سنگلج ۵۶ ساله شد

شب گذشته با حضور جمعی از هنرمندان تئاتر و شماری از اهالی رسانه، ضمن برگزاری جشنی به مناسبت پنجاه ‌و ششمین سالروز تاسیس تماشاخانه سنگلج، نهالی به یاد استاد زنده‌یاد سعدی افشار، هنرمند پیشکسوت نمایش‌های سنتی در محوطه پارک شهر کاشته شد.

به گزارش روز دوشنبه سینما خراسان به نقل از روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، عصر روز گذشته، یکشنبه ۱۸ مهرماه، گروهی از هنرمندان عرصه تئاتر از جمله جواد انصافی، اسماعیل خلج، رحمت امینی، شهرام کرمی، میثم یوسفی، ناصر آویژه، مریم باقری و… با گردهمایی در فضای سبز پارک شهرـ مقابل سالن سنگلجـ به یاد استاد سعدی افشار نهالی کاشتند و سالروز ۵۶ سالگی این تماشاخانه قدیمی را جشن گرفتند. سال گذشته نیز در همین محل، نهالی به یاد استاد عباس جوانمرد کاشته شده بود.

همچنین در این مراسم، ابراهیم گله‌دارزاده مدیر تئاتر شهر، رحمت امینی ، پریسا مقتدی مدیر تماشاخانه سنگلج، علی محمد سعادتی شهردار منطقه ۱۲، علی‌رضا نادعلی عضو و سخنگوی شورای شهر تهران و جمعی از هنرمندان عرصه تئاتر حضور داشتند.

مراسم نمادین درختکاری به یاد استاد افشار، با قرائت بیانیه قادر آشنا مدیر کل هنرهای نمایشی ایران آغاز شد. در متن این بیانیه آمده بود: «نام ساده و مردمی این تماشاخانه، اعتبار بزرگی در پس صحنه سابقه‌دار خود دارد و بنا به سرگذشت هنری خود به عنوان خاستگاه تئاتر ملی ایران، قریب به شش دهه، محلّی شناخته‌شده برای اجرای نمایش‌های سنتی و آیینی بوده است. قرارگاهی که جزو نخستین تماشاخانه‌های دولتی این کشور محسوب شده و در مسیر رشد خود و کمک به تعمیق و اعتلای هنر نمایش این سرزمین، چهره‌های بزرگ و کم‌نظیری را در مقام نویسندگی، کارگردانی و بازیگری آثار به صحنه‌رفته‌اش، به صحنه این خاک معرفی کرده و همچون تاریخ هنرهای نمایشی این کشور، پیشینه‌اش سرشار از فراز و نشیب و حضور تفاهم‌آمیز سلایق متنوع در این عرصه هنری است.

شاهد این مدعا، سرامدان بسیاری‌اند؛ از جمله چهره‌های نام‌آشنای بزرگی که اینک در میان ما نیستند،که از این تماشاخانه سر برآورده‌اند و با هنرنمایی‌های درخشان خود، مایه نقش‌آفرینی‌های تاثیرگذار و یادآوری‌های تاریخی‌ای در بستر فرهنگ و اندیشه ایران عزیز شده‌اند. بر این پایه، اینجانب رجاء واثق دارد که نام و اعتبار این تماشاخانه آن‌چنان وزین و خاطره‌بار است که با گام‌هایی تازه در آستانه شصت‌سالگی‌اش، می‌تواند ضمن حفظ پویایی پیشینه بی‌بدیل خود، رویکردهای خاصی در حوزه جریان‌سازی‌های نمادین در این عرصه بر عهده بگیرد، چراکه «سنگلج» بی‌تردید شایسته پاسداری هنری و بایسته توجهات روشن‌تر و نزدیک‌تر است و با پیوستگی‌های بیش‌تر، این امید می‌تواند به درستی محقّق بشود، ان‌شاء‌الله.»

در بخش دیگری از مراسم شب گذشته، پریسا مقتدی، متنی را به بهانه سالروز تماشاخانه سنگلج قرائت کرد که از این قرار بود: «۱۸ مهر۱۳۴۴/ محله سنگلج، زادگاه دکتر محمد مصدق، زادگاه پروفسور حسابی، زادگاه جلال آل‌احمد، زادگاه عزت‌الهی انتظامی و زادگاه شکوفایی اصالت و هویت نمایش ایرانی؛ تماشاخانه سنگلج.

بخش‌هایی از اولین بروشور چاپ‌شده در تماشاخانه سنگلج: در چنین شرایطی ما که به شهادت تاریخ در پی‌ریزی تمدن و فرهنگ انسانی جایی داشته‌ایم با مساحتی بیش از یک میلیون‌وششصدهزار کیلومتر مربع و جمعیتی بیش از بیست میلیون تا این زمان یک سالن از هر جهت مجهز و آبرومند برای تئاتر نداشته‌ایم برای فرهنگ و هنر که عهده‌دار حفظ سنن و میراث فرهنگی گذشته و ارشاد هنرهای معاصر است این نقص فشار معنوی بیش‌تری به بار آورده است. خوشبختانه با برگزاری اولین جشنواره نمایش‌های ایرانی امکان گشایش اولین تالار نمایش مجهز نیز در تهران فراهم آمد. این تالار که از نظر تجهیزات فنی سعی شده با بهترین سالن‌های نمایش امروزی هم‌سنگی کند، درست در مرکز تهران خیابان جنوبی پارک شهر که حد فاصل مساوی با طبقات مختلف پایتخت باشد احداث گردیده تا همگان را بر آن امکان دسترسی باشد. اینک اولین جشنواره نمایش‌های ایرانی به منزله گزارشی است هنری از کوشش‌های ده‌ساله‌ اخیر همراه یک یادآوری از فعالیت‌های پراکنده گذشته. این گزارش نشان خواهد داد به کجای راهی که شروع کرده بودیم رسیده‌ایم و آیا در این رهروی به نقطه‌ای که رسیدن بدان افتخار ملی هر ملت به حساب می‌آید خواهیم رسید؟ مردم، قاضیان برحق هر جنبش ملی، نمایشنامه‌های ایرانی را که برای نخستین‌بار هر یک به مدت دو شب در جشنواره تقدیم می‌شود مورد قضاوت قرار خواهند داد.

۱۸ مهر۱۴۰۰/ محله سنگلج، عمارت مستوفی‌الممالک، مسجد چال‌حصار، موقوفات معیرالممالک و همچنان قلب تپنده‌ تئاتر ایران، تماشاخانه سنلگج, تماشاخانه‌ای مملو از حضور بزرگان هنر تئاتر از ابتدا تا امروز، تماشاخانه‌ای مفروش از قدم‌های محکم هنرمندانی چون عزت‌الله انتظامی، داوود رشیدی، محمدعلی کشاورز، جمشید مشایخی، علی نصیریان، عباس جوانمرد، بهرام بیضایی، فخری خوروش، فهیمه راستکار، عصمت صفوی، مهین شهابی و دیگرانی که هر کدام نام‌شان به روشنایی بر ستارگان آسمان تاریخ تئاتر ایران نقش بسته است. دنیای تماشا، دنیای صورتک‌های ماندگار بر صحنه، دنیای بزک‌های به‌یادماندنی، دنیای نمایش‌های شادی‌آور، دنیای روحوضی‌ها و سیاه‌بازی‌ها، دنیای نمایش ایرانی. امروز با حضور شما عزیزان برآنیم تا ۵۶ سالگی تماشاخانه سنگلج را،۵۶ سالگی تاریخ تئاتر معاصر ایران را با یاد استاد سعدی افشار و کاشت درختی به نام ایشان گرامی بداریم. تماشاخانه سنگلج عزیز نمایش ما، عزیز خانواده بزرگ تئاتر، ماندگار بمانی و سرفراز.»

در ادامه این مراسم نمادین، رحمت امینی نیز دقایقی درباره اهمیت و جایگاه هنری زنده‌یاد سعدی افشار سخن گفت.

در پایان این مراسم، هنرمندان، خبرنگاران و عکاسان به تماشای نمایش شب طولانی یلدا نشستند که این شب‌ها ساعت ۱۸:۳۰ به نویسندگی گیتا داوودی و کارگردانی ناصر آویژه در تماشاخانه سنگلج اجرا می‌شود.

نهال