مستند «زنان نمکی» روایتی از زنان معدنکار در چهارمحال بختیاری

دره قلعه‌رشید شهرستان اردل چهارمحال و بختیاری مأمن خانواده‌هایی است که معیشت آنها با کار در معدن نمک می‌گذرد، مریم آل‌مؤمن و قاسم اسماعیلی در فیلم مستند «زنان نمکی» روایتی از روزگار زنان معدنکار در این خطه از سرزمین بختیاری را به تصویر می‌کشند.

به گزارش روز شنبه سینما خراسان به نقل از مریم آل مومن دهکردی ، یکی از دو کارگران فیلم مستند زنان نمکی ، اینجا در سرزمین بختیاری و در میان دره قلعه رشید، زنانی روزگار می‌گذرانند که قرن‌هاست نسل اندر نسل زندگی‌شان با کار در معدن و بلورهای سپید نمک گره خورده است. هنگامی که صحبت از معدن و کار در آن به میان می‌آید، سختی و زخمتی کاری طاقت‌فرسا به تصور می‌نشیند، این سختی و زحمت برای زنان معدنکار قلعه رشید بیشتر از هر معدنکار دیگری نمود دارد اما آنان برای گذران زندگی مجبور به تحمل رنج کار در معدن هستند.

آل مؤمن درباره زندگی این زنان و انتخاب چنین موضوعی برای ساخت یک فیلم مستند گفت: زنان روستاهای «قلعه رشید»، «شِکرآباد» و «حسین‌آباد» شهرستان اردل از معدود زنان معدنکار کشور هستند که شاید چندان نامی از آنان در جایی ذکر نشده باشد، همین گمنامی و سختی کار آنان، بهانه‌ای شد برای تهیه یک مجموعه عکس که آبان سال ۹۹ روی پایگاه اینترنتی خبرگزاری جمهوری اسلامی قرار گرفت.

آل‌مؤمن با بیان اینکه کار تهیه عکس از زنان معدنکار به همان سختی کار آن‌ها در معدن، به سرانجام رسید، افزود: این زنان و خانواده‌هایشان به طور معمول از حضور افراد غریبه در روستا و به خصوص در معدن چندان استقبال نمی‌کنند و لازم بود با آن‌ها ارتباط دوستانه‌ای برقرار شود تا اجازه کار را بدهند.

وی در ادامه یادآور شد: معدن قلعه رشید مدتی است با مشکل مالکیت روبه‌رو شده است و این موضوع همان بهانه‌ای بود که موجب شد ارتباط دوستانه با معدن کاران شکل بگیرد و آن‌ها به امید آنکه انتشار تصاویری از سختی کارشان بتواند به بازگرداندن حق از دست رفته‌شان منجر شود، اجازه دادند از فعالیت زنان روستا در معدن و زندگی ساده روستایی‌شان عکس‌هایی تهیه شود.

این هنرمند عکاس گفت: پس از انتشار عکس‌ها و گزارش مکتوب زنان نمکی در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) حساسیت‌ها برای بررسی وضعیت آن‌ها بیشتر شد و اهالی روستاهای دره قلعه رشید نیز با روی بازتر از حضور عکاسان استقبال کردند.

آل‌مؤمن دهکردی در خصوص فیلم مستند زنان نمکی تصریح کرد: کار تصویربرداری و ساخت این مستند از سال گذشته با همکاری و کارگردانی قاسم اسماعیلی از دیگر هنرمندان استان در منطقه قلعه رشید آغاز شد اما با توجه به شرایط جغرافیایی سه روستا و همچنین متفاوت بودن نوع کار در معدن نمک و وابستگی آن به زمان‌های خاص، فرآیند تولید اثر تا نیمه امسال ادامه یافت.

وی محوریت این مستند را روایتی داستانی از تلاش زنان نمکی برای حفظ زمین‌های معدن و باورها و فرهنگ‌های شکل‌گرفته در رابطه با نمک بیان کرد و افزود: برخی از مردم منطقه همچنان نسبت به ورود افراد غریبه به محل زندگی‌شان حساسیت دارند برای همین نیز تلاش شد در فواصل مختلف و با کمترین عوامل فیلم‌سازی، کار دنبال شود.

آل‌مؤمن دهکردی مهم‌ترین موضوع در تهیه فیلم مستند زنان نمکی را احترام به حساسیت‌ها، باورها و نوع زندگی مردم آن منطقه دانست و گفت: آنچه در دره قلعه رشید و معدن نمک آن روی می‌دهد ارتباطی مستقیم با معیشت مردمان آن منطقه دارد و نباید با حضور مستمر در این دره، جریان زندگی مردم آن را مختل کرد و این همان موردی است که شاید در طولانی شدن روند فیلم‌برداری اثری مستقیم دارد.

وی یادآور شد: فیلم مستند زنان نمکی هم‌اکنون در مراحل پایانی تدوین و صداگذاری است و به‌زودی آماده نمایش می‌شود.

نهال