«آنتیگونه» مدرن در راه شانو/ تئاتر از ریل خارج شده است

قطب الدین صادقی مدرس، نویسنده و کارگردان تئاتر درباره تازه ترین فعالیتش به سینما خراسان گفت: قصد دارم از روز شنبه ۱۹ بهمن ماه نمایش «آنتیگونه» را در تماشاخانه شانو به صحنه ببرم. این نمایش رویکردی کاملا مدرن به داستان آنتیگونه دارد و با یک داینامیک و پویایی در میزانسن، بازی‌ها و تصاویر صحنه‌ای اجرا می‌شود تا بتواند هم مفهوم را زنده کند و هم از لحاظ بصری و زیبایی شناسی تاثیرگذار باشد.

وی افزود: این نمایش برگرفته از نمایشنامه «آنتیگون» ژان آنوی است که دچار تغییرات بسیاری شده است و چندین صحنه به آن اضافه و کم شده و تغییرات اساسی کرده است. در واقع یک متن جدید نوشته شده که نه متعلق به سوفوکل است نه ژان آنوی. متن جدید کلاسیک نیست و اثری کاملا مدرن است چون این روزها اگر نمایشی رویکرد مدرن نداشته باشد مخاطبان کمتر تصاویر خودشان را در آن کار می‌بینند و کمتر ارتباط فکری با کار برقرار می‌کنند. در حال حاضر خون و حرکتی را که در آثار مدرن جریان دارد، نمی‌شود در آثار کلاسیک اعمال کرد چون این نوع از متون بیشتر وفادار به زبان هستند و با آن سیطره ادبی و مجموعه واژگان اساطیری و ترکیبات نحوی اثر را لخت و سنگین می‌کنند در حالی که این روزها مردم بیشتر به دنبال ارتباطی تنانی و احساسی هستند تا ارتباط ادبی. در این نمایش به شدت بازیگران را برحذر داشتم که به سمت ادبیات بروند چون معتقدم تئاتر ادبیات نیست.

مدیر تماشاخانه شانو درباره دیگر ویژگی‌های نمایش بیان کرد: صحنه‌های زیادی از نمایش برپایه حرکات فرم بنا شده و دیالوگ‌ها هم بسیار کوتاه، روان و کاربردی است. بازیگران برای حضور در این نمایش تربیت شده‌اند و همگی از هنرجویان خودم هستند. یکی از اهداف من در این تئاتر هم تربیت یک نسل جوان برخلاف آنچه که در دانشگاه‌ها اتفاق نمی‌افتد، است و هم اینکه علاقه‌مند بودم نمایشی پرخون، پرحرکت و پرمعنا که در دام تئاتر پول محور و چهره محور نیفتد، به صحنه ببرم. به هرحال ما نیز باید تجربیات خودمان را به نسل جدید منتقل کنیم و این کار بهترین راه انتقال تجربیات است. بازیگران این نمایش یک سال دوره دیدند و روزی سه ساعت با آنها کار کردم.

صادقی با اشاره به اینکه هیچ گاه شکل اجرایی را از محتوا جدا نمی‌کند، متذکر شد: معتقدم آنچه که در فرم اهمیت دارد این است که از طریق آن بتوانیم محتوا را به درستی بیان کنیم. این طراحی شکلیِ جدا از معنا که این روزها در تئاتر ما بسیار دیده می‌شود فقط از نداشتن آگاهی و فراهم آوردن نمایش‌های بی معنا و بی خاصیت برای جذب طبقه مرفه است که تنها آنها را سرگرم کند. من هرگز تئاتر را از مفاهیم اجتماعی، ارزش‌های انسانی و مسایل روز جدا نکردم. این روزها شاهد بسیاری از آثار هستیم که تئاتر را برای نوکیسه‌ها درست می‌کنند و نه پیگیر هستند و نه انتقادی در آثارشان مشاهده می‌شود چون به سودشان نیست و تنها می‌خواهند مخاطبان را به ضیافت چشم و حرکت دعوت کنند.

این کارگردان تئاتر در پایان با تاکید بر نقش هنرمندان در بیان مسایل روز جامعه گفت: تئاتر باید پیوندهای خودش را با جامعه، بحران‌ها و مسایل اساسی جامعه قطع نکند. در دوران یونان باستان، و زمان شکسپیر، ایبسن، مولیر، کامو، برشت و … هنرمندان هیچ گاه پیوندشان را از وقایع روز جدا نکردند. تئاتر ما از ریل منحرف شده است و باید عده‌ای همچنان تعاریف درست را به نسل بعد منتقل کنند. من کاری به دیگران ندارم چون پاسبان نیستم و کار خودم را می‌کنم و تلاشم این است که داشته هایم را به نسل جدید منتقل کنم.