همه چالش‌های یک شورای سینمایی

این روزها انتخاب و اکران فیلم‌های سینمایی در حالی انجام شده و می‌شود که خبری از شورای صنفی نمایش نیست و امور مربوط به نمایش فیلم‌ها در شورای تازه تاسیس راهبردی اکران به ریاست محمد خزاعی (رییس سازمان سینمایی) پیگیری و تصمیم‌گیری می‌شود، اما گویا قرار است پس از تصویب نظام‌نامه سال ۱۴۰۱ اکران، اعضای جدید شورای صنفی نمایش معرفی شوند.

به گزارش رور شنبه سینما خراسان به نقل از ایسنا، شورای صنفی نمایش در چند سال گذشته دوران پرحاشیه‌ای داشته که تقریباً هنوز هم ادامه دارد. دو سال قبل در همین ماه اردیبهشت، شورای صنفی نمایش درگیر ماجراهایی شد که تشکیل دوره جدید آن- بویژه حضور محمدحسین فرحبخش با انتخاب از سوی رییس وقت سازمان سینمایی – در بعضی رسانه‌ها با عنوان “کودتا” تعبیر شد و حالا که ماموریت این گروه به پایان رسیده و یک شورای راهبردی، زمام امور نمایش فیلم را – هرچند به طور موقت – به دست گرفته است برخی دوباره از واژه کودتا برای تعطیلی شورای صنفی نمایش استفاده می‌کنند.

داستان از این قرار است که معمولاً در پایان هر سال، فعالیت شورای صنفی نمایش به پایان می‌رسد و با تصویب آیین نامه اکران در سال جدید، شورا با حضور نمایندگان صنف‌های پخش‌کننده، سینمادار، کارگردان و تهیه‌کننده و همچنین نمایندگانی از سازمان سینمایی کار خود را از سر می‌گیرد. البته از آنجا که این شورا صنفی است، معمولا در برخی دوره‌ها نماینده‌ای ثابت از سوی بعضی صنف‌ها معرفی شده و تغییر چندانی در ترکیب اعضا داده نمی‌شد.

اما حالا که از نیمه اردیبهشت ۱۴۰۱ هم عبور کرده‌ایم، هنوز شورای صنفی نمایشی وجود ندارد و آنچه را این شورا باید انجام می‌داد، شورایی به نام «راهبردی اکران» که در آخرین روزهای سال گذشته تقریبا ضربتی تشکیل شد، انجام می‌دهد. زمانی که خبر تشکیل چنین شورایی رسانه‌ای شد برخی آن را انحلال شورای صنفی نمایش تعبیر کردند ولی از سوی برخی افراد مطلع تاکید شد که قرار است در این شورای راهبردی مسائل کلان اکران سینماها بررسی شود. با این حال فعلا مهم‌ترین کار این شورا، انتخاب و معرفی سرگروه‌های جدید و فیلم‌های نوبت اکران عید فطر بوده و فیلم‌های آماده برای اکران دوم عید فطر را نیز مشخص کرده است؛ یعنی دقیقا همان کاری که در شورای صنفی نمایش باید انجام می‌شد.

بعضی سینماگران می‌گویند که شورای راهبردی اکران در واقع همان “شورای عالی اکرانِ” چند سال قبل در دولت دوازدهم است که فقط تغییر نام داده، اما پس از تشکیل شورای صنفی نمایش می‌تواند در بررسی مشکلات و مسائلی مثل سامانه سمفا یا موضوع تبلیغات در سینما موثر باشد. با این وجود این سوال مطرح است که اصلا چرا شورای راهبردی اکران ناگهان وظایف شورای صنفی را را در اختیار گرفت؟

در پاسخ به این پرسش نظرهای متعددی شنیده می‌شود از جمله عملکرد شورای صنفی در دوران کرونا به ویژه اکران نوروز ۱۴۰۱. برخی بر این عقیده‌اند که در سال گذشته چند فیلم کمدی و اجتماعی مثل «دینامیت»، «گشت ۳» و «قهرمان» روی پرده سینما رفتند و فروش خوبی هم داشتند پس به طور طبیعی انتظار می‌رفت که این رونق نسبی در گل سرسبد اکران یعنی نوروز ادامه پیدا کند و مردم با سینما آشتی کنند، اما چیدمان اکران نوروز به این متهم شده که در خدمت یکی دو فیلم خاص قرار گرفته و در نتیجه مخاطب دو میلیون و ۳۰۰ هزار نفری نوروز قبل از کرونا یعنی سال ۱۳۹۸ به فاجعه ۸۷۰ هزار نفر در نوروز ۱۴۰۱ رسید!

بعضی سینماگران و دست‌اندرکاران اکران می‌گویند، نوع انتخاب هفت فیلم نوروز امسال اشتباه بود و اشتباه دیگر حذف فیلمی همچون کمدی «دینامیت» – با تصمیم شروای صنفی نمایش- بوده که فارغ از کیفیت، مورد استقبال مردم بود و در هفته آخر اکرانش – پس از ۳۵ هفته – تقریبا به اندازه هفته اول بلیت می‌فروخت. مسئله‌ی دیگری که عملکرد شورای صنفی را به زعم عده‌ای زیر سوال برد، پافشاری بر افزایش قابل توجه قیمت بلیت سینماها عنوان می‌شود. این افزایش قیمت در بعضی گزارش‌های مردمیِ منتشر شده در رسانه‌ها، از عوامل دخیل در کاهش مخاطب دانسته می‌شود. نکته دیگر جنجال‌های اسفندماه سال گذشته بر سر انتخاب فیلم‌های نوروزی و به طور مشخص حذف دو فیلم «لامینور» و «علفزار» از سوی سازمان سینمایی بود که هم سازمان سینمایی و شورای صنفی نمایش و هم کل سینما را به حاشیه کشاند. این دو فیلم توسط شورای صنفی نمایش انتخاب و معرفی شده بودند ولی بعد اعلام شد که صرفا فیلم‌های پیشنهادی شورا هستند که البته دیگر کار از کار گذشته بود. به نظر می‌رسد مجموع این اتفاق‌ها باعث شد که سازمان سینمایی از همان روزهای آخر سال ۱۴۰۰ خیلی سریع جلسه شورای راهبردی اکران را تشکیل دهد و مسئولیت شورای صنفی نمایش را برعهده بگیرد، بویژه آنکه شنیده می‌شود برای ادامه فعالیت شورا بر تغییر بعضی اعضای شورای صنفی نمایش تاکید شده است.

در جلسه‌هایی که شورای راهبردی پس از تعطیلات نوروز در فروردین ماه برگزار کرده، ضمن بررسی وضعیت اکران نوروز برای اکران عید فطر هم تصمیم‌گیری شد. همچنین فیلم‌هایی که برای اکران دوم عید فطر می‌توانند روی پرده روند نیز اعلام شدند. در این باره گفته شد فیلم‌های «بدون قرار قبلی»، «هناس»، «بازیوو» و «والدین امانتی»، «چند می‌گیری گریه کنی ۲»، «روز ششم»، «بی صدا حلزون»، «علفزار»، «طلاخون» و «تی‌تی» می‌توانند برای اکران دوم عید فطر با سرگروه‌ها مذاکره کنند و اگر فیلم دارای پروانه نمایش معتبر دیگری نیز در این ایام بتواند با یکی از سرگروه‌های ۸ گانه توافق کند، می‌تواند درخواست خود را به شورای راهبردی یا شورای صنفی جدید ارایه کند. با این حال هنوز شورای صنفی نمایش تشکیل نشده و علی سرتیپی سخنگوی شورای راهبردی اکران به ایسنا می‌گوید: قرار شده تا دوشنبه همین هفته، نظام‌نامه اکران برای سال ۱۴۰۱ توسط صنف‌ها بررسی شود تا پس از جمع‌آوری نظرها، نهایی شود. با ابلاغ آیین‌نامه جدید اکران شورای صنفی نمایش هم تشکیل خواهد شد که این شورا متشکل از اعضای صنف کارگردانان، تهیه‌کنندگان، پخش‌کنندگان و سینماداران خواهد بود.

درباره شورای صنفی نمایش جدید در چند گفت‌وگو غیررسمی گفته شده که درخواست‌هایی برای تغییر اعضای شورای صنفی نمایش از سوی سازمان سینمایی و بعضی صنف‌ها مطرح شده و انتخاب نماینده تهیه‌کنندگان بیش از بقیه درهاله‌ای از ابهام بوده است، اما این تصمیم قطعی شده است که شورای صنفی نمایش جدید پس از مدت‌ها دوباره به خانه سینما باز می‌گردد و جلسه‌ها در این محل برگزار شود.

نهال