ساعد نیک ذات متولد ۱۷ مرداد ۱۳۴۲ از شهرستان بوشهر است. او که مقدمات تصویربرداری را پیش از انقلاب و در انجمن سینمای جوان آن دوران فراگرفته ، کار خود را با عکاسی و در گرایش عکاسی تبلغاتی در مشهد آغاز کرده است. پس از مدتی نیک ذات با پیشنهاد نزدیکان و خصوصا همسرش از […]
ساعد نیک ذات متولد ۱۷ مرداد ۱۳۴۲ از شهرستان بوشهر است. او که مقدمات تصویربرداری را پیش از انقلاب و در انجمن سینمای جوان آن دوران فراگرفته ، کار خود را با عکاسی و در گرایش عکاسی تبلغاتی در مشهد آغاز کرده است.
پس از مدتی نیک ذات با پیشنهاد نزدیکان و خصوصا همسرش از ادامه دادن حرفه عکاسی تبلیغاتی منصرف می شود و همزمان به شاخه تصویربرداری و فیلم برداری سینمایی علاقه مند می گردد. او که امروز یکی از اعضای اصلی انجمن فیلم برداران سینمای ایران قلمداد می شود، همکاری با «بهمن قبادی» برای فیلم های «زمانی برای مستی اسب ها» و« آواز های سرزمین مادری ام» و نیز« نفس» به کارگردانی «نرگس آبیار» را در کارنامه دارد.
این روز ها ساعد نیک ذات برای برگزاری کارگاه یک روزه فیلمسازی به همراه نرگس آبیار و بادعوت آموزشگاه آزاد سینمایی آبرنگ در مشهد است، با بچه های سینما خراسان به محل برگزاری کلاس او در سینما اصغرزاده مشهد می رویم. با روی خندان و آغوش باز از ما پذیرایی می کند.
به عنوان اولین سوال از همین ورکشاپ یک روزه اش می پرسم ؛ با خنده حرفم را قطع می کند؛ با کیاستی مثال زدنی جای مصاحبه گر و مصاحبه شونده را عوض می کند، حالا او از من می پرسد، چطور بود راضی بودید؟
جواب می دهم : بله البته
باز می پرسد جداً مطمئن هستید؟ می گویم: قسم میخورم که بله! ، لبخند می زند و من حالا دوباره خبرنگار چند لحظه پیش می شوم.
می پرسم ؛ آیا برگزاری چنین نشست هایی را برای بهبود سطح کیفی آثار سینمای خراسان مفید ارزیابی می کنید؟
– صد در صد ، همچنان که بزرگان سینما گفته اند برای افزایش سطح کیفی آثار سینمایی به دو مولفه دانش و تجربه توامان نیاز داریم. بنابراین فکر می کنم برگزاری چنین نشست هایی می تواند در انتقال مولفه دانش به نسل جوان بسیار راهگشا باشد. هرچند باید دانست که در فرهنگ، آنچه اهمیت بسزایی دارد بحث تجربه است و با مطالعه صرف یک اثر ماندگار هنری تولید نخواهد شد.
تعداد کارگاه های تخصصی سینما در مشهد سالیانه از تعداد انگشت های یک دست فراتر نمی رود، فکر می کنید این مقدار جوابگوی نیاز های آموزشی هنرجویان مشهدی هست یا خیر؟
– به نظر من اگر بتوانیم چنین رویدادهای آموزشی در حوزه سینما را به طور مداوم در کلان شهرمشهد داشته باشیم، قطعا ثمره آن را در سینمای ملی مان خواهیم دید.
فرمودید سینمای ملی ، تاثیر سینمای خراسان را در توسعه سینمای ملی چگونه ارزیابی می کنید؟
-در یک تقسیم بندی کلی می توان گفت، یک سینمای ملی داریم و یک سینمای بومی. حمایت از سینمای بومی می تواند منجر به تولید آثار سینمایی، نیروهای سینماگر جوان و خوش فکر در کلان شهرها و سایر شهرستان ها گردد بگونه ای که در نهایت این ظرفیت های بومی به رشد و توسعه سینمای ملی ما نیز کمک کند. متاسفانه در این سال ها و در عمل نتوانستیم شعار حمایت از سینمای بومی را محقق سازیم از این رو سینمای خراسان هم دراین سال ها نتوانسته در جایگاه اصلی خود خصوصا در حوزه تولیدات سینمایی فاخر ، قرار گیرد.
با توجه به آنچه گفته شد، تنها حمایت مسئولان را عامل توسعه و پیشرفت در عرصه سینما و تولیدات سینمایی ارزیابی می کنید؟
-خیر به هیچ عنوان. اگرچه که این حمایت می تواند بسیار راهگشا باشد ، با این حال هیچ سینماگری نباید منتظر کمک دیگری بنشیند. باید همیشه اینطور فکر کرد که من فیلسماز تنها هستم و این من باید به داد من برسد!
برای خود شما هم اینگونه بود؟
-بله. یک ریال هم برای سینماگر شدنم از جایی نگرفتم و اگر کسی بگوید چنین بوده و مدرکی هم ارائه کند من تا آخر عمر دربرابر این فرد تعظیم خواهم کرد! برای موفقیت، هر فردی باید قائم به ذات باشد یعنی خود فرد برای پیشرفتش تلاش کند. حتی فکر می کنم هنرمند نباید بنشیند تا اورا کشف کنند!
(لبخند می زند ، می گوید این آخری توضیحش بماند در ادامه کارگاه ! اگر حضور داشته باشید و خوابتان نگرفته باشد البته!.. خنده ای از روی رضایت می زنم؛ پاسخ می دهم : البته اگر چای به ما برسد و خوابمان بپرد! )
ادامه می دهم…
از تجربه همکاری با خانم آبیار در فیلم « نفس» برایمان بگویید..
-برای من تجربه بی نظیری بود. یک تجربه کاری فوق العاده که به یک ارتباط خانوادگی بلند مدت منجرشد.
این ارتباط در همکاری های آینده نیز ادامه پیدا می کند؟
-چراکه نه! هرچند باید ببینیم که چه شرایطی پیش می آید و من و خانم آبیار یا همان نرگس بانو! خودمان چه شرایطی خواهیم داشت..!
در فواصل کارگاه از « نفس» به عنوان یک همکاری خوب میان عوامل و خصوصا تیم فیلم برداری با کارگردان یاد کردید، با کارگردان در پروسه تصویر برداری پیوسته اتفاق نظر داشتید؟
-بله تجربه بسیار خوبی بود. البته گاهی اختلاف نظر هست اما من معتقدم دو نفر با دو نگاه متفاوت به راحتی می توانند در کنار هم کار کنند اما در نهایت تصمیم گیرنده نهایی کارگردان است و بقیه عوامل و از جمله تیم تصویربرداری باید تلاش کنند تا تجربیات خود را در اختیار کارگردان قرار دهند و او باید به عنوان فرد اصلی پروژه تصمیم نهایی را اتخاذ کند.
( فردی از حضار خودش را به ما نزدیک می کند، شم خبرنگاریم می گوید زمان گفتگوی دلچسبمان به پایان رسیده، باز هم اولین سوال را به عنوان آخرین سوال مطرح می کنم تا یادم بیاید که خبرنگار خوبی نیستم!)
عذرخواهم که در انتها این سوال را می پرسم، فرمودید چه شد که وارد این حرفه شدید؟؟
(بازهم خوب شد یادتان افتاد! -با خنده می گوید)…
-من کارم را با هنر نقاشی آغاز کردم ، اما قبل از آن حدودا در ۶ سالگی ، پدرم موسس تیم شاهین بوشهر بود ،یادم می آید آن سال تیم در قهرمانی کشور سوم شد. پدرم یک پروژکتورشانزده میلیمتری تهیه کرد تا در جشن تیم، فیلم ها و انیمیشن هایی را روی دیوار ورزشگاه پخش کنند، آنجا بود که من برای اولین بار با جادوی سینما آشنا شدم.. درست چندلحظه بعد از روشن شدن پروژکتور شانزده میلیمتری….
Δ