بیست و پنجمین جشنواره ملی صنعت چاپ در مشهد برگزار شد/صنعت چاپ؛ فراصنعتی پویا با ظرفیت‌های مغفول‌مانده

بیست و پنجمین جشنواره ملی صنعت چاپ خراسان رضوی، عصر امروز (پنجشنبه ۱ آبان ۱۴۰۴) با حضور عباس زارع معاون وزیر و مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حسین مسگرانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی، محمودرضا برازش رئیس اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی و جمعی از فعالان این صنعت در تالار همایش‌های نمایشگاه بین‌المللی مشهد برگزار شد.

به گزارش سینما خراسان ، در مراسم بیست‌وپنجمین جشنواره ملی صنعت چاپ، مجیدرضا مشرقی به نمایندگی از هیأت مدیره اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی، ضمن ادای احترام به حاضران، گزارشی از وضعیت صنعت چاپ کشور ارائه کرد

وی با بیان اینکه اگر فرصت سخنرانی به‌عنوان یک فعال صنفی داشت، بیاناتش متفاوت‌تر می‌بود، گفت: صنعت چاپ، صنعتی بزرگ، پویا و سرشار از ظرفیت است که هم به‌عنوان رسانه و هم به‌عنوان فرآیند تولید صنعتی ایفای نقش می‌کند.

مشرقی با تأکید بر اینکه چاپ تنها یک صنعت نیست بلکه یک «فراصنعت» است، افزود: چاپ در تعاملات جهانی، تولید ارزش افزوده بالا و توسعه صادرات نقش کلیدی دارد. این صنعت با گردش مالی قابل توجه، یکی از حوزه‌های مهم و اثرگذار اقتصادی کشور محسوب می‌شود.

وی با اشاره به مزیت‌های نسبی ایران در حوزه بسته‌بندی‌های پلیمری، گفت: با توجه به ذخایر نفت خام، دانش فنی و تولید محصولات پتروشیمی، ایران در تولید بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر برای مواد غذایی، دارویی و شیرینی‌جات جایگاه ویژه‌ای دارد. این مزیت می‌تواند مسیر موفقیت در بازارهای داخلی و خارجی را هموار کند.

عضو هیأت مدیره اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی، صنعت چاپ را پیش‌نیاز صنعت بسته‌بندی دانست و افزود: ارتباط بین تولیدکنندگان و بازارهای جهانی از مسیر بسته‌بندی، برندینگ و کیفیت اتفاق می‌افتد. رونق این صنعت تأثیر مستقیمی بر تولید ناخالص ملی و صادرات غیرنفتی دارد.

مشرقی در ادامه با اشاره به مشکلات فعالان صنعت چاپ، از جمله گرانی مواد مصرفی، فرسودگی ماشین‌آلات، کمبود قطعات یدکی و فشارهای مالیاتی، گفت: درآمدها ریالی است اما هزینه‌ها دلاری؛ در چنین شرایطی دخل و خرج کردن برای چاپخانه‌داران آسان نیست.

وی با انتقاد از گسترده‌تر شدن دامنه مالیات‌ها و سخت‌تر شدن شیوه‌های وصول، خواستار حمایت مکانیزه از فعالان این صنعت شد و افزود: اگر به مسیر پیشرفت صنعت چاپ معتقدیم، باید در عمل و نه در شعار، موانع تولید را شناسایی و رفع کنیم.

مشرقی همچنین به نقش اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی در ساماندهی، آموزش، حمایت صنفی و رسیدگی به شکایات اشاره کرد و گفت: این اتحادیه با بیش از نیم قرن سابقه، هم‌اکنون بیش از ۵۰۰ عضو فعال دارد و در ارتقای کیفیت، حرفه‌ای‌گری و تعامل با نهادهای حاکمیتی نقش مؤثری ایفا می‌کند.

وی در پایان تأکید کرد: اعتماد به بخش خصوصی، حمایت از تولیدکنندگان و تسهیل جریان رفع موانع تولید، سیاستی است که کشورهای موفق نیز تجربه کرده‌اند. صنعت چاپ ایران با ظرفیت‌های موجود می‌تواند تحولی عظیم در حوزه صادرات و اقتصاد ملی رقم بزند.

 

در ادامه این مراسم، عباس زارع، مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با اشاره به پیشینه تاریخی صنعت چاپ در ایران، از جایگاه ضعیف کشور در بازار جهانی ابراز تأسف کرد و گفت: با وجود آنکه صنعت چاپ در ایران قدمتی بیش از چهار قرن دارد، امروز در گردش مالی ۸۰۰ میلیارد دلاری این صنعت در جهان، سهم ما بسیار ناچیز است.

وی با اشاره به برنامه‌ریزی دولت چهاردهم برای ارتقای جایگاه صنعت چاپ، از تلاش برای ایجاد ارتباط مؤثر میان وزارت صمت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهادهای دانشگاهی و صنعتی خبر داد و افزود: در سال گذشته حدود ۴۶ هزار تن محصولات چاپی وارد کشور شده که این حجم از واردات یک آسیب جدی محسوب می‌شود. در همین راستا، کاهش واردات و افزایش صادرات در دستور کار قرار گرفته و در شش‌ماهه نخست امسال، واردات ۴۰ درصد کاهش و صادرات ۴۵ درصد افزایش یافته است.

زارع با اشاره به شرایط دشوار نیمه نخست سال، تأکید کرد که فعالیت چاپخانه‌داران کشور همچنان مثبت و مؤثر بوده است. وی گفت: در حوزه چاپ افست و بسته‌بندی‌های خشک، کشور به خودکفایی رسیده و در حال صادرات است، اما در زمینه چاپ قوطی‌های فلزی و پاکت‌های چندلایه همچنان ضعف جدی وجود دارد. از فعالان این صنعت می‌خواهیم برای بهره‌مندی از حمایت‌های وزارت صمت و نهادهای حاکمیتی، به سمت توسعه این بخش‌ها حرکت کنند.

وی همچنین با اشاره به ظرفیت‌های خراسان رضوی در حوزه صادرات چاپ، اظهار کرد: در این استان حدود ۱۲ شرکت و چاپخانه صادرات‌محور فعال هستند. افزایش تعداد این واحدها می‌تواند ضمن ارزآوری، زمینه‌ساز رشد برندهای داخلی در بازارهای جهانی شود.

زارع با ارائه آماری از سهم استان‌ها در صنعت چاپ، گفت: در خراسان رضوی تنها ۳.۸ درصد از چاپخانه‌های کشور فعال هستند، اما این استان سهمی ۲۵ درصدی از صادرات محصولات چاپی کشور را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که تهران با ۴۰ درصد از چاپخانه‌های کشور، سهمی کمتر از ۲ درصد در صادرات دارد.

یوسف امینی ،جانشین مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در این مراسم به تجلیل از تلاش چاپخانه‌داران خراسان رضوی پرداخت و اظهار کرد: این یک حقیقت است که خراسان رضوی، مهد صنعت چاپ کشور محسوب می‌شود. علاوه بر سابقه درخشان و طولانی این صنعت در دیار خراسان، واقعیت این است که چهره‌های بزرگ و نام‌آشنای صنعت چاپ ایران نیز عمدتاً از این استان هستند و با افزایش مستمر صادرات محصولات چاپی هم از نظر وزن و هم ارزش در سال‌های اخیر، می‌توان این نقطه را دیار تلاش و عشق در صنعت چاپ دانست.

وی افزود: با وجود همه پیشرفت‌ها، موفقیت‌ها و دستاوردها، صنعت چاپ خراسان رضوی هم با مشکلات مختلفی در حوزه صنعت مواجه است که نیاز داریم با استفاده از نظرات کارشناسی فعالان صنعت چاپ، ابتدا مجموعه منسجمی از مشکلاتشان احصا شود و سپس یکی پس از دیگری این چالش‌ها برطرف شود.

 

در ادامه مراسم ، پیام دکتر محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به مناسبت بیست و پنجمین جشنواره ملی صنعت چاپ خراسان رضوی توسط ایوب دهقان‌کار، مشاور علمی، فرهنگی و مدیریتی معاونت امور فرهنگی، قرائت شد. در این پیام، دکتر جوادی ضمن ابراز تأسف از عدم حضور در مراسم، صنعت چاپ را یکی از ارکان مهم فرهنگ مکتوب کشور دانست که با بیش از یک قرن سابقه، نقش مؤثری در حفظ و انتقال اندیشه و فرهنگ ایفا کرده است.

وی با اشاره به تحولات گسترده در حوزه چاپ و بسته‌بندی، از جمله ورود فناوری‌های نوین مانند چاپ دیجیتال، هوش مصنوعی، چاپ سه‌بعدی و بسته‌بندی‌های هوشمند، بر ضرورت سیاست‌گذاری هوشمندانه و آینده‌نگر برای حفظ جایگاه این صنعت در رقابت‌های منطقه‌ای و جهانی تأکید کرد.

معاون امور فرهنگی پنج اصل راهبردی را برای توسعه صنعت چاپ و بسته‌بندی برشمرد: دانش‌محوری و نوسازی فناوری با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، ارتقای آموزش و مهارت تخصصی، گسترش بازارهای صادراتی، توجه به چاپ سبز و بسته‌بندی‌های پایدار، و نوآوری در طراحی با تأکید بر هویت ایرانی.

وی صنعت چاپ و بسته‌بندی را بخشی از اقتصاد خلاق کشور دانست که با حوزه‌هایی چون نشر، مطبوعات، تبلیغات فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فرهنگی در ارتباط مستقیم قرار دارد. دکتر جوادی همچنین به اقدامات حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال‌های اخیر اشاره کرد که شامل برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی، تسهیل در صدور مجوزها، حمایت از چاپخانه‌های نوآور و فراهم‌سازی زمینه حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی بوده است.

او جشنواره ملی چاپ و بسته‌بندی را بستری مناسب برای تبادل دانش، معرفی ظرفیت‌ها و پیوند میان فناوری و بازار دانست و در پایان از تلاش‌های پیشکسوتان و فعالان این صنعت قدردانی کرد. وی ابراز امیدواری کرد که صنعت چاپ و بسته‌بندی ایران با تکیه بر ظرفیت‌های بومی و نگاه جهانی، به یکی از برندهای معتبر منطقه و جهان تبدیل شود.