در حالی که وضعیت تولید و بودجه در تئاتر ایران شرایط مناسبی ندارد و برگزاری جشنواره‌ها موضوعیت خود را از دست داده‌اند، بهانه برای برگزاری آنها از سوی متولیان تئاتر ایران بسیار است. به گزارش سینما خراسان، سال ۹۹ به طور حتم در تاریخ تئاتر ایران تا ابد به‌عنوان سالی ثبت می‌شود که شرایط و […]
در حالی که وضعیت تولید و بودجه در تئاتر ایران شرایط مناسبی ندارد و برگزاری جشنواره‌ها موضوعیت خود را از دست داده‌اند، بهانه برای برگزاری آنها از سوی متولیان تئاتر ایران بسیار است.
به گزارش سینما خراسان، سال ۹۹ به طور حتم در تاریخ تئاتر ایران تا ابد به‌عنوان سالی ثبت می‌شود که شرایط و مناسبات فعالیت در عرصه هنرهای نمایشی تغییر کرد و تولیدات تئاتری ایران به نقطه صفر نزدیک شد.
سال ۹۹ نشان داد که دولت به عنوان متولی فرهنگ و هنر، نه تنها در شرایط عادی که در شرایط بحرانی نیز توان حمایت و برنامه‌ریزی برای تئاتر را ندارد. بودجه ناچیزی که به تئاتر اختصاص پیدا می‌کند در شرایط بحرانی جوابگو نیست و بخش اعظمی از وعده‌های دولت در راستای حمایت از هنرمندان، وعده‌هایی توخالی است.
در چنین شرایطی گروه‌های تئاتری رغبتی به تولید و اجرای آثار خود ندارند زیرا بودجه حمایتی مناسبی در شرایط فعلی که تمامی هزینه‌های جاری تولید یک اثر نمایشی چندین برابر شده، به گروه‌ها اختصاص پیدا نمی‌کند.
از سوی دیگر با وضعیت اقتصادی موجود و بالا رفتن نجومی هزینه‌ها، برگزاری جشنواره‌های متعدد تئاتری نیز توجیه پذیر نیست و این هزینه‌ها می‌تواند به فعالیت‌های مستمر تئاتری در زمینه تولید و اجرای آثار نمایشی و سالن‌های تئاتری اختصاص پیدا کند.
روز ۱۹ خرداد سال جاری، اداره کل هنرهای نمایشی طی اطلاعیه شماره ۴ خود برای ایام کرونایی تئاتر اعلام کرد از برگزاری جشنواره تئاتر کودک و خیابانی به شکل سال‌های گذشته، حمایت نمی‌کند.
در این اطلاعیه در خصوص این تصمیم‌گیری چنین آمده بود: «از مهم‌ترین دلایل قابل طرح که در مورد هر ۲ رویداد صدق می‌کند می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱- فصل برگزاری این ۲ رویداد در پاییز سال جاری بر اساس پیش‌بینی‌های ستاد ملی کرونا محتمل بر شیوع مجدد این بیماری است از این رو با توجه به اهمیت سلامت هنرمندان و مخاطبان به‌خصوص در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان و مشورت با نهادهای استانی امکان برگزاری دو جشنواره به شیوه پیشین وجود ندارد.
۲- توجه به سوابق برگزاری این ۲ رویداد نشانگر آن است که معمولاً بیش از ۸۰ درصد گروه‌ها از شهرهایی به جز شهر میزبان هستند و اسکان گروه‌های منتخب طبق شیوه‌نامه‌های بهداشتی برای اقامت در هتل‌ها و مراکز اقامتی با توجه به محدودیت‌های موجود در این ۲ شهر امکان‌پذیر نخواهد بود.
۳- گذشته از مشکلات ناشی از سفر گروه‌های منتخب سایر استان‌ها برای حضور در این دو رویداد، با توجه به وضعیت موجود حضور گروه‌های منتخب بین‌المللی نیز امکان‌پذیر نیست.
۴- با توجه به شرایط پیش‌گفته افت شدید کیفیت ۲ رویداد در صورت برگزاری به شیوه پیشین قابل پیش‌بینی است.
با در نظر گرفتن موارد فوق، برنامه‌های جایگزین اداره‌کل هنرهای نمایشی برای این ۲ رویداد با محوریت حمایت از اجرای عمومی آثار این ۲ حوزه به زودی اطلاع‌رسانی می‌شود.»
اطلاعیه مذکور حاکی از تغییر در روند تکراری برگزاری جشنواره تئاتری از جمله تئاتر کودک و نوجوان بود که هیچگاه طی سال‌های اخیر تأثیر بسزایی در روند تولید و اجرای آثار ویژه خردسال، کودک و نوجوان نداشته است. اینکه هزینه‌ها به جای اینکه برای جشنواره‌ای صرف شوند که همیشه هنرمندان در زمان و بعد از برگزاری آن گله مند هستند، به تولید آثار نمایشی تعلق بگیرد، اتفاق خوشایندی است و اطلاعیه شماره ۴ اداره کل هنرهای نمایشی چنین ذهنیتی را به وجود آورده بود.
اما امروز سه‌شنبه ۱۰ تیر اداره کل هنرهای نمایشی اعلام کرد به‌جهت تبعات شیوع ویروس کرونا و برگزار نشدن جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان به شکل مرسوم در سال جاری، اداره‌کل هنرهای نمایشی با مشارکت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان، برنامه ویژه «فصل امید» را با هدف حمایت از آثار ویژه مخاطبان خردسال، کودک و نوجوان برگزار می‌کند.
طبق اعلام متولی تئاتر، «فصل امید» در ۲ بخش نمایش‌های صحنه‌ای و مسابقه نمایشنامه‌نویسی با موضوع کودک و نوجوان برگزار می‌شود و مهلت ارسال نمایش‌های صحنه‌ای تا یکم مهرماه ۱۳۹۹ است و اعلام نتایج آثار منتخب ۲۰ مهرماه ۱۳۹۹ صورت می‌گیرد. در بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی نیز مهلت ارسال آثار تا ۱۲ مهرماه ۱۳۹۹ است و اجرای عمومی آثار منتخب از ۸ آبان‌ماه ۱۳۹۹ تا ۱۵ اسفند ۱۳۹۹ صورت می‌گیرد.
در فراخوان منتشرشده این برنامه توجه به اجرای عمومی آثار در شهرها و استان‌های خود و همچنین تولید نمایشنامه موردتوجه قرار گرفته و به گروه‌ها کمک هزینه‌های حداقل ۴ تا حداکثر ۱۰ میلیون تومانی و برگزیدگان نمایشنامه نویسی جوایز ۳ تا ۶ میلیون تومانی پرداخت می‌شود.
نکته‌ای که در فراخوان منتشرشده به آن توجه شده نمایش‌های تولیدشده در زمستان سال ۹۹ است که به دلیل وضعیت کرونایی به وجود آمده نتوانستند روی صحنه بروند و حال از این طریق قرار است از آنها حمایت شود.
اما سؤال اینجاست که چرا بار دیگر این حمایت باید از طریق برگزاری یک برنامه با عنوان «فصل امید» باشد؟ چرا باز هم باید هزینه‌هایی بابت دبیرخانه، هیأت‌های بازبینی و داوری صرف شود تا از اجراهای نمایشی حمایتی صورت گیرد؟ اگر قرار باشد که باز هم همان بوروکراسی تکراری جشنواره در برنامه جایگزین وجود داشته باشد، چرا بازی با کلمات شکل می‌گیرد و از همان عنوان «جشنواره تئاتر کودک و نوجوان» استفاده نمی‌شود؟
بهتر نیست در شرایط فعلی و به جای تکرار روند معیوب گذشته، توجه تمام و کمال متولیان تئاتر به حمایت مستقیم از گروه‌های تئاتری در سراسر کشور باشد که دستیابی به گروها و روند فعالیت متوقف شده شان از طریق انجمن‌های هنرهای نمایشی استان‌های مختلف امکان پذیر است مگر اینکه این انجمن‌ها نیز فقط عنوانی ظاهری دارند و هیچ گروه و هنرمندی را نمایندگی نمی‌کنند.
باید دید آیا برای جشنواره‌های تئاتر عروسکی تهران-مبارک و تئاتر فجر نیز جایگزینی انتخاب خواهد شد یا یک بار برای همیشه در شرایط بحرانی کنونی توجه و حمایت به گروه‌های تئاتری و جلوگیری از توقف روند تولید در تئاتر ایران اختصاص پیدا خواهد کرد.
Δ