«مدخلیت فتح» مهمترین مساله در روایت آوینی

 سال گذشته، همین ایام، رهبر معظم انقلاب همدلی مومنانه و ایثارهای عرصه کرونا را فتحی مهم خواندند و از حسرت فقدان راوی همچون سید مرتضی آوینی سخن گفتند. در پس ماجرای کرونا، روایت‌های تصویری مستند و مکتوب توسط کارگردانان و هنرمندان جوان شکل گرفته است که هر یک به نحوی از انحاء درصدد بودند تا به شیوه روایت شهید آوینی نزدیک شده و همچون او، فتح الفتوحات فرهنگی و اجتماعی کنونی ملت ایران را روایت کنند.برنامه مستند «ضیافتح» که به روایت مجاهدان عرصه سلامت پرداخته است یکی از همین آثار به شمار می‌رود.

مدخلیت فتح مهمترین مساله در روایت آوینی

جمال احمدی کارگردان برنامه مستند «ضیافتح»به خصیصه روایت‌گری شهید آوینی پرداخت و گفت: به گمانم مهم‌ترین مسئله در روایت آوینی، مدخلیت فتح است فلذا نباید این روایت را صرفاً براساس یک فن و نبوغ شخصی فهم و تحلیل کرد. شهید آوینی روایتگر فتح است و تاکید مجدد رهبر معظم انقلاب به احیای روایت آوینی در دوران کنونی بدین سبب است که در دوران کرونا، ملت ما به فتحی دست یافته است.

وی بیان کرد: باید توجه کنیم که دوران فتح دورانی است که تاریخ وارد مرحله جدیدی می‌شود و طبعاً روایت خاص خودش را می‌طلبد که با روایت در زمان مرسوم و عادی متفاوت است. شهید آوینی در مورد برخی از آثارش می‌گوید که ما در بسیاری از ابزارهای تصویر و روایت، تصرف کردیم به نحوی که مثلاً پیش از آن مرسوم نبود که دوربین از روی سه پایه برداشته شود. در دوران کرونا نیز ما فتحی را داریم که روایتش محتاج آداب جدیدی است و الا به قول آوینی، با حجاب تکنیک نمی‌توان حرف جدید این زمان را گفت و انتقال داد.

مستندساز جوان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی با اشاره به ویژگی برنامه مستند «ضیافتح» گفت: روال مشهور مستندسازی این گونه است که تحقیقی صورت می‌گیرد، سوژه‌هایی کشف می‌شود و آگاهانه به سراغ آن سوژه‌ها رفته تا تصویربرداری صورت بگیرد و در انتها نیز تدوین و کار نهایی برای پخش انجام می‌شود اما نگاه شهید آوینی که به بیان خودش نگاهی اشراقی است به متمایز با تامل و برنامه‌ریزی پیشینی و ماتقدم درباره سوژه‌ها و رویدادها است.

وی تاکید کرد: نگاه آوینی توجه به رویدادها به عنوان پدیده‌ای زنده است که ما باید به ملاقات و دیدارش برویم و مرادش از فتح نیز همین است یعنی گویی همچون آتشفشانی جوشان چیزهایی از درون زمین می‌جوشد و مواجهه ما با این جوشش فقط با حضور و درک و مشاهده آن صورت می‌گیرد به نحوی که گویی همین که مشاهده‌اش می‌کنیم، باز بسان موجودی زنده و پویا در حال جوشش و زندگی است.

این کارگردان ادامه داد: ما در کارمان سعی کردیم از مدل انتخاب سوژه فراتر برویم و سعی کنیم آماده اتفاقات و رویدادهایی بشویم که در حال پدید آمدن است فلذا می‌بایست با نگاهی غیرحصولی و اشراقی با این رویدادها مواجه می‌شدیم یعنی خود را درون این اتفاقات رها کرده تا خود این رویدادها انسان را به سوی چیزی که حقیقت و باطنشان است بکشاند. ما سیزده فصل از «ضیافتح» را ساختیم و دقیقاً به همین نحوی که عرض کردم این مجموعه ساخته شد. اگر فردی الان مجموعه «ضیافتح» را مشاهده کند گمان خواهد کرد که گویی از ابتدا به شکل ارگانیک و برنامه‌ریزی شده از ابتدا تمامی سوژه‌ها و مواردش احصا و تبیین شده است در حالی که نحوه ساخته شدن این مستند دقیقاً بواسطه همان نگاه اشراقی و غیر برنامه‌ریزی ماتقدم صورت گرفت و ساخته شد. ما از ابتدا سعی نداشتیم که مستندی بسازیم بلکه دیدیم که در ماجرای کرونا مردم زندگی‌شان را به خطر می‌اندازند و ما باید به سمت درک و بیان مواجهه مردم با این بحران برویم.

آوینی معرفت عرفانی امام (ره) جهان بینی خود را شکل داد

مقداد اموری از تهیه کنندگان و برنامه سازان جوان دیگری است از جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی که آثاری نظیر مستند «مشکل گشا» که به روایت مجاهدت کادر درمان در دوران کرونا می‌پردازد، فیلم کوتاه «روی ماه مادر» درباره شیوع کرونا و خانواده کادر درمان از جمله کارنامه هنری وی است.

وی  با اشاره به سنخ روایت شهید آوینی گفت: روایت عبارت است از زاویه دیدی که نسبت به وقایع و افراد شکل می‌گیرد و هر چه این زاویه دید، بدیع و عمیق‌تر باشد مسلماً اثرگذاری بیشتری خواهد داشت. فهم بنده از ویژگی روایت سید مرتضی آوینی اینگونه است که ایشان ذیل معرفت عرفانی امام (ره) جهان بینی خودش را شکل داده است و وقتی به اتفاقات، وقایع و افراد نگاه می‌کند از همان زاویه دیدی که امام به مسئله نگاه کرده نظر می‌کند و این زاویه دید هم بدیع و هم واجد عمق و غنای عرفانی است.

اموری با اشاره به کارهایی که در حوزه زنان انقلاب اسلامی به صورت مکتوب و تصویری انجام داده است گفت: ما سعی کردیم گفتمان رهبر انقلاب را در یکی از حوزه‌های تخصصی که حوزه زنان است ساری کنیم و این حوزه را از زاویه رهبر انقلاب روایت کنیم لذا بر همین اساس مرکز روایت گفتمان زن حقیقی را راه اندازی کردیم تا بتوانیم زن مجاهد مسلمان را از صدر اسلام تا انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و دوره کنونی، براساس نگاه امامین انقلاب فهم و روایت کنیم. در همین زمینه کارهای مختلفی صورت پذیرفته که اکنون نیز ۱۰ عنوان کتاب در دست انتشار داریم و متناسب با تمامی این کتب نیز بناست تا روایت‌های مستند و تصویری نیز تولید شود. سعی داریم عرصه‌های مختلفی که زنان انقلاب اسلامی درون آن مشغول به جهادند را از زاویه دید رهبر انقلاب روایت کنیم./مهر