امیر دژاکام با اشاره به چگونگی شکل گیری نمایش «ایوب خان» از افرادی که تنها داعیه فعالیت فرهنگی دارند و تئاتر را به مکانی برای کاسبی تبدیل کرده اند، گلایه کرد. امیر دژاکام نویسنده و کارگردان تئاتر که نمایش «ایوب خان» را در جشنواره تئاتر فجر روی صحنه داشت و قرار است بعد از پایان […]
امیر دژاکام با اشاره به چگونگی شکل گیری نمایش «ایوب خان» از افرادی که تنها داعیه فعالیت فرهنگی دارند و تئاتر را به مکانی برای کاسبی تبدیل کرده اند، گلایه کرد.
امیر دژاکام نویسنده و کارگردان تئاتر که نمایش «ایوب خان» را در جشنواره تئاتر فجر روی صحنه داشت و قرار است بعد از پایان این رویداد به اجرای عمومی خود ادامه دهد درباره انگیزه اش از اجرای این اثر نمایشی در شرایط بحران کرونا به سینما خراسان گفت: من از ابتدای آغاز گستردگی کرونا تمرین‌های نمایش «ایوب خان» را با رعایت همه دستورالعمل‌های بهداشتی آغاز کردم چون عقل سلیم حکم می‌کرد که باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنیم از این رو کلاس‌هایم را تبدیل به کلاس‌های از راه دور کردم و تمرین‌های نمایش هم در فضای مجازی برگزار شد. در این نوع تمرین‌ها بچه‌های گروه در فضای باز روی پشت بام یا حیاط منازلشان از طریق فضای مجازی با من در ارتباط بودند و به همین ترتیب کم کم نمایش شکل گرفت که در کاخ سعدآباد و دریاچه چیتگر نیز اجراهایی در فضای باز داشتیم.
وی ادامه داد: تئاتر شغل ماست و نمی‌توان تعطیلش کرد پس باید با شرایط پیش آمده سازگار می‌شدیم. میزانس نمایش نیز به گونه‌ای طراحی شده است که در هر صحنه بازیگرها تک تک یا به تعداد کم روی صحنه می‌آمدند. از این رو با رعایت نکات بهداشتی و فاصله گذاری توانستیم این نمایش را برای اجرا آماده کنیم که خوشبختانه در طول این یک سال هیچکدام از بچه‌های گروه بیمار نشدند و در تمرین‌ها و کلاس‌ها هم بر لزوم تقویت سیستم ایمنی بدن، خوردن غذاهای مقوی و رعایت مسایل بهداشتی تاکید می‌کردم.
این کارگردان تئاتر با اشاره به اینکه نمایش «ایوب خان» اثری در نکوداشت زندگی است، بیان کرد: به قول سیاوش کسرایی «زندگی آتشکده‌ای دیرینه پابرجاست / گر بیفروزیش رقص شعله اش در هر کران پیداست / ورنه، خاموش است و خاموشی گناه ماست» و ما نیز تلاش کردیم که هیمه ای در این آتش بیندازیم که ثمره‌اش نمایش «ایوب خان» شده است.
وی درباره هنرمندانی که پیش از کرونا داعیه تئاتر داشتند اما در این شرایط حتی حاضر نیستند به دیدن آثار همکارانشان بنشینند، بیان کرد: مساله حضور بازیگران چهره و کارگردانان تجاری در تئاتر بدون اینکه من بخواهم آن را تایید یا نفی کنم سر راه کار کردن امثال من قرار گرفته است. این روزها خیلی از بازیگران حرفهای حاضر نیستند کار کنند و شاهد هستیم کارگردانان آثار تجاری تئاتر که فروش‌های میلیاردی داشتند امروزه و در این شرایط حتی حاضر نیستند به سالن‌های تئاتر تشریف بیاورند و به دیدن نمایشی بنشینند چه برسد به اینکه بخواهند اثری را به صحنه ببرند چون تئاتر برایشان تجارت و کاسبی است نه شغل اصلی و زندگی شان. خیلی از این افراد در فاصله بین ساخت سریال و فیلم سینمایی شان دو ماه فرصت دارند و می‌گویند بیاییم یک نمایش را به اصطلاح «ببندیم یا جمع کنیم» تا از این حوزه هم پولی به جیب بزنند.
کارگردان نمایش «مکبث» درباره انتخاب بازیگران نمایش ابراز کرد: من از سال‌ها قبل در کارهایم از بازیگرانی چون کامبیز دیرباز، کوروش تهامی و یا بازیگران دیگری استفاده کردم که همگی شان بعدها به عنوان هنرمندان حرفهای به سینما و تلویزیون معرفی شدند چون من یک مربی هستم و قدرت تربیت بازیگر دارم. در این نمایش نیز ۱۴ بازیگر روی صحنه هستند که به جز ۲ نفرشان که قبلاً با من کار کردند بقیه برای اولین بار است که روی صحنه می‌روند. البته این بازیگران سه سال به صورت مرتب مشق کردند و آموزش دیدند. از خواندن سعدی و شاهنامه و شکسپیر و چخوف و آرتور میلر و تنسی ویلیامز گرفته تا کار کردن روی تمام نقش‌هایی که سیمرغ و اسکار گرفتند و یا سریال‌های برتر و نمایشنامه‌های شناخته شده.
وی افزود: در حال حاضر این بچه‌ها دانشجوی من نیستند چون یک سال قبل درسشان تمام شده و حالا بازیگران کار من هستند. جالب است که تماشاگران بسیار این بازیگران را دوست دارند و همراهشان می‌خندند و گریه می‌کنند. مطمئنم این بازیگرن جوان، ۱۴ نیرویی هستند که در آینده به تئاتر و سینمای کشور معرفی می‌شوند اما باید جای زهره حجازی مهر، باران سلیمانی و میلان صباحی سه نفر از بازیگرانی را که با ما بودند و در اجرای نهایی به دلیل مشکلاتی که برایشان پیش آمد نتوانستند همراه گروه باشند، خالی می‌کنم چون آنها هم پا به پای گروه بودند و متاسفانه نتوانستند در اجرا حضور داشته باشند.
دژاکام درباره شکل گیری این اثر نمایشی توضیح داد: این نمایش براساس این موضوع شکل گرفت که همه ما گاهی اوقات درباره مسایل و عملکرد افراد مختلف درگیر توهم هستیم و این توهم‌های ما شکل‌های گوناگونی دارد و متاسفانه در زندگی ما بسیار تاثیرگذار هستند در حالی که این توهمات را خود ما به وجود آوردیم و روی آنها خانه‌های متزلزلی ساخته‌ایم. در نگارش نمایشنامه نیز از اتفاقات و گرفتاری‌هایی که خودم درک کرده‌ام و دور و برم اتفاق افتاده است الهام گرفتم، در قصه‌های واقعی دخل و تصرف کردم و داستان خودم را شکل دادم. «ایوب خان» درباره کودکی است به دنبال پدرش می‌گردند و هرکس پدرش را به یک گونه برای او تعریف می‌کند و ما هم نمی‌دانیم پدر حقیقی او چه شخصیتی دارد و در آخر هم معلوم نمی‌شود که این ایوب خان کدامیک از شخصیت‌های تعریف شده است.
وی در پایان صحبت‌هایش یادآور شد: متاسفانه در مسیر شکل گیری این اثر نمایشی سختی‌های بسیاری کشیدیم و اذیت شدیم اما به راهمان ادامه دادیم. حرفهای تلخ و عجیب و غریبی شنیدیم که یکی از آنها این بود که چقدر پول گرفتیم و این نمایش را در دوران کرونا روی صحنه بردیم در حالی که تا این لحظه به جز قول کمک هزینه هیچ مبلغی دریافت نکرده‌ایم و تا امروز هم همه هزینه‌ها را از جیب خودم پرداخت کرده‌ام.
این اثر نمایشی ۱۱ و ۱۲ بهمن ماه نیز در قالب سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر در تالار چهارسو به صحنه رفت و بعد از جشنواره به اجرای عمومی خود ادامه خواهد داد.
Δ