حکایت مرگ خودخواسته دختران «کوه چهل دختر»

این کارگردان افغانستانی که این اثر نمایشی را در تماشاخانه مهرگان به صحنه برده است درباره این اجرا به  گفت: این نمایش را هشتم فروردین ماه در ۲ نوبت به صحنه بردیم که متاسفانه سالن‌های تئاتر تعطیل و اجرای نمایش نیز متوقف شد. با باز شدن دوباره تماشاخانه‌ها ما ۳ اجرا در روزهای ۱۵ و ۱۶ فروردین داشتیم که پرونده اجراهای نمایش در فروردین ماه بسته شد اما با توجه به استقبالی که در همین چند اجرا از نمایش شده، قرار است در اردیبهشت ماه نیز مجدداً کار را به صحنه ببریم.

وی درباره مضمون اثر توضیح داد: این نمایش روایت رشادت‌ها و دلاوری‌های دختران هزاره علیه ظلم و ستم نیروهای عبدالرحمان خان که یکی از فرماندهان وقت و تحت سلطه انگلیس بوده در اورُزگان است که در نهایت بعد از ۷ روز مقاومت و استقامت به سرکردگی دختری به نام شیرین برای تن ندادن به اسارت و هتک حرمت، تصمیم به مرگی خودخواسته می‌گیرند و خودشان را از بالای کوه به پایین پرتاب می‌کنند.

این هنرمند تئاتر درباره زمان این رخداد گفت: به دلیل این که برخی این اتفاق را اسطوره می‌دانند و قبول نمی‌کنند که واقعاً رخ داده است زمان دقیق این رخداد مشخص نیست اما طبق تحقیقات محلی که من انجام دادم این اتفاق مربوط به صدسال قبل و زمانی است که انگلیسی‌ها برای استعمار وارد افغانستان شدند. متاسفانه اطلاعات زیادی از این واقعه در دسترس نیست و این دوگانگی بین مردم هزاره و قومیت‌های دیگر افغانستان درباره واقعی بودن یا نبودن این رخداد وجود دارد که همین مساله باعث شده این اتفاق در تاریخ ثبت نشود و دچار تحریف نیز شود. اما در تحقیقات محلی و بومی که من انجام دادم به قبرهایی برخوردم که مردم این ولایت اعتقاد دارند قبر این دختران است.

رسولی ادامه داد: من خودم اهل افغانستان و ساکن ایران هستم و به داستان‌ها فولکلوریک علاقه‌مندم و سوژه‌ها و موضوعاتی هم که برای اجرا و یا ساخت فیلم کوتاه انتخاب می‌کنم در همین ارتباط و در افغانستان می‌گذرد. ابتدا قرار بود درباره رابعه بلخی اثری را به صحنه ببرم اما به پیشنهاد دوستم تصمیم گرفتم درباره دختران کوه چهل دختر کار کنم. چون این نمایش اثری زنانه و در عین تلخ بودن، شیرین نیز است. از آنجایی که مطالب کمی درباره این واقعه در دسترس است من با وجود تحقیقاتی که انجام دادم با همراهی امیرحسین عالمی و احمد عطایی که دیگر نویسندگان نمایشنامه هستند به داستان پرو بال دادیم تا برای تبدیل شدن به اثری نمایشی جذابیت‌های بیشتری داشته باشد. ممکن است که این داستان واقعی نباشد اما چنین اتفاقاتی واقعیت هرروزه زنان سرزمین من است و رخدادهایی اینچنینی زیاد روی می‌دهد.

این کارگردان تئاتر در پایان با اشاره به این که از ۴ سال قبل روی این نمایش متمرکز بوده است و پیش از این ۲ بار دیگر نیز قصد اجرای کار را داشته که به دلایلی میسر نشده است، عنوان کرد: این نمایش اثری پست مدرن و در عین حال ابزورد است که شاهد فضاسازی سنتی هم در کار هستیم. نمایش تلفیقی از حرکات فرم بازیگران و دیالوگ است که ابتدا شاهد هستیم داستان توسط یکی از فرماندهان جنگ که شاهد این اتفاق بوده برای همسرش روایت می‌شود و در ادامه در رویاهای زن شاهد حضور این دختران هستیم که با حرکات فرم همراه است.

بازیگران نمایش (به ترتیب حروف الفبا) عبارتند از ستاره اسحاقی شیر احمد نیک زاد شیلا هاشمی شهلا اکبری عالم صبور فاطمه غلام‌حسینی فرشته ظریفی فاطمه ابراهیمی فائزه احمدی قربان‌علی عظیمی مرضیه موسوی متین کریمی مجتبی حسینی مجید کریمی نرگس بختیاری ناهید رجبی نورالله ظریفی ندا لشکری./مهر