«اکران آنلاین» چرا جدی گرفته نمی‌شود؟/ «گورکن» و شانس شکار مخاطب

کاظم ملایی کارگردان فیلم سینمایی «گورکن» در گفتگو با سینما خراسان درباره شرایط و زمان اکران عمومی این اثر گفت: واقعاً اگر مساله امنیت فیلم‌ها تامین شود، در این شرایط سخت، اکران آنلاین گزینه جدی تمام تهیه‌کننده‌ها خواهد شد. بدیهی است که همه ما دوست داریم که به دلایل زیادی فیلم‌هایمان در سالن سینما اکران شود و تماشاچی باهوش هم ترجیح می‌دهد که آن را در جای صحیح خودش ببیند، ولی واقعیت این است که ویروس کرونا همه را ترسانده و در کشور ما هم با روندی که شاهدش هستیم بعید است که به زودی سایه شوم این ویروس کمرنگ شود.

وی ادامه داد: پس بدون شک مردم تا مدت‌ها ترجیح خواهند داد که سینما را در خانه‌هایشان دنبال کنند. حقیقت این است تا وقتی که قانون کپی‌رایت عملی و اجرا نشود، امنیت هیچ فیلمی ممکن و میسر نمی‌شود و اگر واقع‌بینانه نگاه کنیم فعلاً هم در حال حاضر اجرای این قانون به هیچ وجه شدنی نیست. امروز تمام پلتفرم‌های VOD بدون پرداخت هیچ‌گونه حق پخشی انواع و اقسام آثار خارجی را نمایش می‌دهند که اتفاقاً مجوز تمام آن‌ها را همین وزارت ارشاد خودمان صادر کرده است! هر زمان که وزارت ارشاد و تلویزیون کشورمان توانست خودش قانون کپی رایت را رعایت کند، پدیده‌های نوینی مثل اکران آنلاین هم مثل آب خوردن اتفاق می‌افتند. همه چیز از خودمان آغاز می‌شود.

تفاوت‌های «گورکن» با «کوپال»

این کارگردان سینما ادامه داد: ساخته قبلی من با نام «کوپال» با وجود اینکه فقط در گروه «هنروتجربه» اکران شد، ولی خوشبختانه جزو فیلم‌های پرفروش این گروه سینمایی قرار گرفت. «کوپال» جغرافیا و دنیای خاصی داشت و بیشتر افرادی هم که با آن ارتباط برقرار می‌کردند، قشر هنرمند و سینمادوست و منتقدان بودند. «گورکن» اما با «کوپال» قدری فرق دارد و با وجود اینکه لحن و اتمسفر خاص خودش را دارد، ولی قصه ملموس‌تری را در فضای اجتماعی امروز کشور تعریف می‌کند. این فیلم در زمینه بازیگر هم ویترین متنوع و شناخته‌شده‌تری دارد و برای همین گمان می‌کنم که در ارتباط با مخاطب، شانس و پتانسیل بیشتری داشته باشد.

ملایی عنوان کرد: یکی از بزرگترین شانس‌های من در ساخت فیلم «گورکن» گروه بازیگران آن بود. انتخاب‌های حساس و متفاوتی که به نظرم خوشبختانه هر کدامشان در جایِ خود به خوبی جا افتادند و باورپذیر شدند. از رفتار و منش حرفه‌ای تمام آن‌ها بسیار آموختم. ویشکا آسایش که واقعاً بی‌نظیر و همیشه سرشار از انرژی مثبت و شادی است. حسن معجونی که در هر لحظه آگاه و عمیق و صبور است. مهراوه شریفی‌نیا که به شدت دقیق و مهربان و پر از احساس است. بهنوش بختیاری که بی‌ادعا، دلسوز و خلاق، مهدی حسینی‌نیا باهوش و بسیار بااخلاق و گوهر خیراندیش که مثل همیشه پرانرژی و کاربلد و دوست داشتنی است. از رضا بهبودی هم فقط این نکته را بگویم که با حضور کوتاه ولی تاثیرگذار خود، مخاطب را کاملاً غافلگیر می‌کند.

ملایی اظهار کرد: «کوپال» در ادامه فیلم‌های کوتاهم، بی‌محابا و جسور بود و به همین دلیل هم باز مجبور شده بودم که آن را خودم تهیه و تولید کنم. ولی امروز با سخت‌تر شدن شرایط اقتصادی کشورمان، فیلمسازی هم گران‌تر شده است و فیلم‌هایی که می‌خواهند فانتزی و لحن متفاوتی داشته باشند، به راحتی محکوم و مجبور به انزوا و تنهایی می‌شوند.

چالش کوتاه نیامدن و فیلم ساختن!

وی ادامه داد: دولت ساز و کار و دغدغه‌ای برای حمایت از این آثار ندارد و خود فیلمساز هم دیگر استطاعت مالی ندارد تا همچنان بر خلق دنیای مورد علاقه‌اش اصرار بورزد. این موضوع چالش بسیار مهمی برای من شد که چگونه می‌توانم خودم را حفظ کنم ولی قصه جهان‌شمول‌تری را تعریف کنم؟ به طوری که شانس جذب مخاطب بیشتری داشته باشد و تهیه‌کننده محتاط امروز را هم برای سرمایه‌گذاری روی آن مشتاق و مطمئن سازد.

ملایی تأکید کرد: «گورکن» کاملاً محصول این چالش است، یعنی از لحاظ روایت داستان مثل «کوپال» مساله دراماتیک مهمی دارد ولی از لحاظ روایت بصری رام‌تر و آرام‌تر است تا مخاطب بیشتری را با خودش همراه کند. برای من سینما یعنی پیوند بین توده مردم و منتقدان و فستیوال‌ها، کاری که به نظرم امثال بهرام بیضایی و اصغر فرهادی آن را به بهترین شکل انجام داده‌اند.

گورکن؛ از بی‌مهری فجر تا توفیق جهانی

وی با اشاره به نمایش فیلم «گورکن» در جشنواره فیلم شانگهای عنوان کرد: متاسفانه به خاطر همه‌گیری ویروس کرونا امسال سال عجیبی برای تمام مردم دنیا بود و طبیعتاً دامن سینما را هم گرفت و روزهای سخت و عذاب‌آوری را به چشم خودش دید. این اتفاق تاثیر بسیار منفی روی صنعت سینما گذاشت به طوری که اقتصاد جهانی سینما هیچوقت به این شکل دچار خسارت و خسران نشده است. اکثر جشنواره‌های امسال به تعطیلی کشیده شدند و فرصت نمایش و عرضه آثار سینمایی به شدت محدود و محصور شد. در این شرایط که تعداد جشنواره‌ها اندک شمار بودند و شانس نمایش فیلم‌ها در جشنواره‌های الف بسیار کم شده بود، خیلی خوشحال شدیم که «گورکن» توانست در جشنواره شانگهای برگزیده شود.

ملایی ادامه داد: فیلمی که سال گذشته به خاطر بی‌توجهی و بی‌مهری مسئولان جشنواره فجر کنار گذاشته شده، حالا توانسته بود که در اولین نمایش جهانی خود در این رویداد معتبر سینمایی به نمایش درآید. در حقیقت جشنواره شانگهای اولین جشنواره‌ای بود که بعد از فراگیری کرونا به صورت فیزیکال برگزار شد و ساز و کار اجرایی آن هم بسیار دقیق و قابل توجه بود. آنها بلافاصله سالن‌های روباز بسیار زیادی در سطح شهر ساخته بودند و اگر فیلمی هم در سالن‌های مسقف اکران می‌شد نهایتاً تا ۳۰ درصد ظرفیت بلیط فروشی می‌کردند و همه تماشاچیان هم قبل از ورود به سالن تب‌سنجی و ضدعفونی شده و در طول نمایش هم ملزم به استفاده از ماسک بودند. خوشبختانه «گورکن» طبق گفته مسئولان جشنواره نمایش‌های قابل قبولی در این فستیوال داشت و با استقبال بسیار خوب تماشاچیان همراه بود.