موسیقی ایرانی جایگاهی در بازار جهانی ندارد/ به صدا درآمدن زنگ خطر

به گزارش پایگاه خبری سینما خراسان، اردوان جعفریان مدیر موسسه «پردیس موسیقی معاصر» و امیر عباس ستایشگر مدیر موسسه «پرده هنر موسیقی» که طی روزهای گذشته در فستیوال جهانی «وومکس» شرکت کرده بودند، امروز شنبه یازدهم آبان ماه با برگزاری یک نشست خبری در خانه موزه بتهوون، به تشریح فعالیت‌های خود در این رویداد جهانی پرداختند.

اردوان جعفریان در ابتدای این نشست خبری ضمن ارائه توضیحاتی درباره نحوه برگزاری فستیوال وومکس توضیح داد: در طول سال‌های گذشته بسیاری از هنرمندانی که تبدیل به یک برند جهانی شده‌اند از فستیوال وومکس به دنیای موسیقی معرفی شده‌اند. فستیوال وومکس از جمله رویدادهایی است که برخلاف سایر رویدادها در حوزه صنعت موسیقی به فعالیت مشغول است. به هر حال اهمیت این رویداد تمرکز بر موسیقی جهانی و موسیقی مردمی است که برگزارکنندگان در اشاعه آن تلاش می‌کنند.

جعفریان افزود: در این راه برندسازی در حوزه موسیقی فولکولوریک یکی از اهداف مهم رویداد است. امسال هم کشور ایران در این رویداد حضور پررنگی داشت و در سر خط ماجرا استاد کیهان کلهر قرار داشت که موفق به دریافت جایزه «هنرمند برتر» شد. این جایزه یکی از مهم‌ترین جایزه‌های دنیای موسیقی است که روزنامه‌نگاران در آن نقش بسیار پررنگی دارند و ای کاش در آینده ما در کشور ایران یک نوع شبیه‌سازی از این جایزه داشته باشیم تا فارغ از جریان مصنوعی موجود، بتواند به صورت تاثیر گذار در داخل هم فعال شود. از سوی دیگر ارکستر «خنیاگران مهر» به سرپرستی بهزاد عبدی هم در بحش اصلی رویداد وومکس حضور داشت که این اجرا با واکنش‌های بسیار مثبتی را به همراه داشت به طوری که این اجرا به صورت زنده نیز از تلویزیون فنلاند پخش شد.

دولت نه توان حمایت دارد و نه برنامه‌ریزی!

وی ادامه داد: خوشبختانه به دلایلی که گفتم امسال نام ایران بسیار پررنگ‌تر از دوره‌های گذشته بود و این فرصت بسیار خوبی برای موسیقی مقامی ایرانی بود که نماد ایران و موسیقی ایران در در صنعت موسیقی می‌تواند باشد. البته در دوره‌های قبلی دولت درک درستی از فرآیند بازاریابی بین المللی موسیقی نداشته و عملا ما در این زمینه خروجی صفر داشته‌ایم. پس اینجا لازم است تا در حوزه واگذاری این امور به نهادهای صنفی، اقدامات لازم از سوی دولت صورت پذیرد. من با صدای بلند می‌گویم که دولت نه توان این حمایت را دارد و نه برنامه‌ریزی. پس تنها راه شکوفایی اقتصاد موسیقی در دنیا فقط واگذاری این امور به نهادی صنفی است که باید محکم‌تر و با کیفیت‌تر از گذشته اتفاق بیفتد. شرایطی که متاسفانه در سال‌های گذشته منجر به برندسازی در موسیقی نشده و موسیقی ایرانی نسبت به ۳۰ سال گذشته اصلا در جایگاه مناسبی نیست.

مطمئن باشید بزرگان هنر این سرزمین فقط با فعالیت‌های شخصی جایگاه معتبر بین‌المللی کسب کرده‌اند. شاهد این مدعا هم خروجی است که شما از بخش دولتی می‌توانید ببینید که حتی توان برگرداندن سرمایه گذاری‌شان را هم نداشته‌اندمدیر موسسه پردیس موسیقی معاصر در بخش دیگری از این نشست توضیح داد: چیزی که ما نیاز داریم ایجاد یک سیاست میان‌مدت است که باید در حوزه‌های دولتی با محوریت مشارکت بخش خصوصی است که باید از راه کانالیزه آن عبور کند. ما اگر بپذیریم موسیقی ایرانی جایگاه بین‌المللی خود را از دست داده، آن وقت زمان حل مشکل است که در این راه فقط بخش خصوصی می‌تواند معضل از بین رفتن برند موسیقی ایرانی را حل کنید. شما مطمئن باشید بزرگان هنر این سرزمین فقط با فعالیت‌های شخصی جایگاه معتبر بین‌المللی کسب کرده‌اند. شاهد این مدعا هم خروجی است که شما از بخش دولتی می‌توانید ببینید که حتی توان برگرداندن سرمایه گذاری‌شان را هم نداشته‌اند. اگر بپذیریم که موسیقی در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران پذیرفته شده پس باید بپذیریم که از آن حمایت کنیم و اگر این حمایت نباشد بخش خصوصی هرگز نمی‌تواند فعالیت چندانی در عرصه جهانی داشته باشد.

این ناشر موسیقی تصریح کرد: خروجی نمایشگاه وومکس فارغ از حضور ناشران در این رویدادها فعال کردن جایگاه موسیقی ایرانی در نمایشگاه‌های صنعتی دنیای موسیقی است. یعنی در این جا تلاش‌هایی که به صورت شخصی انجام می‌شود، به نفع کلیت ناشران موسیقی است. قطعاً ممکن است یک ناشر در این رویداد تفاهم‌های مالی را با تعدادی از کمپانی‌ها داشته باشد اما به طور حتم تاثیرات این حضور منجر به معرفی بهتر برند «موسیقی ایرانی» به دنیا می‌شود که متاسفانه جایگاه خود را از دست داده است. ما اکنون ۴۱۰ ناشر پروانه دار در موسیقی کشورمان داریم اما متاسفانه این ناشران حضور چندانی در محافل بین‌المللی به دلایل مختلف از جمله نفع شخصی نداشته‌اند. ما باید از حوزه منافع شخصی به منافع جمعی برسیم که دولت توانایی این هماهنگی را دارد و باید چنین شرایطی را به بخش خصوصی واسپاری کند. ما راهی جز واسپاری نداریم در این راه الگوهایی وجود دارد که دولت بر اساس این ضوابط می‌تواند کارهایی را انجام دهد.

حمایت از موسیقی‌های غیردرآمدزا

جعفریان که اخیراً به عنوان یکی از اعضای هیات مدیره مجمع جهانی موسیقی یونسکو انتخاب شده درباره فعالیت‌های نماینده ایران در این مجمع و فعالیت‌های پیش رو گفت: در حوزه توسعه موسیقی و اهداف صنفی موسیقی فعالیت می‌کنیم. تقریبا ۱۷۰ کشور در این مجمع جهانی عضو هستند که هر دو سال یک بار در مقر این مجمع انتخاباتی برگزار می‌شود که طی آن کاندیداهایی برای حضور در هیات مدیره معرفی می‌شوند. وظیفه این مجمع حمایت از موسیقی‌هایی است که قابلیت درآمدزایی به طور مستقل ندارند. در این مجمع تلاش می‌شوند که پروژهایی با حمایت دولت‌ها صورت گیرد. ایران در تمام دوران این مجمع، عضوی در هیات مدیره مجمع نداشته است. البته خانه موسیقی در مجمع عضو بوده اما بنا به دلایلی که من نمی‌دانم از عضویت مجمع خارج شده است. عضویت در این مجمع بعد مالی ندارد اما به دلیل نفوذ یونسکو توانایی جلب نظرات و حمایت‌هایی دارد که فضای قابل توجهی را در بر می‌گیرد. امیدوارم در سال‌های آینده شاهد همدلی بیشتر مجمع جهانی موسیقی یونسکو در تعامل با دولت باشیم که اولین اتفاق مربوط به آن برگزاری جلسه هیات مدیره این مجمع در ایران خواهد بود و امیدوارم با توجه به شرایط آلوده سیاسی علیه ایران همکاری مناسبی صورت گیرد که در این حوزه بتوانیم شاهد این اتفاق بزرگ باشیم.

۷۰ درصد آثار موسیقایی ایران امکان حضور جهانی ندارند

امیرعباس ستایشگر مدیر موسسه «پرده هنر موسیقی» هم درباره نحوه فعالیت ناشران در این رویداد جهانی گفت: وقتی ما در این رویداد هستیم تازه متوجه می‌شویم که آثاری که می‌خواهد ارائه شود، باید دارای چه استاندارهایی باشد که در برگیرنده نکات مهمی است. متاسفانه ۶۰ تا ۷۰ درصد کارهایی که در ایران تولید می‌شود امکان حضور در عرضه جهانی چون رویداد وومکس را ندارد. اما خوشبختانه ما در حین برگزاری این رویداد نهایت تلاش خود را انجام دادیم که موضوع پخش جهانی آثارمان را جدی بگیریم. جالب اینکه به دلیل همین ارتباطاتی که ایجاد شد، ما فرصت داشتیم که آثارمان را بهتر از ایران، در دنیا معرفی می‌کنیم.

سال گذشته هم حمایت‌های چندانی از ما نشد و ما به جای ۵۰ میلیون تومان حمایت قانونی فقط ۳ میلیون تومان دریافت کردیم. اما امسال در مجمع صنفی ناشران موسیقی تلاش کردیم تا حضور توریستی در رویداد وومکس نداشته باشیموی افزود: موضوع بعدی که در این رویداد مورد بحث قرار گرفت موضوع «شوکیس» بود که در این رابطه نیز اقداماتی انجام شد تا شرایط حضور گروه‌های ایرانی در محافل بین‌المللی یا حضور گروه‌های خارجی در کشورمان فراهم شود. اما شما بدانید عمده این فعالیت‌ها متمرکز بر بخش خصوصی است و مدیران دولتی نقش چندانی در این زمینه نداشته‌اند. اما خوشبختانه امسال شرایطی فراهم شد که مدیر دولتی در این دوره حضور نداشته باشد و این ناشران و هنرمندان بودند که حضور فعال‌تری در نمایشگاه وومکس داشتند.

دولت وعده مساعدت داده است

ستایشگر افزود: البته سال گذشته هم حمایت‌های چندانی از ما نشد و به جای ۵۰ میلیون تومان،‌ وعده حمایت قانونی ۳ میلیون تومانی دادند که آن را هم دریافت نکردیم. اما امسال در مجمع صنفی ناشران موسیقی تلاش کردیم تا حضور توریستی در رویداد وومکس نداشته باشیم و ماجرا به گونه‌ای بود که هیچ کس منتظر حمایت دولتی در این زمینه نبود. ما بر اساس این نوع نگاه بود که توانستیم در رویداد جهانی وومکس یک غرفه اختصاصی به نام ایران بگیریم و می‌توان گفت دستاوردهای بسیار خوبی نصیب هنر موسیقی ایران شد. ما در این رویداد آثاری هم در حوزه نشر برده بودیم که انصافا خوب دیده شد. البته ذکر این نکته هم ضروری است که دولت در این چارچوب قول‌های خوبی برای مساعدت داد که امیدوارم تحقق پیدا کرده و ما شاهد حضور چشمگیرتری از موسیقی ایران در رویداد جهانی وومکس باشیم.

قانون کسر ۱۰ درصدی از درآمد کنسرت‌ها لغو می‌شود؟

این تهیه‌کننده و ناشر موسیقی در ادامه این نشست خبری به موضوع قانون تصویب شده در مجلس شورای اسلامی درباره کسر ۱۰ درصد از درآمد کنسرت‌ها هم اشاره کرد و گفت: این موضوع ملتهب‌ترین سوژه موسیقی کشورمان بود. متاسفانه جامعه موسیقی وقتی متوجه این موضوع شد که تقریبا تبدیل به قانون شده بود. ما در این حوزه جلساتی را با آقای کاراندیش برگزار کردیم که بانی این ماجرا بودند. در این جلسه ما نتوانستیم به توافقی هم دست پیدا کنیم. پس از این دیدار با کمیسیون فرهنگی مجلس هم دیدار کردیم و بعد از آن هم خانه موسیقی با دوستان سازمان برنامه و بودجه دیدارهایی داشتند. به هر حال اکنون در شرایطی هستیم که جامعه موسیقی موظف به پرداخت این ۱۰ درصد شده است اما نکته‌ای که در این میان می‌توانیم به آن اشاره کنیم، نوع برخوردی است که با مساله داشته‌ایم.

وی تأکید کرد: در اصل می‌توان گفت که ما تعامل صددرصدی با دفتر موسیقی وزارت ارشاد داشتیم اما با خبر شدیم که سازمان برنامه و بودجه این شرایط را از بودجه سال بعد برداشته و دوستان متوجه شده‌اند که این کار حرکتی غیر کارشناسی بوده که می‌بایست اصلاح می‌شد. در واقع اگر آنچه شنیده‌ایم درست باشد ما از دوستان دولتی سپاسگزاریم که باعث شدند این حرکت در قالب یک حرکت صنفی به سرانجام مثبتی برسد. اگر شنیده‌های من اشتباه است و دولت کماکان بخواهد این حرکت را ادامه دهد ما هم آماده واکنش‌های صنفی و قانونی در این زمینه هستیم. البته هم اکنون دوستان کنسرت‌گذار مشغول پرداخت این مبلغ ۱۰ درصد هستند. اما من امیدوارم این موضوع حل شده باشد و از دوستان رسانه‌ای خواهش می‌کنم تا به قطعیت رسیدن ماجرا پیگیر این تصمیم سازمان برنامه و بودجه باشند .