تشریح دستاوردهای دوسالانه عکس «نور»/ استعدادهای شهرستانی کشف شدند

حمیدرضا مجیدی مدرس عکاسی و از اعضای هیات داوران چهارمین دوسالانه سراسری عکس «نور» در گفتگو با سینما خراسان ضمن اشاره به دستاوردهای این رویداد مرتبط با هنر عکاسی که اوایل دی ماه سال جاری برگزار شد، توضیح داد: تفاوت جدی و ریشه‌ای که این جشنواره نسبت به دوره‌های گذشته خود داشت، پرداختن به مجموعه عکس بود که توجه به اندیشه‌ورزی از مهم ترین ارکان آن بود. نگاهی که به اعتقاد من عمیق شدن این جشنواره را به دنبال داشت. کما اینکه حرکت به سمت تولید مجموعه عکس و حذف تک عکس نشان از جسارت این دوره از برگزاری دوسالانه بود. بحث دومی که می‌توان این دوره را نسبت به دوره‌های پیشین متمایز دانست بحث سفارش دادن کار به استان‌ها و جدی گرفتن ظرفیت‌ها و استعدادهای استانی بود که قطعا در بلندمدت تاثیر این حرکت را در ارتقا وضعیت عکاسی به ویژه در استانها خواهیم دید.

میزان کیفیت معیار اندازه‌گیری موفقیت جشنواره نیست

مجیدی با اشاره به کیفیت آثار ارسالی در جشنواره عکس «نور» گفت: پاسخ به این سوال که آثار ارسالی در این جشنواره چه میزان از کیفیت لازم برخودار بوده یا خیر؟ از دیدگاه بنده نمی‌تواند معیار اندازه‌گیری موفقیت این جشنواره باشد. چرا که این اتفاق شروع و آغازی برای حرکت‌های بزرگتر است و اگر در آینده ادامه دار بوده و با همین قوت به پیش رود نتیجه نهایی آن را مطمئنا در سال‌های آینده جامعه عکاسی کشور و استان‌های ما به خوبی خواهند دید. پس چنین فعالیتی را می‌توان آغازی برای مسیری مطلوب و هدف مند در این حوزه عنوان کرد.

وی بیان کرد: آنچه که ما در چهارمین دوره از دوسالانه به وضوح آن را مشاهده کردیم نگاه ویژه این جشنواره به بخش استانی بود. در واقع می‌توان گفت استان‌ها و ظرفیت‌های آنان جدی تر گرفته شده و شناخت و معرفی استعدادهای نهفته استانی به شکل بهتری اتفاق افتاد و سفارش تهیه پروژه‌ها به عکاسان نیز گامی در راستای اهمیت دادن به توانمندی‌های این هنرمندان بود. به هر حال این جشنواره در راستای این حرکت فرهنگی و همین طور تهیه زیرساخت‌ها و بسترهای لازم به منظور تهیه مجموعه عکس‌ها، این پیغام را به تمامی هنرمندان داد که مخاطبان منتظر دیدن توانایی و استعدادهای آنان هستند. البته بیان این نکته هم ضروری است که هنوز هستند عکاسانی که سال‌های زیادی در این حوزه کار می‌کنند اما هنوز جسارت لازم برای تهیه مجموعه عکس را نداشته و از پا گذاردن در این مسیر واهمه دارند که شاید نداشتن تعریف درست از تهیه مجموعه عکس آن را از حضور باز می‌دارد.

ارزیابی آقای داور از آثار شرکت‌کننده در یک نمایشگاه

داور چهارمین دوسالانه سراسری عکس نور در بخش دیگری از صحبت‌های خود نگاه فیلسوفانه عکاس را عنصر مهم در تولید مجموعه عکس فاخر و ارزشمند عنوان کرد و گفت: از دیدگاه بنده زمانی که یک عکاس می‌خواهد در قالب یک مجموعه عکس‌های خود را ارائه دهد دیگر تنها یک عکاس نیست به نوعی یک فیلسوف است که خودش ایجاد پدیده و کشف کرده و با بینش عمیق خود سب بستر جوانه زدن موضوعات درونی اثر تولیدی خودش می‌شود و آن معنایی که به دنبالش است را منعکس می‌کند. در واقع پروژه محور کردن این جشنواره را می‌توان حرکت در مسیر هدف مند کردن عکاسی و اندیشمند کردن عکاس دانست.

این مدرس عکاسی تاکید کرد: به نظر می‌آید برخی از این دوستان هنرمند شرکت کننده خود را بیشتر درگیر عکاسی کرده، در صورتی که به منظور تهیه مجموعه‌های خود عکاس بایستی از درگیر شدن به عکاسی کاسته و به دنبال نگاه عمقی در اثر خود باشد. شما می‌بینید هیچ نویسنده‌ای مدام درگیر کاغذ و قلم خود نیست و بیشتر تمرکزش را بر روی ایده و اندیشه اش گذاشته وبه آنچه که قرار است بر روی کاغذ بیاورد فکر می‌کند. من تصور می‌کنم برخی از عکاسان ما زیاد درگیر تکنیک‌های خود شده، در صورتی که زمانی که شما می‌خواهی در ارتباط با مبحثی نظریه ارائه دهی و به نوعی فیلسوف باشی، ضروری است که عمیقا به موضوعات مورد نظر تمرکز داشته باشی که ما این مورد را کمتر در مجموعه‌های ارسالی مشاهده کردیم و در مواردی نیز برخی عکاسان تنها یک نگاه گذرا و سطحی به موضوعات داشتند.

توجه به مباحث مرتبط با علوم انسانی و علوم اجتماعی در برگزاری یک رویداد

مجیدی توجه به گستردگی موضوعات در نظر گرفته در بخش ویژه این جشنواره را یکی از ضرورت‌های مورد تاکید در دوره‌های بعدی دانست و بیان کرد: موضوعات می‌توانست در بخش گسترده‌تری انتخاب شود، البته هر سازمانی و هر مجموعه با توجه به اهداف مورد نظر حرکت‌های فرهنگی مدنظر خودش را انجام می‌دهد اما شاید بهتر بود موضوعات در نظر گرفته شده در بخش ویژه را به سمت و سوی مباحث انسانی و علوم اجتماعی نزدیک‌تر کرد که اگر به این مورد در دوره‌های بعدی توجه شود آثار متنوع‌تری ارائه می‌شود. هر چند ما در حین داوری در این جشنواره دیدیم که همین موضوعات را برخی از عکاسان با خلاقیت ویژه‌ای به آن پرداخته و از زاویه‌ای دیگری آن را به نمایش گذاشته بودند و با جسارت هرچه تمام آن را از دریچه دوربینشان نشان داده بودند، اما من فکر می‌کنم بهتر است که در دوره‌های بعد موضوعات را به صورت گسترده‌تری ببینیم و دست هنرمندان را در خلق آثار باز بگذاریم.

داور چهارمین دوسالانه سراسری عکس نور بیان کرد: کلیت و ساختاری که برای این جشنواره تعریف شده بود منطقی و هدفمند بود اما در بحث نظارت نواقصی مشاهده شد و نیاز بود که مسئولین انجمن‌های عکس در استانها و همینطور اساتید راهنما با جدیت بیشتری اهداف جشنواره را دنبال کنند که ضروری است در دوره‌های بعدی به این موضوعات توجه شود که در نهایت منجر به تولید آثار عمیق تری شده و کمیت و کیفیت را ما در کنار یکدیگر ببینیم. ما در جریان داوری به آثاری برخورد کردیم که نشان می‌داد نظارت کافی توسط استاد راهنما صورت نگرفته وعدم توجه کافی و جدیت لازم به منظور تولید مجموعه عکس دیده می‌شد که این مساله منجر به تولید اثری ضعیف شد.

هنوز با کیفیت‌ها و استانداردهای لازم فاصله داریم

داور چهارمین دوسالانه سراسری عکس نور ارتقاء دانش عکاسی در بحث تولید مجموعه را مهم‌ترین دغدغه این جشنواره عنوان کرد و گفت: آثاری که در نهایت قرار است در نمایشگاه و همین طور در کتاب در معرض دید مخاطبان قرار گیرد از دیدگاه هیات داوران از میان آثار رسیده جزو بهترین‌ها بوده و ما تمام تلاشمان را کردیم که آثار برگزیده بهترین و نزدیک‌ترین‌ها به اهداف جشنواره باشند اما به نظر می‌آید که ما هنوز با تهیه مجموعه عکس با کیفیت‌ها و استانداردهای لازم فاصله داریم. به نظر من بیشتر افراد شرکت کننده در این جشنواره شاید بار اول و یا دومشان در تولید مجموعه عکس بوده و یا تجربه کمی در این حوزه داشتند که این موضوع به وضوح از میان عکس‌های ارسالی دیده می‌شد.

مجیدی گفت: نوع عکس‌ها و انتخاب آن‌ها و حتی چیدمان این را نشان می‌داد که عکس‌ها و ایده‌ها و همینطور متن و استیتمنت می‌توانست پخته تر ارائه شود چرا که ما در حین داوری به مواردی برخورد کردیم که متن‌ها هیچ ارتباطی با عکس‌ها و همینطور بالعکس نداشتند. بنابراین وی افزود: یادمان باشد آنچه که به‌عنوان آثار منتخب بالا آمد و در نهایت به عنوان برگزیده معرفی شدند از میان آثار رسیده به دبیرخانه داوری گردیدند و به نوعی از میان داشته‌های ما بود و شاید خیلی فاصله طولانی میان عکس‌های حذف شده و عکس‌های منتخب نبوده است.

یک ارزیابی مهم از یک جشنواره عکس

مجیدی در بخش پایانی گفت و گوی خود با تاکید بر بحث آموزش گفت: یکی از نکات ضروری در راستای کیفیت بخشی به بحث عکاسی، توجه به موضوع آموزش است، در این دوره مطالبی در خصوص تهیه مجموعه‌های عکس و نکات کلیدی توسط اساتید از طریق ویدیو کنفرانس به شرکت کنندگان ارائه شد که در دوره‌های بعدی نیاز است این آموزش‌ها در قالب کارگاه‌های چند روزه به عکاسان ارائه شود.

این هنرمند افزود: آنچه که در مجموع می‌توان در ارتباط با چهارمین دوسالانه سراسری عکس نور بیان کرد این است که این جشنواره استعدادیابی و بستر سازی شکوفایی استعدادهای جوان عکاسی را مهم‌ترین دغدغه خود دانسته و با توجه به این مهم اهداف و چشم‌انداز خود را دنبال می‌کند. پس با تکیه بر این موارد می‌توان بیان کرد که این دوره از دوسالانه شروعی تازه برای دستیابی به موفقیت‌های گسترده عکاسی در سطح کشور است که در همین ابتدای راه کارنامه مطلوبی را از خود برجای گذاشت.

چهارمین دوسالانه سراسری عکس نور که از مهرماه سال ۹۸ با انتشار فراخوان در دوبخش آزاد و ویژه کار خود را آغاز کرد، با استقبال ۴۲۸ مجموعه عکس این تعداد از هنرمندان عکاس در سطح کشور تعداد ۳۶۹۸ آثار به بخش دبیرخانه ارسال و پرونده این دوره از دوسالانه در حالی بسته شد که با نظر هیات داوران متشکل از پنج داور تعداد ۳۳ مجموعه به عنوان آثار منتخب معرفی شد.