امید به نهادینه شدن بخش «رادیو تئاتر» در جشنواره تئاتر فجر

به گزارش پایگاه خبری سینما خراسان به نقل از مهر، ایوب آقاخانی نویسنده، کارگردان، بازیگر و مدرس تئاتر و رادیو در یادداشتی که در اختیار سینما خراسان قرار داده است با برشمردن محاسن بخش «رادیو تئاتر» ابراز امیدواری کرد این بخش مجددا به دیگر بخش های جشنواره بین المللی تئاتر فجر اضافه شود.

در متن این یادداشت آمده است:

«به نام یگانه هنردوست

جشنواره بین المللی تئاتر فجر- در کنار جشنواره بین المللی فیلم فجر- مهمترین دستاورد و جلوه گاه تولیدات فرهنگی مخاطب محور است که تجلی برکات آن در طی سالیان تولد و پویندگی اش کم نبوده است. این مقال قصد کاویدن زوایای مثبت و منفی این رویداد را ندارد که نه در حوصله این سطور است و نه هدف آن، اما آنچه مورد نظر نویسنده و این صفحات است توجه به نوسانات این جشنواره در ادوار مختلف است که گاه خروجی این نوسانات و سیاستگذاری های دوره ای اتفاقاتی خجسته، زاینده و قابل بحث بوده که همواره آرزوی آنانی که قلبی تپنده برای هنرهای نمایشی این ملک داشته اند این بوده تا اتفاقاتی که می شود خجسته نامیدش در ادوار مختلف فراچنگ بیاید و اینگونه به بالندگی نمایش و تئاتر ایران افزوده شود.

یکی از بخش های افزوده در نیمه اول دهه هشتاد به بدنه جشنواره، بخش نمایش های رادیویی است که بعدتر در قالبی قوام یافته تر با رویکرد معرفی و توسعه کاربری «رادیو تئاتر» به عنوان زبانی ویژه برای بیان نمایشی تداوم و طرفه آن در میان مخاطبان نیز جایگاه و حبی ویژه یافت.

«رادیو تئاتر» که عنوان پیشنهادی فعالان رادیویی آن روزهای جشنواره (شامل: دکتر حسن خجسته، نادر برهانی مرند، زنده یاد صدرالدین شجره، شهرام گیل آبادی و بنده) بود و ترجمه ای اعلام نشده برای مدیوم جا افتاده نمایشی در غرب با اصطلاح و عبارت Live Radio Drama on the Stage محسوب می شد، به سرعت جای خود را میان مخاطبان و رغبت پرداختنش را میان دانشجویان و حرفه ای های رادیو باز کرد و جزو بخش های همواره مورد پسند تماشاگران جشنواره شد.

توسعه بیانی این مدیوم تازه از راه رسیده در کشور ما محصول مداومت حضور آن در جشنواره بین المللی تئاتر فجر بود. بعدها در بزنگاه های مالی و تنگناهای اقتصادی، این بخش با جمله ای تکراری از مشاوران همواره حاضر جشنواره که «خروجی بخش رادیویی چیست؟»، «حذف»، «محدود» یا «هرچند دوره یکبار» شد. این میانه گرچه بسیاری اوقات می شد استراتژی ها را درک و نگاه پشتش را توجیه کرد و توضیحاتش را مقبول دانست، امری همواره مغفول مانده و آن افزایش پهنه فهم، کاربری، مخاطب یابی و مردمی کردن هنر نمایش به مدد حضور این بخش است. اجرای زنده نمایش های رادیویی در جشنواره تئاتر فجر و آمیختن این اتفاق با اهمیت جشنواره فجر یک بار دیگر با تذکری پررنگ، مخاطب را به سمت روزنه های دیگر نمایش پرداز- مانند رادیو- می کشاند که می دانیم روزگاری برای مخاطب بسیار مهم بوده و نقشی پر رنگ در برآوردن حاجات نمایشی و متصل به سرگرمی اش داشت و در ضمن در دورانی که شمار دانش آموختگان سالیانه تئاتر از میزان نیاز در این حرفه و امکان جذب شان به بازار کار بسیار بالاتر است، لازم است در شکلی جذاب و قابل دفاع و برانگیزاننده به علاقمندان عرصه های دیگر معرفی و پیشنهاد شود. آن هم در شمایلی که در پیوندی منطقی با این رویداد مهم فرهنگی- جشنواره تئاتر فجر- ارائه می شود و اینگونه به او یادآوری می شود که نه تنها این امکان با پهنه وسیع تر و غیرقابل مقایسه تری از مخاطبان- به خاطر ویژگی های ذاتی رسانه در مقابل و اختیار اوست بلکه در جشنواره به او پیشنهاد می شود که تاکنون درگاه منطقی و سودایی ورودش به این حرفه محسوب می شد.

فراموش نکنیم که جشنواره بین المللی تئاتر فجر از ابتدای آفرینشش قرار بوده و هست که آیینه تمام نمای توان نمایشی کشور باشد و فراموش نکنیم بخش قابل اعتنایی از این توان از مسیر رسانه عبور می کند و نمی شود تفریقش کرد و به کناری گذاشتش.

می شود درک کرد که چرا و چگونه این بخش گاه در ساختار و پیکره جشنواره دیده می شود و گاه حذف و پنهان، حتی می توان به این ادله حقانیت بخشید و به راحتی عبور کرد اما من ترجیح می دهم با توجه به زوایای مثبت و برکت بخش آن بنویسم و آرزو کنم که شرایط حضور و تنفس این بخش با از بین بردن موانع منطقی و غیر منطقی اش در بدنه جشنواره نهادینه شود به نحوی که در دوره های مختلفش «داشتن یا نداشتن» این بخش گزینه در حال بحث و تصمیم نباشد.

به هر روی رفع موانع و نهادینه سازی این بخش یا بخش های موسمی مشابه بر ذمه توانمندان و صاحب ارادگان این عرصه است و ما تنها ذکر آرزو و تاکید بر محاسن را هدف قرار دادیم به امید آنکه ذهن و توجه دوستان خیرخواهمان جلب این نکات شود.

با آرزوی پویایی پایدار نمایش ایران»