ما یک خانواه‌ایم، خانواده فیلم کوتاه

به گزارش روز پنجشنبه سینما خراسان به نقل از خیرگزاری صبا، مصطفی مهربان کارگردان فیلم کوتاه «تی‌یَره» که در بخش مسابقه ملی سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران اکران شد درباره این فیلم گفت: «تی‌یَره» از اصلی‌ترین وسایل برای روغن‌گیری زیتون است به طوری که در رودبار خانه‌ای نیست که کار روغن‌گیری سنتی را انجام دهد و تی‌یره نداشته باشد، شاید این وسیله به مرور زمان خیلی کم کاربرد شده باشد اما هنوز هم در بعضی مناطق روغن‌گیری به شیوه محلی با فضای فولک و بومی وجود دارد.

کارگردان فیلم کوتاه «گهواره سکوت» درباره فضای کار توضیح داد: در اصل ما با فضای ناتورالیسم و مستندگونه‌ای روبرو هستیم و این کار بازیگران را سخت می‌کرد. تعدادی از پیرزن‌هایی هستند که از همان محله انتخاب شدند و قطعا باید بومی آن منطقه بودند و به جز این موارد کسانی که تی یَره را بشناسند فکر می‌کنند ما سراغ کار مستند رفته‌ایم ولی در واقع ما از این وسیله برای تولید یک درام داستانی بهره برده ایم.

او با اشاره به خلاصه داستان اثر افزود: «تی‌یَره» وسیله روغن‌گیری زیتون در بازی کودکانه پاره می‌شود، بچه‌ها می‌ترسند که ماجرا را به مادرشان بگویند چرا که مادر نوبت روغن‌گیری گرفته است. این پاره شدن وسیله قابل اهمیت در فصل روغن‌گیری زیتون، کنش اصلی درام « تی‌یَره » را شکل می‌دهد که کودکان داستان را درگیر می‌کند تا به دور از چشم بزرگترها مشکل را برطرف کنند.

کارگردان مستند «کارگاه خیال» گفت: بعد از مدت زمانی که برای پیدا کردن نقش شاه خانم پیرزن داستان سپری شد، در طول تمرین‌ها یکی از بازیگرانی که قرار بود در نقش یکی از همسایه‌ها بازی کند به صورت بداهه دیالوگی بیان کرد و فرم عصا و حرکات دستش باعث شد تا او را برای نقش مکمل انتخاب کنیم و به نظرم این بازیگر در مقابل بازیگر نقش اول و عروس فیلم با نام ماخانوم برای ایجاد جدل بین مادر شوهر و عروس مناسب بود.

این کارگردان با اشاره به انتخاب نقش اول اثر عنوان کرد: با توجه به شناختی که از آیدا مرادی داشتم فیلمنامه را برای او فرستادم و ظرف ۲ هفته به گروه اضافه شد. بازی این نقش خیلی سخت بود. مرادی علاوه بر اینکه بومی منطقه نبود و از نظر فیزیکی با دیگر بازیگران بومی تفاوت داشت باید به زبان کردی صحبت می‌کرد زبانی که هیچ شناختی به آن نداشت.

کارگردان فیلم داستانی «رد پایی در برف» اظهار کرد: ما تمرین‌های زیادی در لوکیشن داشتیم که به بازیگران برای ایفای نقش کمک زیادی می‌کرد با توجه به اینکه با آدم‌هایی روبرو بودیم که واقعا ناتورال بودند و لازم بود تا بتوانیم از آنها بازی بگیریم. به همین دلیل باید با هر کدام از آدم‌های قصه جدا جدا تمرین می‌کردیم و این موضوع نیاز به زمان زیادی داشت به ویژه که نابازیگر نقش اصلی ما باید با نقش مقایلش گفتگو می‌کرد.

او ادامه داد: علاوه بر اینکه گاهی دیالوگ‌ها را فراموش می‌کردند، چالش بزرگ‌تر زمان فیلمبرداری بود که در اواخر دی و اوایل بهمن انجام می‌شد زمانی که مردم منطقه درگیر کشاورزی نبودند اما بازیگر کار ما به دلیل اینکه دامپرور بود از گروه خواست تا وقت زیادی از او نگیرند.کارگردان فیلم داستانی «رد پایی در برف» اظهار کرد: ما تمرین‌های زیادی در لوکیشن داشتیم که به بازیگران برای ایفای نقش کمک زیادی می‌کرد با توجه به اینکه با آدم‌هایی روبرو بودیم که واقعا ناتورال بودند و لازم بود تا بتوانیم از آنها بازی بگیریم. به همین دلیل باید با هر کدام از آدم‌های قصه جدا جدا تمرین می‌کردیم و این موضوع نیاز به زمان زیادی داشت به ویژه که نابازیگر نقش اصلی ما باید با نقش مقایلش گفتگو می‌کرد.

او ادامه داد: علاوه بر اینکه گاهی دیالوگ‌ها را فراموش می‌کردند، چالش بزرگ‌تر زمان فیلمبرداری بود که در اواخر دی و اوایل بهمن انجام می‌شد زمانی که مردم منطقه درگیر کشاورزی نبودند اما بازیگر کار ما به دلیل اینکه دامپرور بود از گروه خواست تا وقت زیادی از او نگیرند.

این فیلمنامه‌نویس یکی از نکات مثبت کار را همراهی فیلمبردار اثر دانست و اظهار کرد: محسن نجفی‌مهری فیلمبردار این فیلم دوربین خود را روشن می‌کرد و برای کم کردن استرس و بازی طبیعی نابازیگران به آنها اعلام تمرین می‌کردیم.

این فیلمساز با اشاره به سختی‌های حین کار بیان کرد: ما برای صرفه‌جویی زمان و هزینه، تک تک پلان‌ها را قبل از حضور گروه فیلمبرداری تمرین می‌کردیم و ادیت کار را انجام می‌دادیم اما تغییر آب و هوا سخت و غیرقابل پیش بینی بود و چون نمی‌توانستیم زمان فیلمبرداری را با توحه به رزرو تجهیزات و ارسال از تهران تغییر دهیم گاهی رج زنی ضبط را تغییر می‌دادیم و البته نکته مثبت این اتفاق در پلان اول کار که به اعتقاد خیلی از دوستان شاهکار است، دیده شد.

مهربان ادامه داد: انتخاب لوکیشن‌ها زمانِ زیادی برد چرا که لوکیشن‌های مناسب در ابتدا پیدا نشده بودند یا المان بصری شاخصی نداشتند اما با جستجو در تمام نقاط شهرها و روستاهای رودبار لوکیشن‌های مناسبی را پیدا کردیم. اکثر لوکیشن‌هایِ منتخب از هم دور بودند و همچنین احتیاج به مرمت و بازسازی داشتند، پس دست به کار مرمت و بازسازی شدیم مثلا لوکیشن خانه مادربزرگ داستان را بازسازی، ترمیم و رنگ کاری کردیم یا لوکیشن زمین فوتبال را با سنگ‌هایی بزرگ دورچینی کردیم که از منظر بصری متمایز باشد.

کارگردان فیلم کوتاه «تی‌یره» روند برگزاری سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران را مناسب و منظم دانست و عنوان کرد: جشنواره امسال در اکران فیلم‌ها و کیفیت آنها بسیار مناسب و منظم بود، تصاویر و صداهایی با کیفیت داشتیم البته که فیلم‌ها از نظر کیفی یکدست بودند جز معدود فیلم‌هایی که در یک سطح بالاتر به شمار می‌آمدند.

مصطفی مهربان اسکار کوالیفای شدن جشنواره را قابل توجه دانست و درباره حواشی که در حین برگزاری این رویداد نسبت به سانسور آثار وجود داشت، مطرح کرد: قطعا باید قدر این اتفاق را بدانیم ولی در مورد سانسور در جشنواره و انتقاد بعضی از دوستان باید این را در نظر بگیریم این سانسور در تمام دوره‌های جشنواره وجود داشته‌ است، این سانسور در سینمای بلند هم وجود دارد ما نمی‌توانیم آن را کتمان کنیم و این را به فستیوالی که با خود فیلمسازها و به دلیل آثار آنها به این سطح رسیده ربط بدهیم.

وی افزود: بخشی از احراز اعتبار اسکار فیلمسازان و آثارشان هستند من سال‌های گذشته فیلم نداشتم اعتراضی هم نداشتم در جشنواره دیگر فیلم داشتم این فیلم در بخش ملی منتخب شد و به دلیل شاخص بودن به جشنواره بین الملل هم راه یافت عجیب اینکه در هیچ بخش نامزد نشد و اعتراضی نکردم.

مهربان گفت: ما ۱۲۸جشنواره در جهان داریم که تاییدیه اسکار را گرفتند و اگر فیلم ما خوب باشد از طریق آن فستیوال‌ها راه برای ورودش به اسکار باز است. در سال‌های گذشته فیلم‌های خوبی بدون اینکه از جشنواره فیلم کوتاه معرفی و ارسال شوند تاییدیه اسکار گرفتند، بنابراین اگر فیلمی خوب باشد دیده می‌شود و مخاطب خود را دارد.

او با اشاره به روند داوری در جشنواره‌ها مطرح کرد: داوری در تمام دنیا سلیقه‌ای است. من فضای فولک را دوست دارم ممکن است در جایگاه داور به فیلمی با فضای فولک امتیاز بدهم چون این نوع فیلم نزدیک به دیدگاه من است. پس این بخش تا قسمتی سلیقه‌ای است چه بسا در رابطه با نقد هم گاهی سلیقه‌ای برخورد شده‌ است ولی در عین حال نمی‌توانیم آن را کنار بگذاریم و باید به جایگاه داور احترام گذاشت. فراموش نکنیم ما همه یک خانواده ایم، خانواده فیلم کوتاه.

نهال