وقت آن رسیده در دانشگاه نمایش‌های آیینی و سنتی داشته باشیم

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی سینما خراسان به نقل از ستاد خبری جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، نوزدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی صبح شنبه ۱۹ مرداد با شروع به کار هفتمین سمینار بین‌المللی جشنواره در شهر قمصر کاشان و با حضور داود فتحعلی بیگی دبیر جشنواره، حمیدرضا اردلان دبیر بخش سمینار و دیگر مدیران جشنواره آغاز شد.

در اولین روز این سمینار اردشیر صالح‌پور که اجرای نشست آن را بر عهده داشت گفت: برای تحقق هر امری قطعا باید به سه چیز توجه کرد. پژوهش، آموزش و آفرینش از جمله همین موارد به شمار می‌آید که بدون آن‌ها نمی‌توان کارها را به سرانجام رساند. جای خوشحالی است که جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی به امر پژوهش توجه دارد. حقیقتا برای این جشنواره پژوهش پایه است چراکه می‌توان از آن‌ها در جهت توسعه تئاتر سنتی استفاده کرد.

سپس داوود فتحعلی بیگی دبیر جشنواره به بیان توضیحاتی درباره جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی پرداخت و گفت: سی سال پیش یعنی سال ۶۸ اولین دوره این جشنواره را با ۱۱ نمایش آغاز کردیم. در آغاز تنها به تعدادی اجرا بسنده می‌کردیم اما بعد از آن تصمیم گرفتیم که از افرادی برای سخنرانی در جشنواره دعوت کنیم اما از دوره سیزدهم رسما سمیناری طراحی شد و خیلی جدی به مقوله پژوهش پرداخته شد. برگزاری سمینار سبب شد تا افرادی از شهرستان‌ها نیز در آن حضور پیدا کنند که اتفاق بسیار مهمی بود.

وی ادامه داد: آنچه اکنون نبودش، بیش از هرچیز دیگری احساس می‌شود، بخش آموزش است. به زعم بنده با وجود تلاش‌ها در این زمینه، هنوز کافی نیست و نیاز به کارهای بیشتری است. به نوعی باید بگویم یادگیری نمایش‌های آیینی با چند واحد دانشگاهی انجام نمی‌شود. زمان آن رسیده که یک دانشگاه یا رشته‌ای برای نمایش‌های آیینی و سنتی در نظر گرفته شود تا بتوان در این زمینه به صورت تخصصی کار کرد.

دبیر نوزدهمین جشنواره آیینی و سنتی در پایان گفت: خوشحالیم که در نوزدهمین دوره این جشنواره بیش از ۵۰۰ تقاضا برای حضور در جشنواره داشتیم که از آن میزان بیش از ۱۰۰ نمایش برای اجرا در جشنواره پذیرفته شده‌اند. امیدواریم روزی این جشنواره به عنوان جشن ملی در سراسر ایران برگزار شود و به این ترتیب اتفاق‌های خوبی را در بخش نمایش‌های آیینی و سنتی شاهد باشیم.

حمیدرضا اردلان دبیر بخش سمینار هم در ادامه این نشست اظهار کرد: یکی از اهداف این سمینار این بود که زمینه‌ای را فراهم کند تا اسناد نمایش‌های آیینی و خود آیین‌ها جمع شوند. بر همین اساس از ابتدا قرار ما این بود که اگر کسی آیینی را معرفی ‌کند، بتواند در این سمینار شرکت کند. همین موضوع سبب شد تا بعد از چندین دوره، افراد در رابطه با آیین‌های مختلف که در این سمینار معرفی شده بودند، اطلاعات تازه‌ای را جمع‌آوری کنند.

وی ادامه داد: دومین تلاش ما این بود که در این بخش به میان‌رشته‌ای‌ها توجه کنیم. چون اصولا آیین‌ها چند وجهی هستند. بنابراین این بستر در سمینار فراهم شد تا چند رشته بتوانند روی آیین مورد نظر پژوهش کنند. سومین موضوع تداوم این سمینارها بود. تا به حال هرطور شده این سمینار برپا شده و به نوعی اگر امسال به سرانجام برسد، ۱۴‌امین سال را نیز پشت سر گذاشته‌ایم. باید بدانید که ۱۴سال نگه‌داشتن رویداد پژوهشی در ایران به هیچ وجه کار ساده‌ای نیست.

دبیر بخش سمینار در ادامه بیان کرد: چهارمین مورد توجه به نسل جوان است. این سمینار تمایزی بین نسل جوان با نسل دیگر نداشته و ندارد و از حضور همه پژوهشگران استقبال کرده و به نوعی سبب هم‌نشینی نسل جوان و نسل قدیمی‌تر شده است.

اردلان ضمن بیان اینکه نسبت‌های معاصر آیین‌های گذشته، شعار این سمینار است، گفت: موضوع اصلی ما در بخش سمینار این است که بررسی کنیم آیا آیین‌های ما در این عصر جایگاه خودشان را دارند؟ ریشه بسیاری از آیین‌های ما در کشورهای اروپایی نیز وجود دارد و لازم است که به آنها توجه کرد.

وی در پایان با بیان اینکه ما به بحث آیین توجه ویژه داریم و امیدواریم مسئولان و آکادمی‌ها نیز به آن توجه ویژه داشته باشند، عنوان کرد: این آرزو وجود دارد که همچون کشورهای دیگر که از شهرهای فرهنگی خود برای رویدادهای هنری استفاده می‌کنند، این سمینار نیز حیات خود را در قمصر کاشان ادامه دهد.

اولین مقاله هفتمین سمینار بین‌المللی نمایش‌های آیین سنتی با موضوع «پیشنهاد برای موضوع یک سمینار» اثر جمشید ملک‌پور بود که در نبود او توسط اردشیر صالح‌پور خوانده شد.

در این مقاله این پرسش مطرح می‌شد که آیا می‌توان نمایش‌های آیینی و سنتی را نوزایی کرد؟ و اینکه آیا به طور کل آیین‌ها توانایی نوزایی دارند یا خیر؟ در پایان این مقاله نیز پیشنهاد شد که بخش سمینار در سال آینده به ۵۰ سال کوشش و تلاش برای بازنمایی آیین‌های نمایشی بپردازد و تلاش‌ها در این زمینه را برسی کند.

سمینار این جشنواره فردا ۲۰ مردادماه نیز ادامه خواهد داشت.