یکی از ظرفیت‌های بسیار مهم برای پیگیری اهداف جمهوری اسلامی ایران در یونسکو سازمان‌های مردم نهادی است که می‌توانند به عنوان باشگاه‌های یونسکو با کمیسیون ملی همکاری کنند. بسیاری از کشورها با تشکیل باشگاه‌های متعدد، از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد در عرصه‌های مختلف از محیط زیست تا موضوعات مهم آموزشی، فرهنگی، علمی و تربیتی در […]
باشگاه‌های یونسکو، به عنوان جریانی مردم نهاد و متکی بر مهارت‌ها، تجارب و بینش مردم متشکل از افراد حقیقی و حقوقی در تمامی سنین با پیشینه فعالیت در عرصه‌های مختلف است که ضمن شناسایی توانمندی‌های مردم و امکانات ملی و بین المللی برای ایشان، به تقویت و آموزش آن‌ها پرداخته و از ظرفیت‌های آن‌ها در راستای توسعه پایدار استفاده می‌کند. در این راستا بهره جستن از نیروهای مردمی از یک سو و توجه به میراث‌فرهنگی از دیگر سو سبب شد تا باشگاه نوروز یونسکو فعالیت خود را از مراسم نوروز ۱۴۰۰ که اسفند سال گذشته در میدان مشق برگزار شد، آغاز کند.
نوروز یکی از مهم‌ترین میراث‌های فرهنگی ناملموس ما ایرانی‌ها است. میراثی که در خود پیام‌های بزرگی برای حفاظت از محیط‌زیست، صلح و مبارزه با خشونت دارد. اینگونه است که جشن نوروز با مشارکت ۱۲ کشور به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و کهن‌ترین میراث‌های ناملموس بشری سازمان یونسکو به ثبت رسید.
احمد محیط طباطبایی (رئیس کل باشگاه نوروز یونسکو) با اشاره به فعالیت باشگاه‌های مختلف در یونسکو گفت: باشگاه‌ها یکی از فعالیت‌های یونسکو در سطح جهان است که در کشورهای مختلف نسبت به موضوعات مورد توجه یونسکو، باشگاه‌های مختلف در حوزه‌های مختلف تشکیل می‌شود. آخرین باشگاهی که با حمایت کمیسیون ملی یونسکو در ایران افتتاح شده است، باشگاه نوروز اشت. علاقه‌مندان به آیین نوروز در این باشگاه گرد هم می‌آیند؛ اما فعالیت این باشگاه فراتر از آیین نوروز است. به این معنا که نسبت به سایر رسوم و آیین سنتی، ملی و مذهبی ایران علاقه نشان داده می‌شود و سعی می‌شود، آیین‌هایی که به نوعی در شرف اضمحلال است ثبت، معرفی و شاید احیاء شود.
او ادامه داد: به لحاظ قانونی پژوهشکده مردم‌شناسی فعال در پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری به موضوعات میراث ناملموس توجه می‌کند و ثبت میراث در یونسکو از طریق وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام می‌شود اما این مانعی برای فعالیت بخش‌های مردمی و نهادهای مردمی نیست. یک نوع هم افزایی میان آنچه که وزارتخانه میراث و مردم انجام می‌دهند می‌تواند برقرار شود.
محیط طباطبایی تاکید کرد: فعالیت باشگاه نوروز در شکل‌های مختلف مانند ترویج جشن تیرگان، نوروزهای مختلف از جمله نوروز دریایی، نوروز چوپانی و… ادامه یافته. هرچند باشگاه نوروز چند ماهی است فعالیت خود را آغاز کرده اما درحدود ۲۰ عضو دارد و قرار است فعالیت را در حوزه کشورهای اکو و… ادامه دهد.
او اذعان داشت: بسیاری از جشن‌ها و آیین‌های سنتی توسط اساتید امر که از اعضای باشگاه نوروز هستند شناسایی و معرفی شده‌اند. نگاه ما به آن بخش‌ها ترویج این آیین‌هاست. به طور مثال، چند سال است که نوروز دریایی یا نوروز صیادی در جنوب کشور اجرا می‌شود و ما آیین‌هایی که وجود دارند را معرفی و ترویج خواهیم کرد. ترویج آیین‌های مختلف از تیرگان و مهرگان گرفته تا جشن آب و… را مد نظر داریم.
رئیس کل باشگاه نوروز یونسکو درخصوص مسائلی که برگزاری برخی از آیین‌ها برای مردم محلی بوجود آورده نیز گفت: هر آیینی را به شکل صحیح آن برگزار خواهیم کرد. در صورت برگزاری صحیح آیین‌هاست که می‌توانند به حیات خود ادامه دهند. باید هنجار اجتماعی ایجاد کنیم نه ناهنجاری.
محیط طباطبایی یادآور شد: درحال حاضر ۳ کشور دیگر برای پیوستن به پرونده نوروز هستند. ما نیز پیوستن اعضای سایر کشورها را به باشگاه نوروز آغاز کرده‌ایم./ایلنا
Δ