مدیران خود را به نشنیدن انتقادها زده‌اند/خانواده «تئاتر» در تنگنا

روح‌الله جعفری کارگردان تئاتر در گفتگو با سینما خراسان درباره وضعیت تئاتر کشور در روزهای پساکرونا گفت: هنوز بعد از گذشت ۲ ماه از تعطیلی مراکز هنری و تماشاخانه‌ها برنامه جامعی از جانب مدیران و تصمیم گیرندگان عرصه فرهنگ و هنر ارائه نشده است. در این مدت انواع و اقسام حرف‌های ضدونقیض از جانب مسئولان زده شد و با سیاست یک بام دو هوایی که دولت درخصوص این بیماری در پیش گرفته جان انسان‌ها به خطر افتاده به شکلی که این آشفتگی در همه عرصه‌ها قابل مشاهده است به همین دلیل مردم و به دنبال آن خانواده فرهنگ و هنر متحمل ضررهای جبران‌ناپذیری حتی برای تهیه قوت لایموت خود شده‌اند.

وی ادامه داد: متاسفانه به جای اینکه دولت هم تلاش خود را برای رفع نیازهای مردم به کار ببندد با صدور بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌هایی که خیلی از آن‌ها حتی ضمانت اجرایی هم ندارند وضع را بحرانی کرده است که می‌توان از جمله این بخشنامه‌ها به دستورالعمل بازگشایی سینماها از طرف وزارت بهداشت اشاره کرد که با جنجالی که به پا کرد حذف و تکذیب شد و ترجیح دادند به جای پذیرش دیکته پر از غلط کل مساله را پاک کنند.

اجرای شتابزده «تئاتر آنلاین» نشاطی به همراه نداشت

این مدرس تئاتر درباره پروژه تئاتر آنلاین که این روزها بیشتر از گذشته در حال اجرا به شیوه‌های مختلف است، یادآور شد: در وضعیتی که تئاتر کشور تعطیل شد مدیران ما برای ارائه آمار و ارقام و لحاظ شدن آن در بیلان کاری‌شان طرح‌هایی از جمله اجرای کنسرت‌های موسیقی و تئاترآنلاین در دستور کار قرار دادند. اگر به نحوه عملی کردن شتابزده این طرح نگاه کنیم متوجه می‌شویم برخلاف آنچه که وزیر ارشاد و زیرمجموعه مدیریتی او بر آن تاکید داشتند این طرح نه با خود نشاط را به جامعه آورده و نه باعث تحرک و پویایی در خانواده فرهنگ و هنر شد.

وی افزود: وزیر ارشاد حتی در توییت خود نامی از هنر تئاتر نمی‌آورد و متاسفانه اشرافی بر نیازهای این حوزه ندارد، چون اگر متوجه بود که دیپلماسی فرهنگی در جامعه امروز ارجح بر دیپلماسی سیاسی است آنقدر بی‌تفاوت و منفعل نسبت به ترویج و گسترش فرهنگ و هنر در جامعه و هنرمندان عمل نمی‌کرد. با توجه به تجربه‌ای که پشت سرگذاشتیم معتقدم اجرای آنلاین موسیقی و تئاتر با توجه به زیرساخت‌هایی که در اختیار نداریم قابلیت جذب مخاطب و عملی شدن را ندارد و با دنبال کردن سیاستی که بر پایه آزمون و خطا بنا شده راهگشایی در این عرصه نخواهیم داشت.

جعفری درباره کسر ۹ درصد مالیات برارزش افزوده از اجراهای تئاتری بیان کرد: اگر دولت و نهادها و سازمان‌هایی مثل شهرداری دلشان برای فرهنگ و هنر می‌تپید، در این ۷ سالی که سکان اجرایی و عملیاتی طرح‌ها را در اختیار داشته‌اند به فکر آموزش و تبلیغ و اختصاص بودجه مناسب به فرهنگ و هنر بودند اما متاسفانه شاهد هستیم نه تنها این اتفاق نیفتاده بلکه فرصت‌ها را تبدیل به تهدید کردند و کار به جایی رسیده به جای اینکه مثل همه جای دنیا به فرهنگ و هنر سوبسید بدهند، از آن سوبسید هم دریافت می‌کنند با این وضعیت خانواده نجیب و شریف تئاتر با کسر مالیات برارزش افزوده در تنگنا قرار می‌گیرند و متاسفانه گوش شنوایی هم وجود ندارد و مدیران و مسئولان خودشان را به ندیدن و نشنیدن انتقادهای اصولی می‌زنند.

اخذ مالیات بر ارزش افزوده تیشه به ریشه فرهنگ می‌زند

کارگردان «ریچارد سوم اجرا نمی‌شود» متذکر شد: این مالیات برارزش افزوده جدا از مالیاتی است که هنرمندان باید پرداخت کنند و اگر دولت اشرافی بر چگونگی تولید کالاهای فرهنگی داشت هیچگاه از اجراهای تئاتری این مقدار مالیات را کسر نمی‌کرد. گرفتن مالیات برارزش افزوده تیشه به ریشه فرهنگ و هنر و هنرمندانی می‌زند که با همه وجود خود را وقف خدمت به رشد و ارتقای فرهنگ و هنر می‌کنند و با این خطاهای آشکار فاصله دولت و مردم مدام بیشتر می‌شود.

جعفری تأکید کرد: دولت و تیم اقتصادی‌اش راهکاری برای حل مشکلات اقتصادی مردم و هنرمندان که از خود مردم هستند، ندارد بنابراین بهتر است دست از شعارهای پوپولیستی بردارد و زمین بازی را تغییر دهد چون با این وضعیت، همین اندک فرصت باقی مانده هم برای جبران مافات از بین می‌رود. متاسفانه حتی فضای گفتگو بین مسئولان و مردم هم فراهم نیست که این مساله به عرصه هنر هم رسیده است در حالی که دولت باید مردم را به رسمیت بشناسد.

وی در پایان صحبت هایش بر لزوم آسیب شناسی وضعیت فرهنگ و هنر تاکید کرد و گفت: ادامه فعالیت‌های هنرمندان با ابهام روبرو است پس در این شرایط باید رویکرد دولت و زیرمجموعه آن مورد آسیب‌شناسی قرار گیرد که در این آسیب‌شناسی باید به مواردی چون فقدان مبانی نظری فرهنگی، فقدان اهداف کوتاه مدت، میان مدت و طولانی مدت، شکاف میان ارزش‌های رسمی و غیررسمی، نگاه ابزاری به فرهنگ و هنر، فقدان الگو و اسطوره‌های فرهنگی، فقدان سرمایه گذاری در عرصه فرهنگ، دخالت حداکثری دولت در امر برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری، حمایت و نظارت، وجود نهادهای موازی عرصه فرهنگ و هنر که باعث عدم توجه به گسترش نهادهای مدنی-فرهنگی شده است، تداخل وظایف نهادهای فرهنگی و عدم درک صحیح مدیران فرهنگی از تحولات محیط و … توجه کرد که می‌توان درباره هرکدام از این موارد به صورت کلان به بحث و تبادل نظر نشست.