سینمای ما ژورنالیستی شده است

به گزارش روز پنجشنبه سینما خراسان به نقل از جشنواره فیلم فجر، در سومین روز از برگزاری جشنواره فیلم فجر، نشست تخصصی «رنگ در سینمای امروز ایران» با حضور مسعود سفلایی (مجری)، محمود کلاری (مدیر فیلمبرداری) ساعد نیک ذات (مدیر فیلمبرداری) و کامران سحرخیز (متخصص لابراتوار دیجیتال) در خانه جشنواره برگزار شد.

محمود کلاری مدیر فیلمبرداری در این نشست بیان کرد: بعد از دگرگونی فیلمبرداری از آنالوگ به دیجیتال این مبحث بسیار اهمیت پیدا کرده است. تصحیح رنگ در دوران آنالوگ هم بود اما با جهانی محدودتر، این بخش حداکثر در سه جلسه نشست بین متخصص فنی و رنگ‌پرداز به نتیجه می‌رسید.

وی خاطرنشان کرد: قواعد اولیه در آن دوران هم جاری بود، نزدیکی سلیقه رنگ‌پرداز و فیلمبردار اهمیت داشت اما تعداد لابراتوارها محدود و تعداد افراد در این حوزه نیز کم بود همچنین افراد در این حوزه می‌توانستند با هر سلیقه‌ای شروع به کار کنند.

محمود کلاری ادامه داد: زمانی که درک درستی از پدیده‌ای وجود نداشته باشد به موفقیت نمی‌رسد. در فیلمسازی‌های بزرگ دنیا به لوکیشن فکر می‌کنند و وقت می‌گذارند اما اگر فکر نشود فیلم به هدفش نمی‌رسد. باید تصویر درستی در اختیار لابراتوار قرار گیرد. ما در عرصه لابراتوار دیجیتال پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشتیم. حرکت به سمت دیجیتال با یک شوک همراه بود و زمان می‌برد که هر چیز جایگاه خود را پیدا کند.

وی ادامه داد: با این شیوه به عرصه جدیدی برای پرداخت فیلم می‌رسیم و بخش لابراتوار و ساختار بصری می‌تواند اثر کارگردان را دگرگون کند پس می‌توان ویژه‌تر به این موضوع نگاه کرد.

مدیر فیلمبرداری افزود: به همین دلیل این عرصه مهم شده است زیرا فراتر از دیدگاه، کارگردان را می‌تواند عینی کند و این موضوع به تسلط فردی که در این حوزه کار می‌کند، برمی‌گردد.

کلاری ادامه داد: در دورانی که ویدیو بسیار ابتدایی بود، در حال ساخت فیلمی بودیم که عمده آن در ماشین بود و نمی‌توانستیم در اطراف ماشین دوربین نبندیم. همچنین این دوربین نمی‌توانست دوربین فیلمبرداری باشد زیرا بسیار بزرگ بود؛ آن زمان از یک هندی‌کم کوچک استفاده کردیم و به سختی اصلاح رنگ شد. نهایتا برای اولین‌بار تصویری داشتیم که از ویدیو به فرمتی تبدیل شده بود که قابل پخش در سینما باشد. در آن زمان کنترل رنگ دشوار بود.

وی بیان کرد: این کار فراتر از یک کار فنی بود و امروزه جایگاه لابراتوار در دیجیتال به سطحی ارتقا پیدا کرده که دیگر فقط یک کار فنی نیست و پیش‌بینی می‌کنم که در آینده رشد بیشتری داشته باشد.

ساعد نیک‌ذات مدیر فیلمبرداری هم در این نشست عنوان کرد: در گذشته فیلمبردار همه چیز را می‌دانست و جادوگر سینما بود اما امروز این موضوع فراتر رفته و طراح صحنه، لابراتوار و جلوه ویژه در کنار فیلم‌بردار اهمیت پیدا کرده است. تیمی که دانایی کافی دارند به پیش‌برد کار کمک می‌کنند.

وی ادامه داد: من سعی می‌کنم با فرمت خام کار کنم زیرا فیلمبردار و کالریست رنگ را تست می‌زنند.

در ارتباط با رنگ حرکت کرده‌ایم اما بنیادی نیست

نیک‌ذات خاطرنشان کرد: در ارتباط با رنگ حرکت کرده‌ایم اما بنیادی نیست. سینمای ما ژورنالیستی شده و سرعت کیفیت را از بین می‌برد. در پس تولید توهم دانش رخ می‌دهد و چون شما بلدید که با کامپیوتر کار کنید فکر می‌کنید که همه چیز را می‌دانید. مشکل این است که آموزش‌های لازم در دانشگاه رخ نداده است. در فشار پلانی قدرت خلاقیت از بین می‌رود. هر کس با یک کامپیوتر می‌گوید کالریست است اما مسیر حرفه‌ای بودن زنجیره‌ای است که باید کامل شود.

مدیر فیلمبرداری بیان کرد: در گذشته نسبت، یک به سه بود اما امروزه خیلی گسترده‌تر شده است. در قدم اول باید درست فیلمبرداری کرد. باید با ابزار استاندارد کار کرد و باقی به صورت خلاقیت وارد کار شود. تا می‌توانید در زمان فیلم‌برداری کار خود را انجام دهید و اگر نشد سراغ لابراتوار بروید.

ساعد نیک‌ذات مدیر فیلمبرداری هم در این نشست عنوان کرد: کار در آن دوران سخت بود و امکانات محدود بود. همه چیز چشمی بود و با مکانیسم رنگ‌ها به وجود نمی‌آمد. بعدها با ورود ابزار دیجیتال امکانات اضافه شد در صورتی که می‌توان حتی روی یک پیکسل کار کرد.

وی خاطرنشان کرد: گرید دادن به رنگ نکته مهمی بود که اضافه شد. در دیجیتال نظارت بر پیکسل از همان ابتدا وجود دارد و ناحیه‌ای و نقطه‌ای و پیکسلی می‌توان کار کرد.

کامران سحرخیز درخصوص جایگاه لابراتوار عنوان کرد: اگر تصویر مناسبی نداشته باشم نمی‌توانم کار شایسته‌ای تحویل دهم. انتخاب ابزار و دقت در فیلمبرداری باید مورد توجه قرار گیرد. مشورت انجام نمی‌شود و ما حجم زیاد اطلاعات را جمع می‌کنیم که چه شود؟ اگر فکر پشت کار نباشد کار پیش نمی‌رود. باید توجه کرد که تنها یک مولفه کافی نیست و باید مشورت کرد.

وی ادامه داد: تمام فیلم‌های امسال گرید شده و به رنگی که مورد نظر کارگردان و فیلمبردار بود تغییر کرده است. این موضوع معمول است اما اینکه خط فکری درستی داشته باشد، گاهی درست نیست. ما در همه کارها گربدینگ داریم و تقریبا همه فیلم‌بردارها این را می‌خواهند اما طراحی صحنه بسیار در موفقیت اثر موثر است.

سحرخیز متخصص لابراتوار دیجیتال درخصوص فراتر رفتن نگاه از بعد فنی اضافه کرد: اینکه چقدر می‌توان قبل از فیلمبرداری با فیلمبردار تعامل ایجاد کرد، اهمیت دارد. کالر گریدینگ یک سطح بالاتر است و امروز در این حوزه فراتر رفته‌ایم و می‌خواهیم حس جدیدی به صحنه بدهیم.

وی افزود: طبیعتا اگر با فیلمبردار پیش از کار صحبت شود، می‌توان کارهای گسترده‌تری کرد. در گذشته اصلاح رنگ فنی بود اما امروز کاری خلاقانه است. حتی تصمیم دارند که این رشته را وارد اسکار کنند. ما استقبال می‌کنیم که فیلمبردار هم در طول کار با ما همکاری کند.

وی افزود: نکته اساسی دوستانی هستند که کار اجرایی بخش زیبایی‌شناختی کار را برعهده دارند و باید پیشینه کار تصویر را داشته باشند. چند عنصر مانند جشنواره باعث می‌شود که کارهای فنی به موقع انجام نشود. زیرا این کار فکر و تمرکز می‌خواهد و به توان نیاز دارد. همچنین قبل از جشنواره شبانه‌روز کار می‌کنند و در نهایت آنچه که مطلوب است، رخ نمی‌دهد.

مدیر فیلمبرداری بیان کرد: در خیلی از کارها دوستان فیلمبردار کار خود را می‌کنند اما وقتی به محدوده جشنواره می‌رسند، در آن زمان هیچ لابراتواری نمی‌تواند کمک کند. من به آینده تصویر در سینمای ایران امیدوارم.

نهال