وضعیت اجرای «روزهای رادیو» مشخص نیست/تلاش برای از یاد نرفتن تئاتر

محمد رحمانیان نویسنده و کارگردان تئاتر درباره وضعیت اجرای عمومی نمایش «روزهای رادیو» که اسفند ماه به دلیل بحران کرونا متوقف شده بود، به سینما خراسان گفت: قرار بود اداره کل هنرهای نمایشی راه کاری برای اجرای گروه‌هایی که اجرایشان متوقف شده بود بیندیشد. در جریان هستم قرار بر این بود که برای اجرای نمایش‌های «قهوه قجری» و «روزهای رادیو» راه حل‌هایی ارائه شود اما متاسفانه تا الان هیچ حمایت و شرایط اجرایی برای ما مشخص نشده است.

وی ادامه داد: علی رغم اینکه محمد دشت‌گلی مدیر پردیس تئاتر شهرزاد برای اجرای «روزهای رادیو» پیش‌قدم شد و تلاش کرد که این نمایش اجرا شود اما متاسفانه به دلیل عدم همکاری اداره کل هنرهای نمایشی با وجودی که نمایش آماده است، هنوز اتفاقی برای اجرای نمایش نیفتاده که البته نمی‌دانم بعداً قرار است چه در انتظار کار باشد.

این کارگردان تئاتر درباره نحوه حمایتی که از اداره کل هنرهای نمایشی انتظار دارد، توضیح داد: منظور من از حمایت همان حمایتی است که وزارت ارشاد و سازمان سینمایی از فیلم‌های در حال اکران می‌کند؛ حمایت‌هایی نظیر تبلیغات و پرداخت کمک هزینه برای اکران و هر چیزی که باعث می‌شود مردم دوباره این اشتیاق را پیدا کنند که به دیدن فیلم‌های سینمایی بنشینند. همین اتفاق باید برای تئاتر هم رخ دهد. چون تا امروز هیچ حمایتی صورت نگرفته است و از طرف دیگر با اوج گرفتن دوباره بیماری کرونا و اینکه اعلام شده از این هفته همه باید در مکان‌های سرپوشیده با ماسک حضور داشته باشند، نمی‌دانم چه اتفاقی در انتظار ماست چون شاید تماشاگران بتوانند برای یکی دو ساعت ماسک به صورت بزنند ولی بازیگران که نمی‌توانند با ماسک اجرا کنند پس طبیعتاً شرایط مناسب برای اجرا فراهم نیست اما من همچنان خوش‌بینم و امیدوارم که راه کارهایی برای اجرای نمایش اندیشیده شود.

رحمانیان با اشاره به اهمیت سلامت بازیگران و عوامل نمایش بیان کرد: مهمترین مساله سلامت گروه و بازیگران است که با دستورالعمل‌های جدیدی که اعلام شده عملاً نمی‌شود کار را اجرا کرد. از طرف دیگر باید حمایت مالی از گروه‌هایی که ۴ ماه است درگیر این مساله هستند، صورت می‌گرفت که نگرفت. گروه نمایش «روزهای رادیو» از دوم اسفند کارش را تعطیل کرده و بیش از ۴ ماه است که درگیر این بحران است. در طول این مدت بازیگران را آماده‌باش نگه داشتیم تا ببینیم در نهایت قرار است چه اتفاقی بیفتد.

کارگردان نمایش «عشقه» درباره دیگر فعالیت‌هایش بیان کرد: این روزها برای من زمان خوبی برای نوشتن است. نگارش نمایشنامه «عشق روزهای کرونا» به پایان رسیده است. این اثر نمایشی، نمایشنامه‌ای اپیزودیک است که شامل ۷ قطعه می‌شود که همگی در ارتباط تماتیک با یکدیگر قرار دارند و شخصیت‌ها از قطعه‌ای به قطعه دیگر حرکت می‌کنند. فرمی که برای نگارش نمایشنامه انتخاب کرده‌ام شباهت‌هایی با فرم نمایشنامه «چرخ و فلک» آرتور شنیستلر دارد. این نمایشنامه با ۱۰ بازیگر قابل اجراست و هر بخش به شکلی نوشته شده است که با ۲ بازیگر قابلیت اجرا داشته و امکان روی صحنه رفتن در همین روزهای کرونایی را داشته باشد.

وی متذکر شد: همچنین نمایشنامه‌ای با عنوان «یک تک گویی برای یرما» را هم در این دوران نوشته‌ام که روزهای آخر نگارشش را سپری می‌کند. این متن براساس ترجمه احمد شاملو از نمایشنامه «یرما» لورکا شکل گرفته و یک مونولوگ برای یرما است که امیدوارم کار خوبی از کار دربیاید. همچنین دو سه نمایشنامه دیگر نیز از قبل در دست نگارش داشته‌ام که در حال تمام کردنشان هستم.

وی افزود: معتقدم این روزها برای نوشتن روزهای خوبی است، اما به هر حال مشکلات تئاتر فقط با نگارش تمام نمی‌شود و باید تمهیداتی اندیشید تا مردم آنقدر از تئاتر فاصله نگیرند. من پیشنهادهایی برای اجرای تئاتر آنلاین داشتم که به هیچ کدامشان جواب ندادند. باید به راه کارهای تازه‌ای برای تئاتر فکر کنیم تا در دورانی که مردم نمی‌توانند به سالن‌ها بیایند از طریق پخش تلویزیونی و آنلاین، نمایش‌ها را دنبال کنند. البته تلویزیون رغبتی به پخش تلویزیونی تئاتر ندارد در حالی که تئاتر تلویزیونی یا تله تئاتر نزدیک به ۶۰ سال در ایران قدمت دارد و بزرگانی مثل علی نصیریان، عزت‌الله انتظامی، محمدعلی کشاورز، جمیله شیخی، فخری خوروش و بسیاری دیگر بیشتر از ۲۰۰-۳۰۰ تئاتر زنده اجرا کردند اما نمی‌دانم در حال حاضر چه اصراری است که این کار صورت نگیرد. یکی از دلایلی که تئاتر سنگلج افتتاح شد و مردم به تئاتر علاقه‌مند شدند همین تئاترهای تلویزیونی بود که از چندسال قبلش شروع شده بود. اگر شرایطی فراهم شود تا نمایش‌ها پخش آنلاین داشته باشند و در همان لحظه‌ای که آثار اجرا می‌شوند مخاطبان هم بتوانند آنلاین به تماشای آن‌ها بنشینند شاهد اتفاق خوبی خواهیم بود.

کارگردان نمایش «مانیفست چو» درباره برگزاری کارگاه‌های آموزشی «کروناخوانی» یادآور شد: دومین دوره کارگاه‌های «کروناخوانی» از چند روز آینده آغاز خواهد شد. در دوره دوم این کارگاه چند نمایشنامه، ترانه، داستان کوتاه، فیلمنامه و خاطره تولید شد چون این کلاس‌ها که به صورت مجازی برگزار می‌شوند، کارگاه نوشتن هستند و هنرجویان همه شکل‌های نوشتن را بر اساس علاقه خودشان تجربه می‌کنند. در دوره دوم هم قرار است همین اتفاق رخ دهد و هنرجویان جدید روی مساله کرونا از زوایای مختلف کار می‌کنند.

وی در پایان صحبت‌هایش عنوان کرد: تنوع دیدگاه‌های هنرجویان در این کارگاه برای من بسیار جالب بود و قصد دارم آنها را به چاپ هم برسانم. در این دوره از دیدگاه یک پزشک و کارمند دور کار گرفته تا دیدگاه شخصی که معلولیت دارد با مساله کرونا روبرو شدیم و هرکدام از زاویه دید خودشان با این بیماری روبرو شده بودند که بسیار جالب بود. این کارگاه‌ها با ظرفیت محدود برگزار می‌شود چون من باید فرصت مطالعه و تصحیح متون بچه‌ها را داشته باشم. امثال من همه این فعالیت‌ها را انجام می‌دهند تا تئاتر یادشان نرود بنابراین امیدوارم شرایطی فراهم شود تا بتوانیم تئاتر را حفظ کنیم.