تمجیدی: فیلمسازی را نمی‌توان از دانش آکادمیک جدا کرد

به گزارش روز سه شنبه سینما خراسان به نقل از ایرنا، محمدحسین تمجیدی در نشست «پژوهش برخط» سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران با موضوع «از سینمای تجربی تا متن آکادمیک» با نقل یک خاطره از سال‌های تدریس خود، اظهار داشت: یک فیلمساز در وهله اول یک پژوهشگر است که در اثرش مواردی را با دیگران در میان می‌گذارد. بنابراین نمی‌توان فیلمسازی را از دانش آکادمیک جدا کرد.

وی افزود: اگر قصد نظریه پردازانی نظیر ژان اپستاین قصد دارند بر ضد جریان سینمای مرسوم صحبت کنند موارد مورد نظر خود را مکتوب می‌کردند یا مجله «کایه‌دو سینما» نقش تعیین کننده‌ای در شکل‌گیری سینمای آوانگارد داشته است. در آن مباحثه و نقد صورت می‌گرفته و مکتوب می‌شده است و امروز به عنوان پشتوانه در دسترس ما است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: انتخاب محوریت «سینمای تجربی» در سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران ایجاب می‌کند که یک ارزش افزوده برای این گونه سینمایی ایجاد کنیم. به این معنا که فیلمسازان و پژوهشگران باید یافته‌ها و آموخته های خود را مکتوب کنند و طبق الفبایی تعریف شده به نوشته های خود سروشکل منسجمی بدهند.

تمجیدی گفت: متن آکادمیک غیر از نزدیک بودنش به فضا و بستر دانشگاهی، باید علمی پژوهشی باشد و نیازمند پشتوانه نظری است. حال نگارش مقاله می‌تواند دو نوع داشته باشد. مقاله آزاد که حاصل تراوشات ذهنی و هر آنچه به ذهن آمده و مکتوب شده است. در مقابل آن مقاله‌ای است که خروجی یک فعالیت پژوهشی است و مراحل فیش برداری، جمع آوری اطلاعات، دسته بندی آن‌ها و… را طی کرده است و می‌تواند به کتاب هم در ادامه تبدیل شود.

وی با اشاره به خلاهای پژوهشی در حوزه سینما و به ویژه سینمای تجربی، اظهار داشت: سینمای تجربی نیاز جدی به پژوهش دارد. ضمن این که در حال حاضر شرایط برای تحقیق و پژوهش و منابع بسیاری برای علاقه‌مندان در اختیار است. در حالی که در دوران دانشجویی ما به سختی این آثار یافت می‌شدند. این مقالات در انواع توصیفی، تحلیلی، اقناعی و انتقادی هستند که توسط نهادها یا سازمان هایی نظیر وزارت علوم در ایران و سایر کشورها دسته بندی می‌شوند.

این پژوهشگر سینما تصریح کرد: آشنایی با زبان انگلیسی برای دست کم تشخیص این که یک مقاله برای ما کارآمد هست یا نه نیازی ضروری در عرصه پژوهش است. عنوان «دسترسی آزاد» در سایت های علمی امکان دسترسی رایگان و ساده را به مقالات برای همه فراهم می کنند. برای اطمینان از اعتبار مقاله ای که انتخاب می کنیم، کلمه DOA تایید می کند که مقاله مورد نظر حتی اگر سایت ارائه دهنده اش به دلایلی حذف شود، همواره در دسترس خواهد بود. همچنین ISI نیز اعتبار جهانی مقالات را در جستجوها تایید خواهد کرد.

تمجیدی با بیان اینکه «داوری بادقت» یا «پییر ریویو» هم عنوان دیگری است که نشان می دهد افرادی با رده علمی بالا بر این مطلب کندوکاو کرده اند. مقالات عمدتا با عنوان «ژورنال» در بستر اینترنت قابل دسترس هستند، افزود: سامانه آکادمیا اجو(ACADEMIA EDU) نیز پذیرای آپلود کرد مقالات علمی است یا می توان در آن صرفا یک کاربر و ویزیتور بود. این سایت بدون فیلتر قابل دسترس است و به دو شیوه آزاد یا با پرداخت حق عضویت جزیی دسترسی گسترده ای به آثار علمی و پژوهشی دارد. چنانچه دارای ۱۶۴ میلیون کاربر ثبت شده،۲۲ میلیون مقاله و ۳۱ میلیون بازدید کننده در ماه است.

وی ادامه داد: در سایت ریسرچ گیت (RESEARCH GATE) نیز ۲۰ میلیون پژوهشگر عضو هستند و برای محققان ایرانی نیز سامانه ای محبوب است. در اینجا فرصتی برای پرسش و پاسخ نیز وجود دارد.«آلفاویل» نیز مجموعه دیگری برای به اشتراک گذاری مقالات است و کسی مثل دادلی اندرو از جمله اعضای هیات علمی آن است که نظریات درخوری درباره سینما و تلویزیون دارد و آثارش در ایران نیز ترجمه شده است. فیلم مترز(FILM MATTERS) هم ژورنال آنلاینی است که جایزه ای با عنوان مرحوم «مسعود یزدانی» دانشمند ایرانی دارای درجه دکترای هوش مصنوعی به افراد برگزیده اهدا می کند. مسعود یزدانی محققی بوده که با راه اندازی یک انتشارات چاپ فیلم مترز را انجام می داده است و بعد از درگذشت اش برای یادبود او این جایزه به ژورنال اضافه شده است.

این استاد دانشگاه افزود: جستجوی واژه اکسپریمنتال سینما نیز خود سایت های مادر متعددی را برای دسترسی به منابع علمی در اختیار پژوهشگران قرار می دهد که برای مثال می توان به آندرگراند ژورنال، مونوسکوپ و… اشاره کرد. «برایت لایت فیلم ژورنال» نیز سامانه دیگری است و «SENSES OF CINEMA» در استرالیا شامل مقالاتی از اعضای هیات علمی در مرحله دکترایشان می شود که بخشی به نام دوسیه دارد که پرونده کامل فیلم ها را در برمی گیرد. همچنین «سینه فیلیا» نیز دسترسی دیگری است که اگرچه به طور مشخص درباره سینمای تجربی اطلاعاتی ندارد اما پرونده های ویژه ای درباره فیلم ها از ابتدا تا پایانشان را شامل می شود. در ایران نیز «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» و «نورمگز» مقالات خوبی را بر اساس کلیدواژه ها در اختیار پژوهشگران قرار می دهند.

تمجیدی با بیان اینکه فیلمسازان و علاقه‌مندان جسارت کنند و بنویسند و در پژوهش کوتاه نیایند، خاطرنشان کرد: هیچ چیز در دنیای ما ماندگار نمی‌شود مگر این که مکتوب و علمی شود. بنویسید تا آیندگان نیز بتوانند از آن استفاده کنند.

سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری سعید پوراسماعیلی و دبیری علمی احمد الستی ۲۴ آذر ماه ۱۴۰۰ در بخش‌های مقالات پژوهشی، جستارهای آزاد و ترجمه با محوریت سینمای تجربی برگزار می‌شود.

نهال