مهدی ایروانی کارگردان و تدوینگر معتقد است برای کارگردانی یک فیلم‌تئاتر باید از اصول حرفه‌ای تصویربرداری و تدوین به درستی استفاده کرد تا ببینده خسته نشود و کار را تا انتها دنبال کند. به گزارش سینما خراسان، تولید «فیلم‌تئاتر» به دوران قبل از کرونا برمی‌گردد و سال‌هاست که چنین فعالیتی در حال انجام است اما […]
مهدی ایروانی کارگردان و تدوینگر معتقد است برای کارگردانی یک فیلم‌تئاتر باید از اصول حرفه‌ای تصویربرداری و تدوین به درستی استفاده کرد تا ببینده خسته نشود و کار را تا انتها دنبال کند.
به گزارش سینما خراسان، تولید «فیلم‌تئاتر» به دوران قبل از کرونا برمی‌گردد و سال‌هاست که چنین فعالیتی در حال انجام است اما این روزها به واسطه خانه نشین شدن همه‌مان، توجه به آن بیشتر شده است. مهدی ایروانی، کارگردان و تدوینگر بسیاری از فیلم‌تئاترهای منتشرشده از جمله «کوکوی کبوتران حرم»، «چمدان»، «متاستاز» و … است. ایروانی این روزها مشغول تدوین فیلم‌تئاتر «یک روز تابستانی» و «ملاقات با بانوی سالخورده» به کارگردانی پارسا پیروزفر است که قرار است به زودی منتشر و روانه بازار می‌شود. وی علاوه بر تدوینگر، کارگردانی این فیلم تئاترها را هم به عهده داشته است.
مهدی ایروانی درباره نقش فیلم‌تئاترها در دوران کرونا به سینما خراسان گفت: کرونا و اتفاقات تحت تاثیر آن ضرورت وجود فیلم‌تئاتر را بیشتر نشان داد و شاید بتوان گفت مقوله فیلم‌تئاتر را از مهجوریتی که در گذشته داشت درآورد. اگرچه تولید فیلم‌تئاترها، موضوع تازه‌ای نیست و از سال‌های خیلی دور همیشه فیلم تئاترهای معروف یا فیلم اپراهای معروف ضبط و بعد در قالب فیلم در دسترس مردم قرار می‌گرفته است بنابراین موضوع فیلم‌تئاتر موضوع غریب و تازه‌ای نیست منتها این روزها در نبود اجرای نمایش‌های صحنه‌ای و تئاتر به این مقوله بیشتر توجه شده است.
کارگردانی فیلم تئاترها باید شبیه کارگردانی یک مسابقه فوتبال زنده شود، به شکلی که لازم است کارگردان حواسش به همه چیز باشد وی درباره تفاوت فیلم تئاتر با تله تئاتر بیان کرد: مقوله فیلم‌تئاتر با تله تئاتر متفاوت است چون فیلم‌تئاتر در حضور تماشاگر ضبط می‌شود اما تله‌تئاتر بدون حضور تماشاگر است و تمرکز روی تصویربرداری و همه مختصات آن است و تئاتر به منظور نمایش در یک مدیومی مثل تلویزیون اجرا می‌شود منتها نکته مشترک همه اینها لزوم ضبط و فیلمبرداری از یک تئاتر است و اینکه چنین کاری یک اثر نمایشی و هنری چه تئاتر باشد چه اپرا را برای نسل‌های بعدی، شهرستان‌های دور، کشورهای خارجی و هرکسی که دسترسی به تماشای یک کار را از نزدیک نداشته است، ماندگار می‌کند. این روزها با حضور کرونا در زندگی مردم، لزوم بودن چنین امکانی بیشتر هم شده است.
ایروانی درباره چگونگی ارتقای کیفی این آثار یادآور شد: برای ارتقای کیفیت و جذب مخاطب فیلم‌تئاترها لازم است به آنها بیشتر به چشم یک اثر ویدئویی نگاه کنیم از این رو کارگردان یک فیلم‌تئاتر باید حواسش باشد که چه چیزی را می‌خواهد بیشتر یا کمتر به مخاطبی که از طریق نمایشگری مثل تلویزیون نمایش را نگاه می‌کند، نشان دهد. ضمن اینکه باید از اصول حرفه‌ای تصویربرداری و تدوین هم برای تهیه یک فیلم‌تئاتر به درستی استفاده شود تا بیننده خسته نشود و کار را تا انتها دنبال کند.
وی افزود: الان که به‌واسطه شیوع کرونا و خانه نشین شدن مردم استقبال از فیلم‌تئاترها بیشتر شده، لازم است که به این آثار بیشتر بها بدهیم و به بیان دیگر بیشتر جدی‌شان بگیریم چون عمدتاً فیلم‌تئاترهای ما خیلی حرفه‌ای ضبط نمی‌شود. معتقدم کارگردانی فیلم تئاترها باید شبیه کارگردانی یک مسابقه فوتبال زنده شود، به شکلی که لازم است کارگردان حواسش به همه چیز باشد. البته این را هم بگویم که یکی از دلایلی که این اتفاق نمی‌افتد این است که کارگردانان خیلی حرفه‌ای ما مبالغ زیادی برای چنین کاری دریافت می‌کنند در حالی که ضبط و تولید فیلم‌تئاترها اغلب با مشکل بودجه مواجه است.
این تدوینگر و کارگردان متذکر شد: حالا که چنین شرایطی فراهم نیست خیلی خوب می‌شود که گروه تصویربرداری برای ضبط یک فیلم‌تئاتر چندین بار سر صحنه حاضر شوند و به جز از بار اول که فضای کلی و کامل تئاتر فیلمبرداری می‌شود بقیه دفعات از جزئیات کار فیلم گرفته شود و بعد در تدوین این تصاویر به درستی کنار هم چیده شود یا مثلاً روش دیگر این است که یک‌بار گروه نمایشی بدون حضور تماشاگر به منظور ضبط فیلم‌تئاتر کار را اجرا کنند. نکته مهم دیگر اینکه تصویربردار قبل از آغاز کار باید ۲-۳ بار نمایش را ببینند تا زمان تصویربرداری به کار اشراف و تسلط داشته باشد چون ممکن است یکسری نکات در حین تصویربرداری از قلم بیفتد. توجه به جزئیات در فیلم‌تئاترها نکته بسیار مهم و تعیین کننده‌ای است.
با وجود اینکه بسیاری از کارگردانان مطرح تئاتر با پدیده فیلم‌تئاتر موافق نیستند اما وجود آن موجب رونق فضای تئاتر می‌شود، چون شاید باعث شود که بیننده وقتی یک‌بار فیلم‌تئاتر را دید خوشش بیاید و تصمیم بگیرد دفعه بعد به سالن تئاتر برود و یک نمایش را از نزدیک ببیند البته به شرطی که فیلم‌تئاترها به درستی و با کیفیت ضبط و تولید شوند ایروانی ادامه داد: نکته مهم دیگر برای فیلم‌تئاترها بحث تدوین است. چنین کارهایی باید تدوین خوب و درستی داشته باشد و حتی می‌توان گفت تدوین در تولید فیلم‌تئاترها از کارگردانی مهم‌تر است. البته بعضی اوقات هم فیلم‌تئاترها در اجراهای خصوصی با تماشاگر کم ضبط می‌شود تا دست کارگردان برای تصویربرداری و کارگردانی بازتر باشد و خب این شیوه حرفه‌ای‌تری برای تولید فیلم‌تئاترها است چون مخاطب پیگیر تئاتر که حتماً می‌آید در سالن کار را می‌بیند، کسی که تصمیم گرفته فیلم‌تئاتر ببیند با چنین فردی سلیقه‌اش متفاوت است پس ما باید او را در نظر بگیریم و یک تئاتر را ضبط و تبدیل به فیلم‌تئاتر کنیم و البته مرز باریک تفاوت سلیقه کسی که فیلم‌تئاتر را برای دیدن انتخاب کرده و نه فیلم‌های نمایش خانگی هم باید در نظر بگیریم، چون سلیقه این فرد خاص تر است. اگرچه ممکن است او سریال‌های نمایش خانگیرا هم ببیند ولی سلیقه‌اش با مخاطب همیشگی نمایش‌های ویدئویی و خانگی کمی متفاوت است. به نظر می‌رسد فیلم‌تئاترهای موجود بیشتر برای بچه‌ها و علاقه مندان تئاتر جذاب است و اگر بخواهیم آنها را به سلیقه عموم نزدیک‌تر کنیم باید تغییراتی در شیوه تولید و ضبط آنها بدهیم.
ایروانی تصریح کرد: با وجود اینکه بسیاری از کارگردانان مطرح تئاتر کلاً با پدیده فیلم‌تئاتر موافق نیستند اما وجود آن موجب رونق فضای تئاتر می‌شود، چون شاید باعث شود که بیننده وقتی یک‌بار فیلم‌تئاتر را دید خوشش بیاید و تصمیم بگیرد دفعه بعد به سالن تئاتر برود و یک نمایش را از نزدیک ببیند البته به شرطی که فیلم‌تئاترها به درستی و با کیفیت ضبط و تولید شوند. قرار گرفتن فیلم‌تئاترها در VOD (رسانه تعاملی) مثل فیلیمو، نماوا و امثال اینها هم می‌تواند کمک بسیاری به دیده شدن فیلم‌تئاترها بکند. نکته دیگر اینکه فیلم‌تئاترها در شرایطی مثل الان می‌توانند برای بچه‌های تئاتری که الان حدود یک سال است کار نکرده‌اند و دچار مشکلات اقتصادی شده‌اند، درآمدزایی کنند.
این کارگردان افزود: همانطور که امروز فیلمسازان از بستر VOD برای نمایش آثار خود استفاده می‌کنند چون با وجود کرونا چاره‌ای جز این ندارند، خوب است که تئاتری‌ها هم در این زمینه کمی فعال شوند. ممکن است برخی بگویند که بالاخره این دوران هم تمام می‌شود؛ بله تمام می‌شود اما بعد از تمام شدن این بیماری و برگشتن به زندگی عادی، مردم به اینگونه فیلم دیدن و تئاتر دیدن عادت کردند پس همچنان یکسری مخاطب برای این کار باقی می‌ماند و به اصطلاح فیلم‌تئاترها بازار خودشان را پیدا کرده‌اند.
این تدوینگر در پایان صحبت‌هایش یادآور شد: خوشبختانه من اخباری هم شنیدم مبنی بر اینکه سازمان سینمایی قرار است حمایت‌هایی از تولید فیلم‌تئاترها بکند که اگر چنین وعده‌ای محقق شود بسیار خوب است چون کار جدی‌تر گرفته و برای ارتقای کیفیت هم تلاش بیشتری می‌شود. معتقدم اگر قرار باشد روزی اتفاق خوبی در زمینه فیلم‌تئاترها بیفتد الان همان روز و بهترین زمان برای تمرکز و بها دادن به این مقوله است و البته لازم است بگویم این گرایش و استقبال و علاقه به فیلم‌تئاتر در این روزها منحصر به ایران نیست و در کل جهان چنین شرایط و استقبالی به وجود آمده است. خود من این روزها مشغول تدوین فیلم‌تئاتری هستم که در خارج از کشور ضبط و تولید شده و قرار است من کار تدوینش را انجام دهم.
Δ