراد به نام خودشان. موضوعی که هربار با داد و فریاد هنرمندان در رسانه‌ها مطرح می‌شود اما گویا این فریادها به جایی نمی‌رسد. در صورتی که جشنواره خوارزمی از پوزش سر باز زند باقی داوری‌های ایشان نیز مورد سو ظن و گمان قرار می‌گیرد و نشان می‌دهد آنچه مهم نیست درستی و صداقت است و آنچه مهم است روابط است نه هنر والا. تاریخ درباره داوران چه قضاوتی خواهد کرد که استاد بزرگی مانند قنبری مهر را ندیدند و به یک کار کپی برترین جایزه سال دادند؟