چاوشی و حکایت ماندگار «کلاغ روسیاه»/ قطعه‌هایی که رنگ «باور» دارد

در کارنامه محسن چاوشی به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین چهره‌های حوزه موسیقی پاپ، همواره قطعات برگرفته از باورهای مذهبی سهم قابل توجهی داشته است؛ قطعاتی که غالباً هم ماندگار بوده‌اند. دریافت ۷ MB سینما خراسان – گروه هنر – علیرضا سعیدی: عرصه تولید آثار موسیقایی مرتبط با مضامین و رویدادهای مذهبی و اعتقادی همواره جزو پرطرفدارترین […]

در کارنامه محسن چاوشی به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین چهره‌های حوزه موسیقی پاپ، همواره قطعات برگرفته از باورهای مذهبی سهم قابل توجهی داشته است؛ قطعاتی که غالباً هم ماندگار بوده‌اند.

دریافت ۷ MB

سینما خراسان – گروه هنر – علیرضا سعیدی: عرصه تولید آثار موسیقایی مرتبط با مضامین و رویدادهای مذهبی و اعتقادی همواره جزو پرطرفدارترین و در عین حال پرچالش‌ترین عرصه‌های فرهنگی هنری کشورمان بوده است که طی سال‌های متمادی دوشادوش سایر فعالیت‌های فرهنگی هنری مرتبط با این موضوع مورد توجه مخاطبان و هنرمندان قرار گرفته است.

تولیدات این حوزه اگر چه همواره در معرض اتهام‌های فراوان از جمله «سفارشی بودن» قرار داشته‌اند اما به دلیل حس و حال موجود در آن‌ها که برگرفته از باورها و اعتقادات نهفته در ضمیر بسیاری از مخاطبان بالقوه است، در اغلب موارد فعالیت در این حوزه را با استقبال هنرمندان مواجه کرده است.

همزمان با ایام سوگواری سیدالشهدا (ع) بر آن شدیم تا نگاهی اجمالی به تولیدات موسیقایی مختلف مرتبط با قیام عاشورا در کشورمان در قالب‌های گوناگونی چون آلبوم، موسیقی متن فیلم و سریال، اجرای زنده و مواردی از این دست داشته باشیم. در این چارچوب آنچه مورد توجه قرار گرفته و می‌گیرد، صرفاً مرور و یادآوری آثار برجسته حوزه موسیقی «عاشورایی» است که در سال‌های دور و یا نزدیک تولید و در بازار موسیقی عرضه شده‌اند. آثاری که طبیعتاً برخی از آن‌ها از درجه کیفی ممتاز برخوردار بوده‌اند و شاید برخی دیگر با انتقاداتی هم در موعد انتشار به لحاظ موسیقایی و محتوایی مواجه بوده‌اند اما همه در یک وجه اشتراک دارند و آن ماندگاری در حافظه جمعی دل‌بستگان اباعبدالله (ع) است.

در دهمین و آخرین قسمت از سلسله گزارش «روایت مهر از نواهای عاشورایی» که طی ایام محرم و صفر امسال پیش روی مخاطبان قرار گرفت، سراغ کارنامه محسن چاوشی رفته‌یاد؛ خواننده‌ای محبوب و خاص در حوزه موسیقی پاپ که البته دایره قطعات مذهبی‌اش گسترده‌تر از آثار عاشورایی است و همزمان رو ایام پایان ماه صفر و همزمان با شهادت امام رضا (ع) مروری جامع‌تر بر قطعات مذهبی او داشته‌ایم.

چاوشی؛ خواننده‌ای مستقل و پیش‌رو

محسن چاوشی از خوانندگانی است که با وجود تمام انتقادات و بایدها و نبایدهایی که می‌توان برای بخشی از آثار کارنامه او متصور بود، طی این سال‌ها توانسته خود را به عنوان یک خواننده تقریباً مستقل و پیشرو به جامعه مخاطبان معرفی کند. یک خواننده با صفات رفتاری بسیار عجیب و غریب که بنا به دلایلی نامعلوم به هیچ عنوان میلی به دیده شدن در رسانه‌ها و اجراهای زنده ندارد، اما همچنان توانسته خود را به عنوان یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین خواننده‌های ایران معرفی کند.

آنچنانکه بسیاری از خوانندگان آن سوی آب هم به این باور رسیده‌اند که شهرت او فراتر از این حرف‌هاست. پس نمی‌توان او را نادیده گرفت. نکته جالب توجه اینجاست که گرچه محسن چاوشی با آثار عاشقانه و اجتماعی‌اش توانسته طیف وسیعی از مخاطبان را برای خود جمع کند، اما علاقه او به تولید آثار آیینی و مذهبی نیز از او به عنوان یک خواننده جریان ساز و موثر معرفی کرده که اگر دلایل و انگیزه‌های او از تولید این آثار را می‌دانستیم و از زبان او روایت می‌کردیم، قطعاً جذابیت بیشتری برای شنوندگان آثار چاوشی داشت. اما خب می‌دانیم که او بنا به دلایلی مشخص برای خودش و «نامشخص» برای اهالی رسانه و مخاطبانش، دوست ندارد آنچه از دغدغه‌ها و انگیزه‌های موسیقایی‌اش می‌خواهیم بدانیم در قالب گفتگوی رسانه‌ای و پرسش و پاسخ، پیش روی مخاطبان قرار گیرد.

درباره محسن چاوشی این خواننده خاص موسیقی پاپ می‌توان بیشتر از این‌ها حرف زد و نوشت. او قطعاً یک خواننده مهم در موسیقی امروز ایران است که می‌تواند برای آنچه در برابر مخاطبان و شنوندگان موسیقی قرار داده توضیحات و قصه‌های زیادی را با طرفدارانش در میان بگذارد. او هنرمندی است که آثارش، ترانه‌هایش و موسیقی‌اش در موارد بسیاری گهگاه مورد هجوم منتقدان و کارشناسان و مخاطبان هم قرار گرفته و در مقاطعی که کم هم نبوده آنچنان با استقبال جامعه مواجه شده که قطعاً بررسی این چارچوب موسیقایی می‌تواند از وجوه جامعه‌شناسانه و روان‌شناسانه نیز صورت بگیرد.

آنچه در این گزارش مرور می‌کنیم، نیم نگاهی اجمالی به ترانه‌ها و آثار محسن چاوشی در حوزه‌های آیینی و مذهبی است که طی سال‌های اخیر توسط این خواننده خرمشهری در اختیار مخاطبان قرار گرفته است. آثاری که گروه هنر سینما خراسان را بر آن داشت تا به مناسبت ایام سوگواری محرم و صفر مروری‌بر قطعات منتخب این بخش از کارنامه محسن چاوشی داشته باشد.

۱۳۸۳ – «غریب مادر»؛ یک روایت موسیقایی از واقعه کربلا

قطعه «غریب مادر» یکی از آثار محسن چاوشی در رثای حضرت سیدالشهدا (ع) و واقعه جانسوز دشت کربلاست که سال ۱۳۸۳ با ترانه‌ای از مریم حیدر زاده منتشر شد.

این قطعه یکی از آثار پرطرفدار آلبوم «نفرین» به عنوان یکی از آلبوم‌هایی که محسن چاوشی را به مخاطبانش آشنا کرد، لقب گرفت و توانست از همان ابتدا یک محسن چاوشی متفاوت را به شنوندگان معرفی کند.

برای شنیدن قطعه «غریب مادر» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۸۴ – «راه کربلا» ؛ آغاز یک راه در تجلیل از سید الشهدا (ع)

ترانه «راه کربلا» یکی از اولین آثار غیر رسمی محسن چاوشی بود که در سال ۱۳۸۴ توسط امیر ارجینی از ترانه سرایان و شاعرانی که طی سال‌های اولیه فعالیت چاوشی با او همکاری مستمری داشت، در اختیار این خواننده قرار گرفت.

این اثر نیز یکی از کارهای اولیه چاوشی در حوزه تولید آثار مذهبی بود که توانست به عنوان یکی از مولفه‌های جدید ساخت تولید آثار موسیقایی این حوزه تبدیل شود.

برای شنیدن قطعه «راه کربلا» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۸۴ – «امام رضا (ع)»؛ ترانه‌ای که همچنان شنیدنی است

یکی از مهم‌ترین آثاری که محسن چاوشی در حوزه تولید کارهای مرتبط با امامان و معصومین (ع) منتشر کرد و از زمان انتشار آن تاکنون به شدت مورد رضایت مردم قرار گرفت ترانه «امام رضا» بود که بین مردم با نام «کلاغ رو سیاه» نیز مشهور شد.

این قطعه که امیر ارجینی به عنوان ترانه سرا در آن حضور داشته در قالب آلبوم «خودکشی ممنوع» به عنوان یکی از مجموعه‌های غیررسمی محسن چاوشی منتشر شد، اما می‌توان گفت یکی از بهترین و حتی شاید محبوب‌ترین قطعات این آلبوم لقب گرفت که به دلیل نگاه نو و خودمانی ترانه سرا در تجلیل از مقام والای امام رضا (ع)، ملودی و خوانندگی خاص چاوشی حتی تا به امروز نیز به عنوان یکی از بهترین کارهای تولید شده با موضوع امام هشتم شیعیان معرفی شده است.

قطعه «کلاغ رو سیاه» که به نام قطعه «امام رضا» نیز در میان علاقمندان چاوشی مشهور است را به انضمام این گزارش می‌شنوید.

۱۳۸۸- «کاشکی»؛ یک عرض ارادت جمعی به امام هشتم

«کاشکی» عنوان یکی دیگر از آهنگ‌هایی است که آذر ماه سال ۸۸ با ترانه سرایی امیر ارجینی در قالب آلبوم «هشت» پیش روی مخاطبان قرار گرفت.

آلبوم «هشت» یکی از مجموعه‌های مناسبتی موسیقی است که در آن علاوه بر محسن چاوشی خوانندگان مطرح دیگری چون علی اصحابی، بابک جهانبخش، حمید حامی، امین رستمی، علیرضا شهاب، رضا صادقی و رضا یزدانی در تجلیل از مقام والای امام رضا (ع) قطعاتی را خوانده بودند.

در قطعه «کاشکی» محسن چاوشی به عنوان آهنگساز و خواننده و شهاب اکبری به عنوان تنظیم کننده حضور داشتند.

برای شنیدن قطعه «کاشکی» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۸۸ – «ظهر عطش» و «غدیر خون» از آلبوم «سلام آقا»

دو آهنگ «ظهر عطش» با ترانه محمدرضا آقاسی و «غدیر خون» با ترانه امیر ارجینی به خوانندگی محسن چاوشی هم جزو آثاری هستند که سال ۱۳۸۸ در قالب آلبوم «سلام آقا» پیش روی مخاطبان قرار گرفت.

«سلام آقا» آلبومی عاشورایی است که برخی از نشانه‌های موسیقی عزاداری مثل صدای دسته‌های سینه زنی، سازهای کوبه‌ای را در آن می‌شنویم.

در این آلبوم غیر از محسن چاوشی هنرمندان دیگری چون محمد علیزاده، مهدی یغمایی و رضا صادقی به عنوان خواننده حضور داشتند.

برای شنیدن قطعه «ظهر عطش» اینجا و برای شنیدن قطعه «غدیرخون» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۹۳ – «تنهاترین»؛ یک درددل عاشقانه با امیرالمومنین (ع)

محسن چاوشی سال ۱۳۹۳ بود که در ادامه همکاری خود با موسسه «دلصدا» از مجموعه‌های تهیه و تولید آثار موسیقایی مناسبتی تک آهنگ و نماهنگ «تنهاترین» را منتشر کرد.

در این قطعه که مضمون آن واگویه ای عاشقانه در رثای شهادت حضرت علی (ع) است، حسین صفا یارو دوست صمیمی محسن چاوشی در این سال‌ها به عنوان ترانه سرا حضور داشت.

پس از انتشار قطعه «تنهاترین» بود که نماهنگی نیز به کارگردانی مهران علوی در دسترس مخاطبان قرار گرفت.

برای شنیدن قطعه «تنهاترین» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۹۵- «دل خون»؛ عرض ارادتی برای اربعین حسینی

چاوشی در ادامه همکاری خود با دیگر نهادهای خصوصی و غیر خصوصی بود که آبان ماه ۱۳۹۵ به مناسبت فرا رسیدن اربعین حسینی تک آهنگ «دل خون» را با حمایت مرکز موسیقی انقلاب اسلامی (مأوا) را منتشر کرد.

در این قطعه حسین صفا ترانه سرا و شهاب اکبری تنظیم کننده گروه اجرایی را همراهی می‌کردند.

این قطعه موسیقایی همزمان با اربعین حسینی از شبکه‌های مختلف رادیو و تلویزیون پخش شد.

برای شنیدن قطعه «دل خون» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۹۹ – «علی (ع)»؛ موسیقی در وصف امام اول شیعیان

محسن چاوشی مرداد ماه سال ۹۹ بود که تک‌آهنگ «علی» را منتشر کرد.

این تک آهنگ از جمله آثار شاخص محسن چاوشی در حوزه‌های مناسبتی است که به مناسبت عید سعید غدیر خم منتشر و به دلیل حال و هوای با طراوتی که داشت با استقبال مخاطبان قرار گرفت.

ترانه‌سرا و آهنگساز قطعه «علی» محسن چاوشی است و امیر جمال‌فر تنظیم و میکس و مستر آن را به عهده داشته است. این اثر در استودیوی شخصی محسن چاوشی ضبط شده است.

برای شنیدن قطعه «علی» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۹۹ – «او»؛ وصف مهدی موعود به مناسبت نیمه شعبان

همزمان با نیمه شعبان سال جاری بود که محسن چاوشی در ادامه فعالیت‌های خود در حوزه آثار آیینی و مذهبی تک آهنگ «او» را منتشر کرد.

در این اثر موسیقایی که در وصف حضرت مهدی (عج) تولید شده، محسن چاوشی به عنوان ترانه سرا، آهنگساز و تنظیم کننده حضور داشت.

برای شنیدن قطعه «او» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۹۹- «طاق ثریا»؛ تیتراژ ویژه برنامه «مثل ماه» شبکه سه

یکی دیگر از ترانه‌های مناسبتی که محسن چاوشی در مناسبت‌های مذهبی تولید کرده، مربوط به موسیقی تیتراژ برنامه تلویزیونی ویژه ماه مبارک رمضان شبکه سه سیما به نام «مثل ماه» با اجرای رسالت بوذری بود.

در این قطعه که در ایام ماه مبارک رمضان سال جاری با عنوان «طاق ثریا» پیش روی مخاطبان قرار گرفت محسن چاوشی به عنوان خواننده، ترانه سرا، آهنگساز و تنظیم کننده حضور داشت.

برای شنیدن قطعه «طاق ثریا» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۹۹- «شدت میدان»؛ اثری به مناسبت عید سعید فطر، اما…

یکی از کارهای جنجال برانگیزی که گفته می‌شود به مناسبت عید سعید فطر پیش روی مخاطبان قرار گرفته، تک آهنگ «شدت میدان» بود. اثری که محسن چاوشی به عنوان ترانه سرا، آهنگساز، تنظیم کننده و خواننده حضور داشت.

اتفاقاً همین مواضع یکسونگرانه محسن چاوشی در آثارش بود که بالاخره صدای برخی از هوادارانش را بلند کرد. اما بازهم حاصل کار اقای خاص موسیقی ایران، طرفدارانی داشت.

برای شنیدن قطعه «شدت میدان» اینجا را کلیک کنید.

۱۳۹۹ – «حسین (ع)» و «عباس (ع)»؛ مرثیه‌ای برای حضرت سیدالشهدا و یاران کربلا

محسن چاوشی در محرم امسال که مردم کشورمان به دلیل شیوع ویروس کرونا عزاداری متفاوتی را تجربه کردند دست به انتشار دو قطعه با نام‌های «حسین (ع)» و «عباس (ع)» زد.

در قطعه‌های «حسین» و «عباس» محسن چاوشی ترانه سرا، آهنگساز، خواننده، تنظیم کننده و میکس و مستر و امیرحسین کیان پور نوازنده دودوک گروه اجرایی را تشکیل می‌دهند. چارچوبی که باز هم به دلیل حضور محسن چاوشی در این سمت‌ها از تیغ نقد تعدادی از دوستانش نیز در امان نمانده و برخی از دوستان آهنگساز و تنظیم کننده‌اش در گوشه و کنار انتقاداتی را به وی روا داشتند که چرا که در همه حوزه‌های تولید حضور پیدا کرده است.

برای شنیدن قطعه «حسین» اینجا و برای شنیدن قطعه «عباس» اینجا را کلیک کنید.