تبیین «تاریخ فرهنگی ایران معاصر» با زبان موسیقی و مستند

یک مدرس حوزه انسان شناسی و فرهنگ از جزییات راه اندازی پروژه «چهره‌های زمان» با بهره‌مندی از هنرهای موسیقی و سینما سخن گفت. ناصر فکوهی انسان شناس، نویسنده و مدرس دانشگاه در گفتگو با سینما خراسان با اشاره به راه‌اندازی پروژه «چهره‌های زمان» توضیح داد: موسسه «انسان شناسی و فرهنگ» طی سال‌های اخیر پروژه معرفی […]


یک مدرس حوزه انسان شناسی و فرهنگ از جزییات راه اندازی پروژه «چهره‌های زمان» با بهره‌مندی از هنرهای موسیقی و سینما سخن گفت.

ناصر فکوهی انسان شناس، نویسنده و مدرس دانشگاه در گفتگو با سینما خراسان با اشاره به راه‌اندازی پروژه «چهره‌های زمان» توضیح داد: موسسه «انسان شناسی و فرهنگ» طی سال‌های اخیر پروژه معرفی تاریخ فرهنگی ایران را آغاز کرده و در این راستان هم دست به کارهای متفاوتی زده که در سامانه اینترنتی این پروژه قابل رویت است. این پروژه که عمده تمرکز خود را بر رویدادهای فرهنگی کشورمان بنا نهاده دربرگیرنده ابعاد مختلفی است که پیش از این هم درباره آن توضیحاتی داده شده است. در این چارچوب کتاب‌های ارزشمندی هم تولید شده که تعدادی از آن‌ها منتشر شده اما تعداد زیادی دیگر هم به دلیل کمبود بودجه منتظر انتشار هستند که متاسفانه هنوز موفق به تامین آن‌ها نشدیم.

وی ادامه داد: آنچه برای ما در این پروژه به شدت مورد توجه بوده و هست توجه به ارائه یک روایت پژوهشی و مستند از تاریخ ۱۰۰ ساله کشورمان در عرصه‌های فرهنگی است. تاریخ ۱۰۰ ساله‌ای که به نوعی تاریخ مدرنیته ایران زمین هم معرفی می‌شود. در این راستا همواره این دیدگاه‌های سیاسی و سیاستمدارانه بود که بیشتر از هر عبارت دیگری مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که به اعتقاد من این مساله اساسی نیست، بلکه مساله اساسی توجه به حوزه فرهنگی است. زیرا آن چیزی که جامعه را می‌سازد مردم و فرهنگ هستند. البته اگرچه همواره در این مقولات سیاست دخالت می‌کند اما لازم است در این چارچوب به مسائل فرهنگی توجه زیادی شود.

مدرس گروه انسان شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بیان کرد: در این چارچوبی که به آن اشاره کردم ما تلاش کردیم تا با تمرکز بیشتری تاریخ فرهنگی ایران را بررسی کنیم. شرایطی که دربرگیرنده بررسی اجمالی حوزه سیاست نیز هست و می‌تواند علاوه بر مکتوباتی که به عنوان کتاب در این قالب معرفی می‌شود از تمام رسانه‌های دیگر به عنوان یک پروژه بینا رشته‌ای نیز پیش روی مخاطبان قرار گیرد. اتفاقاً ما در همین مسیر است که می‌توانیم علاوه بر معرفی تاریخ فرهنگی ایران معاصر در معرفی تاریخ فعالیت‌های هنری کشورمان نیز فضای متفاوتی را در شبکه‌های مجازی ایجاد کنیم. ما در این روند است که با استفاده از رسانه‌های جدید می‌توانیم حافظه تاریخی درباره کنشگران فرهنگی هنری را زنده کنیم. شرایطی که قطعاً ابزارهای هنری مانند عکاسی، سینما، موسیقی و هنرهای دیگر می‌توانست کمک دهنده خوبی در تاثیرگذاری مثبت این جریان باشد.

فکوهی با اشاره به جزییات دیگر پروژه «چهره‌های زمان» گفت: پیش از اجرایی شدن پروژه من به همراه همکارانم تلاش می‌کردیم تا با استفاده از تصاویر و آثار موسیقایی مندرج در گوگل که دارای حق رایت نبودند برای پروژه‌های این چنینی استفاده کنیم. یعنی تکیه ما در این دوران بیشتر روی متن با خوانش موسیقی همراه با عکس و تصویر بود. اما بعد از اینکه جدی تر شدن روند اجرایی پروژه شرایط به گونه‌ای رقم خورد که ابتدا مهرداد اسکویی از کارگردانان شناخته شده مستند که آرشیو عکس‌های بسیار خوبی هم دارد وارد پروژه شد و من به دلیل آشنایی و اعتمادی که به او داشتم فضایی را فراهم کردم که بتوانیم استفاده بهتری از کارهای این هنرمند کنم. در پس این فعالیت متن خوانی همراه با نمایش عکس بود که بعدها مهرداد اسکویی پیشنهاد داد این فضا را با موسیقی پیش ببریم که در این چارچوب بردیا صدرنوری را به‌عنوان تک‌نواز پیشنهاد داد و من نیز استقبال کردم. تا جایی که فضا به سمت و سویی پیش رفت تمامی آنچه در پروژه «چهره‌های زمان» پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد کاملاً اورجینال و تولید شد.

وی در پایان ضمن معرفی عوامل پروژه «چهره‌های زمان» گفت: در این پروژه بنده به عنوان نویسنده متن، مهرداد اسکویی به عنوان عکاس و گوینده متن، بردیا صدرنوری موسیقی و حامد کلجه‌ای تنظیم ویدئو گروه اجرایی را تشکیل می‌دهند. به هر حال هدف ما از این پروژه علاوه بر معرفی تاریخ معاصر ایران زمین در عرصه‌های فرهنگی هنری قدردانی از چهره‌ها و شخصیت‌های شناخته شده فرهنگ و هنر کشورمان است. و امیدواریم این ویدیوهای یک دقیقه‌ای که در هرکدام با یک موسیقی که خاص هر کدام ساخته شده، با متنی ویژه که برای هر شخصیت نوشته شده و عکسی و کلامی زیبا همراه هستند، مورد توجه و علاقه دوستان قرار بگیرند و تا جایی که ممکن است آنها را به اشتراک بگذارند.