غفلت از ظرفیت سینما در معرفی «حضرت محمد (ص)»/دینی که ادا نشد

سینما خراسان، گروه استان‌ها: این روزها انعکاس صحبت‌های «مجید مجیدی» درباره فشار و تحریم‌های ۴۱ ساله آمریکا علیه ملت ایران در یک جشنواره بین المللی نقل محافل هنری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است. بازتاب این صحبت‌ها در رسانه‌های داخلی و خارجی و در میان مردم نشان داد همانگونه که از گذشته تاکنون گفته‌اند هنر و هنرمند می‌تواند زبان گویای یک ملت و منتقل کننده فرهنگ، باورهای دینی و ملی هر ملتی در عرصه جهانی باشند موضوعی که پیش از در میان هنرمندان عرصه سینما کمتر دیده شده بود.

«مجید مجیدی» که کارگردانی یک اثر فاخر را نیز در کارنامه کاری خود دارد، البته در کارنامه کاری مجیدی آثار فاخر بسیاری به چشم می‌خورد اما آنچه که مد نظر ماست و با حوادث این ایام و دلیل نوشتن این گزارش به بهانه روز ملی سینما همخوانی دارد فیلم «محمد رسول الله (ص)» این هنرمند کشورمان است. غربی‌ها از گذشته‌های دور تاکنون از تولیدات سینمایی برای القای افکار، خواسته‌ها و تمایلات و باورهای خود به مردم سایر نقاط جهان استفاده کرده و با بهره گیری از ابزارهای مختلف در این صنعت با خوب جلوه دادن یک موضوع زشت دیگران را با خود همراه می‌کنند موضوع و ظرفیتی که در میان جوامع اسلامی مغفول مانده است.

بررسی آثار سینمای ایران و جهان با موضوع حضرت محمد (ص) ما را تنها به شش اثر سینمایی، الرساله (۱۹۷۷ میلادی) اثر مصطفی العقاد، «الشیماء» (۱۹۷۲ میلادی)، «فجر الإسلام» (۱۹۷۱ میلادی)، «بلال؛ مؤذن الرسول (ص)»، «محمد خاتم الأنبیاء (ص)» (۲۰۰۲ میلادی) و «محمد رسول‌الله (ص)» (۲۰۱۵ میلادی) مجید مجیدی می‌رساند که اکثر آنها نیز توسط کمپانی‌های خارجی‌ها ساخته شده‌اند و این نیز نشان دهنده غفلت جهان اسلام به ویژه هنرمندان ایرانی در این زمینه است.

قدرت هنر در معرفی و نهادینه کردن یک فرهنگ و باور

معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان در این باره در گفتگو با سینما خراسان با اشاره به اینکه قدرت و ظرفیت هنر در بخش‌ها و محورهای مختلف آن در انتقال یک مفهوم در جامعه بر کسی پوشیده نیست، اظهار کرد: در میان همه هنرها، هنر هفتم با توجه به پوشش جامعه هدف گسترده، تأثیرگذاری بیشتری دارد.

سید امیر مصباح با بیان اینکه انقلاب اسلامی ایران برگرفته از باورهای دینی به ویژه آموزه‌های اسلام ناب محمدی (ص) و فرهنگ عاشورای حسینی است، افزود: با توجه به این پیشینه، سینمای ایران باید در زمینه تولید آثار دینی و مذهبی بیش از سایر کشورهای مسلمان فعالیت داشته باشد سینمای ایران باید در زمینه تولید آثار دینی و مذهبی بیش از سایر کشورهای مسلمان فعالیت داشته باشد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه متأسفانه با وجود همه این ظرفیت‌ها تاکنون سینماگران ما آنگونه که شایسته بوده به این حوزه ورود نکرده‌اند، گفت: این ضعف نه تنها در حوزه دینی و به ویژه معرفی پیامبر گرامی اسلام (ص) و امامان معصوم (ع) بلکه در حوزه‌های دفاع مقدس و مقاومت نیز به چشم می‌خورد.

مصباح تأکید کرد: بدون تردید امروزه غالب‌های مختلف هنری اعم از شعر، داستان، نقاشی و گرافیک، خوشنویسی، اجرای موسیقی و به ویژه نمایش‌نامه و اجرای تئاتر، سینما و تلویزیون به عنوان جذاب ترین و در عین حال رساترین ابزار جهت انتقال پیام، مورد استفاده قرار می‌گیرد که باید از این ظرفیت برای تبلیغ دین اسلام، نبی مکرم (ص) و امامان معصوم استفاده کرد.

ضرورت همکاری سینماگران و نهادهای دینی در تولید آثار مذهبی

وی با بیان اینکه متأسفانه بررسی تاریخچه سینمای ایران و جهان نشان می‌دهد که تنها هفت فیلم با موضوع حضرت محمد (ص) ساخته شده که برخی از آنها به صورت غیر مستقیم به شخصیت ایشان اشاره کرده‌اند، گفت: این در حالی که مسیحیان از ظرفیت‌های عظیم صنعت سینما به خوبی بهره برده و تا به امروز صدها فیلم با موضوع و محوریت حضرت مسیح و تبلیغ مسیحیت تولید کرده و در سطح جهان به نمایش گذاشته‌اند.

معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان با اشاره به اینکه مقایسه آثار تولید شده با موضوع حضرت محمد (ص) و حضرت مسیح نشان دهنده غفلت و کم کاری هنرمندان مسلمان و کشورهای اسلامی است مقایسه آثار تولید شده با موضوع حضرت محمد (ص) و حضرت مسیح نشان دهنده غفلت و کم کاری هنرمندان مسلمان و کشورهای اسلامی است، تأکید کرد: هرچند انتظار تولید محتوای مطلوب در این حوزه به تنهایی بر دوش سینما نیست، بلکه نهادهای دینی نیز باید در کنار هنرمندان و صنعت سینما باشند.

وی با تأکید بر اینکه این موضوع در تولید آثار با محوریت حضرت مسیح (ع) مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از آثار تولید شده با حمایت نهادهای دینی مسیحیت همراه بوده و حتی آنها در تولید این آثار سرمایه گذاری نیز کرده‌اند، افزود: نهادهای دینی ما هم می‌توانند در جلوگیری از تحریف و انتقال مفاهیم غلط دینی در آثار تولید شده نقش داشته باشند و از سوی دیگر در حمایت‌های مادی از این آثار به عنوان مشوق هنرمندان عمل کنند.

مصباح با اشاره به اینکه غفلت جامعه اسلامی به ویژه هنرمندان و سینماگران ایرانی و سایر جوامع اسلامی سبب شده تا هرازگاهی شاهد جسارت و اهانت به مقدسات اسلام و مسلمانان باشیم، اظهار کرد: اینکه نشریه‌ای به خود اجازه دهد به بهانه آزادی بیان به مقدسات بیش از یک میلیارد مسلمان به ویژه نبی مکرم اسلام اهانت کند نشان دهنده کم کاری مسلمانان در این زمینه است.

مخاطب شناسی اصل اول در تولید آثار دینی است

وی با بیان اینکه به گواه تاریخ استفاده از ابزار هنر در تبلیغ همواره بسیار مؤثر بوده است، تأکید کرد: بنابراین ما مسلمانان نیز همانند مسیحیان باید از همه ابزارها به ویژه هنر و به خصوص سینما برای معرفی و تبلیغ دین و پیامبر و امامان معصوم خود استفاده کنیم.

معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان در ادامه بر ضرورت مخاطب شناسایی در تولید چنین آثاری تأکید کرد و ادامه داد: سینماگران در تولید آثار دینی و مذهبی اگر می‌خواهند دنیای اسلام مخاطب تولیدات آنها باشد باید با نگاه عمیق و دقیق‌تر به تولید و پرداخت آن اثر مشغول شوند تا موضوعی که برای فیلم «محمد رسول الله» مجید مجیدی در برخی از کشورهای اسلامی رخ داد را شاهد نباشیم.

وی با بیان اینکه انجام چنین اهانت‌هایی به مقدسات مسلمانان بر این موضوع تأکید می‌کند که رویکرد خاموش جهان اسلام باید تمام شود، گفت: شاید اهانت و جسارت نشریه فرانسوی به پیامبر نور و رحمت «حضرت محمد مصطفی (ص)» به عنوان یک محرک برای پایان این رویکرد و زمینه ترغیب و تشویق سینماگران و هنرمندان برای تولید آثار برای معرفی نبی مکرم (ص) و اسلام ناب محمدی شود.

مصباح با اشاره به اینکه سینمای ایران که فرهنگی برگرفته از آموزه‌های دینی دارد باید در این مسیر طلایه دار باشد، افزود: متأسفانه امروز بزرگترین آفت سینمای ایران این است که شاهد تولید آثار سطحی و با محتوای ضعیف در حوزه دین هستیم که این نیز دلایلی مختلف و قابل بحث دارد.

وی تأکید کرد: عدم شناخت درست هنرمندان و سینماگران از یک سوی و متولیان دینی از سوی دیگر نسبت به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های یکدیگر سبب شده تا شاهد تولید آثار با محوریت و موضوع دینی ضعیف باشیم چیزی که نیازمند همکاری و همدلی هر دو بخش است.