اولین بار که به تنهایی سر از سینما در آوردم، سالیان خیلی دور بود هنوز خبری از اینترنت و پیام رسان و پردیس های سینمایی نبود، هنوز کسی بلیط اینترنتی نمی خرید، و برای دیدن فیلم های خوب آن روزهای سینما در صف می ایستاد.
برای پست کردن نامه ای به اداره پست خیابان امام خمینی(ره) نزدیک باغ ملی رفته بودم و سر در سینما فردوسی عکس فیلم “عروس” خودنمایی می کرد، وسوسه شدم بلیط خریدم و با هول و ترس به تماشای فیلم عروس نشستم، هنوز هم از خیابان ارگ که می گذرم بی اختیار به مکان سینما فردوسی نگاه می کنم جایی که دیگر سینما فردوسی نیست و تنها از آن سینما خاطره ای باقی مانده است.
این خیابان ارگ با ارگ سالهای دور خیلی تفاوت دارد، هر چند هنوز بقایایی از قدیم را در خود نگاه داشته است، از باغ ملی تا ساختمان های قدیمی که دلت را می لرزاند، دلم برای تنها خاطره ای که از سینما فردوسی دارم می لرزد برای علاقمندان به سینما، که سالها در این سینماها فیلم می دیدند چه سخت است که دیگر برایشان بقایایی از آن همه خاطره نمانده است.
مرحوم پورحسین در کتاب صد سال سینمای مشهد، به مرور سینماهای مشهد پرداخته است، که سهم سینماهای ارگ سهم بزرگی از سینمای مشهد را تشکیل می دهد.
از تالار اعتبار السلطنه در کتاب تاریخ سینمای ایران به عنوان اولین سینمای مشهد نام برده شده است، در این کتاب آمده است:« پس از تبریز، مشهد از جهت تاسیس سینما نسبت به شهرهای دیگر دارای قدمت است، در سال ۱۲۹۰ نخستین بار در کوچه ارگ تالاری به وسیله موسی خان اعتبار السلطنه تاسیس شد، گنجایش این سالن ۳۰۰ تماشاگر بود و در آن به جز نمایش، فیلم های صامت هم نشان می دادند و چون مشهد در آن زمان فاقد برق بود، برای آپارات از چراغ کارپیت استفاده می شد، این سالن در زمستان ۱۲۹۲ به عنوان سینمای دایمی در آمد و روس ها برای تهیه فیلم به اعتبار السلطنه کمک می کردند. اوایل این سالن صندلی نداشته و مردم روی زمین فیلم های را تماشا می کردند.
اما شاید اولین سینمای مدرن در مشهد، سینمای ملی بوده است که بعدها به سینما مجلل هما تغییر نام داد: سینما ملی در نیمه اول سال ۱۳۰۵ در خیابان ارگ افتتاح شد تا سال ۱۳۰۷ نیز به همین نام فعالیت می کرد دارای ۶۰۷ صندلی بود، اما پس از مدتی سهام این سینما واگذار شد، مالکان جدید سینما فضای آن را گسترش دادند و در متراژ ۸۰۶ متر مربع با ظرفیت ۹۰۷ نفر تبدیل به مکانی مدرن و سینمایی مجهز شد و نام آن به سینما هما تغییر یافت. سینما هما به عنوان دومین سینمای دائمی مشهد، به سینمای خانوادگی شهرت داشت و مالکان سینما بارها نسبت به تغییر دکوراسیون آن اقدام کردند، سینما هما تا پیروزی انقلاب اسلامی نمایش دهنده فیلم های پرشماری بود اما در سال ۱۳۵۹ پس از انقلاب مصادره و در سال ۱۳۶۶ با نام استقلال بازگشایی گردید و پس از آن با نام جام جم به اجاره بخش خصوصی در آمد و پس از تحویل به کمیته اقتصادی امداد امام(ره) به دلیل نداشتن ایمنی، تعطیل و تخریب گردید.
ارگ برای مشهد به همان اندازه لاله زار برای تهران خاطره انگیز است. خیلی از سینما دوستان قدیم شاید هنوز صدای آواز فیلم فارسی های قدیم، صدای تفنگ فیلم های وسترن و صدای بروسلی را در قدم زدن های خود در خیابان ارگ بشنوند اما برای نسل جدید که چندان حوصله خاطره شنیدن هم ندارند، تصویری از سینمای قدیم مشهد وجود ندارد.
همان سینماهایی که مانده است نیز جای خود را به پردیس های مجهز سینمایی داده است، هر چند دیدن فیلم در این سینماها با کیفیت تر شده است و بی دردسر می توان بلیط اینترنتی خرید و به تماشای فیلم نشست، دیگر صدای تخمه شکستن نمی شنوید و بوی ساندویچ درسالن سینما نمی پیچد، چراغ قوه مامور سینما روی صورتت نمی افتد، اما هنوز هم، دل خیلی ها برای آن صفهای طویل در سرما و گرما تنگ می شود. ساختمان های جدید که ساخته شدند، خاطرات سینماهای مشهد را در ارگ دفن کردند و شاید روزی فراموش شود سالیان دور ارگ خیابان مجللی بود که از باغ ملی تا سینماهای سعدی، فردوسی، هما، سعدی، آسیا، مولن روژ و …را در خود جای داده بود.
مریم جعفرزاده
این مطلب بدون برچسب می باشد.
Δ