همه هنرمندان شبیه سلبریتی‌ها نیستند!/بودجه فرهنگ و دولت بی‌انگیزه

رضا مهدوی آهنگساز، نوازنده و کارشناس موسیقی که طی سال‌های گذشته در سمت مدیریت مرکز موسیقی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی مشغول به فعالیت بود، در گفتگو با سینما خراسان ضمن اشاره به دغدغه‌های موجود در نحوه بودجه‌بندی حوزه‌های مرتبط با فعالیت‌های فرهنگی و هنری کشور توضیح داد: سابقه نشان داده که اگر در مقاطعی از زمان بودجه فرهنگ و هنر افزایش داشته، اما به نسبت کلیت شرایط اقتصادی کشور، ما شاهد کاهش بوده‌ایم چرا که بودجه تصویب شده با تورم، نسبت درستی ندارند و می‌توان گفت در هر صورت سرِ فرهنگ و هنر همیشه کلاه رفته است.

وی افزود: اتفاقاً در این شرایط است که حضور یک مدیر فرهنگی که بتواند جانانه از میزان تخصیص بودجه در کمیسیون فرهنگی مجلس دفاع کند بیش از هر نکته دیگری به چشم می‌آید. شرایطی که متاسفانه در همه دولت‌ها آنچنان که باید مورد توجه نبوده و به همین جهت اولین جایی که در حوزه بودجه با تغییر و تحول کاهشی روبه‌رو می‌شود، حوزه فرهنگ و هنر است. شرایطی که موجب می‌شود وضعیت بودجه این حوزه‌ها همواره محل بحث اهالی فرهنگ و هنر باشد.

دولت انگیزه‌ای برای چانه‌زنی بر سر بودجه فرهنگ ۱۴۰۰ ندارد

این کارشناس موسیقی با اشاره به پیش‌بینی‌هایی که درباره میزان بودجه سال ۱۴۰۰ مطرح می‌شود، تصریح کرد: علاوه بر شرایطی که به آن اشاره کردم فکر می‌کنم دولت با حجم مشکلاتی در حوزه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی دارد، دیگر انگیزه‌ای برای چانه زنی بر سر بودجه فرهنگ و هنر ندارد. ضمن اینکه سال ۱۴۰۰ آخرین سال دولت دوازدهم است و همین شرایط موجب می‌شود این بی‌انگیزگی به پیگیری بودجه نیز تسری پیدا کرده و ماجرای چانه زنی دولت با مجلس درباره بودجه فرهنگ و هنر به کمترین حد ممکن برسد. مگر اینکه شرایط دیگری خلاف آنچه تصور می‌شود به وجود بیاید.

اغلب مدیران فرهنگی ما بیشتر از اینکه به فکر ارتقای بودجه باشند فقط به دنبال ارائه بیلان کاری روی کاغذ هستند و آنچنان که باید به ماجرای کاربردی بودجه توجه چندانی ندارند. در حالی که اگر بدانند فرهنگ مهم‌تر از نان شب است، آنگاه شرایط متفاوت می‌شود این آهنگساز و مدرس دانشگاه در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: یکی از مهم‌ترین معایبی که همواره در بحث بودجه‌بندی مورد توجه قرار می‌گیرد، مدیران دولتی هستند که تخصصی در حوزه فرهنگ و هنر ندارند و عملاً یا مهندس و یا دکترای رشته‌ای غیر از فرهنگ و هنر هستند! همین شرایط است که موجب استمرار مسیر سنتی تخصیص بودجه در راستای نگاه‌های متعصبانه و سلیقه‌ای می‌شود. اتاق فکری هم به معنا و مفهوم مطلق کلمه در این مسیر وجود ندارد و به همین دلیل بودجه اختصاص یافته بیشتر شبیه به یک شوخی می‌شود!

وی افزود: این در حالی است که اغلب مدیران فرهنگی ما بیشتر از اینکه به فکر ارتقای بودجه باشند فقط به دنبال ارائه بیلان کاری روی کاغذ هستند و آنچنان که باید به ماجرای کاربردی بودجه توجه چندانی ندارند. در حالی که اگر بدانند فرهنگ مهم‌تر از نان شب است، آنگاه شرایط متفاوت می‌شود و ماجرا در مسیری قرار می‌گیرد که هنرمندان شاخص هم از جشنواره‌ها و رویدادهای مرتبط با فرهنگ و هنر استقبال می‌کنند.

مهدوی در پاسخ به پرسشی مبنی‌بر اینکه چقدر از نقطه ضعف‌های موجود در حوزه فرهنگ و هنر به بودجه بازمی‌گردد، اظهار کرد: به طور حتم بخشی از نوسانات و معایب موجود در حوزه فرهنگ و هنر مبتنی بر میزان بودجه است، ولی بخش دوم ماجرا به استعدادها مرتبط است که متاسفانه شرایط حاکم بر مدیریت دولتی فرهنگ و هنر، آن گونه که باید به این بخش متعهد و دلسوز نیست.

چرا شاهد تولید آثار ارزشی شاخص نیستیم؟

این کارشناس هنری ادامه داد: به طور حتم اگر تا به امروز ما شاهد توجه بیشتری به استعدادها و هنرمندان شاخص عرصه‌های مختلف بودیم، دیگر نگران جانشین برای هنرمندان صاحب سبک حوزه‌های مختلف نبودیم. اساساً چرا دیگر امروزه شاهد ساخت و تولید اثر هنری شاخصی در حوزه‌های ارزشی نیستیم؟ چون شرایط مدیریتی فرهنگ و هنر نتوانسته نظرها را تامین کند و تا زمانی که مدیران بالادستی این حوزه نتوانند نظرها را تامین کرده و از هنرمندان صاحب نظر دلجویی کنند ما شاهد اتفاقات موثری در حوزه فرهنگ و هنر نخواهیم بود.

وی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به کمبود مدیران متخصص دغدغه مند در حوزه فرهنگ و هنر تصریح کرد: به هر حال ماجرای بودجه در فرهنگ و هنر ماجرای جدی و مهمی است که هم از سوی مدیران دولتی و هم از سوی اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس باید روی آن توجه بیشتری شود. در این راه اگر قطعاً مدیران فرهنگی ماجرای بودجه را مبتنی بر علاقه نزدیکان و بستگان خود ندانند و در طول سال حسب وظیفه ذاتی خود دائم از فعالیت‌های فرهنگی هنری کشور بازدید کنند، قطعاً هم به صورت مستقیم با مشکلات فرهنگی هنری کشور آشنا شده و هم در تخصیص بودجه می‌توانیم شاهد اتفاقات خوبی باشیم.

مهدوی تأکید کرد: در مجلس نیز اعضای کمیسیون فرهنگی هم باید به این امر واقف باشد که سلبریتی‌ها تمامی بدنه فرهنگ و هنر کشور را پوشش نمی‌دهند که همه فرض کنند اوضاع مالی همه هنرمندان عالی‌تر از عالی است، آن‌ها باید این دیدگاه غلط را میان افرادی که چنین برداشتی از هنرمندان دارند پاک کنند. آنگاه شاید بتوان برای اصلاح و ارتقای بودجه امیدوار بود.