گوشت قربانی دوران کرونا شده‌ایم/ بزرگان تئاتر عقب نشسته‌اند!

کهبد تاراج نویسنده و کارگردان تئاتر که قرار بود نمایش «یاماها» را از ۱۴ مهرماه در تالار قشقایی مجموعه تئاترشهر به صحنه ببرد درباره ضربه‌ای که تعطیلی سالن‌ها به بدنه تئاتر وارد می‌کند، به سینما خراسان گفت: با وضعیت پیش آمده از سایت فروش بلیت نمایش درخواست کرده‌ایم که هزینه بلیت مخاطبان را به آن‌ها بازگرداند چون مشخص نیست کِی قرار است دوباره اجراهای تئاتر از سر گرفته شود. متاسفانه با این وضعیت جدا از گروه‌هایی که اجرا دارند، مخاطبان هم سردرگم می‌شوند چون بلیت یک نمایش را پیش خرید می‌کنند اما ناگهان اعلام می‌کنند که یک هفته دیگر هم فعالیت‌های فرهنگی و هنری تعطیل است. با این وضعیت ما مدیون مردم می‌شویم، از این رو درخواست کردم به جای انتقال بلیت‌ها به روزهای دیگر، هزینه را به تماشاگران بازگردانند.

وی ادامه داد: با شرایط پیش آمده اگر اجراها از هفته دیگر هم از سر گرفته شود، به نظر می‌رسد تئاترشهر تنها یک یا دو باکس اجرا تا پایان سال داشته باشد چون سه جشنواره تئاتر مقاومت، جشنواره نمایش عروسکی تهران-مبارک و جشنواره تئاتر فجر را پیش رو داریم و اگر از هفته اول آبان ماه هم بخواهیم اجراهایمان را آغاز کنیم در روزهای پایانی با جشنواره تئاتر مقاومت همزمان خواهیم شد. البته به نظر می‌رسد فعلاً تعطیلی فعالیت‌های تئاتری ادامه دار، خواهد بود اما مساله سردرگم کننده این است که این تعطیلی را هفتگی اعلام می‌کنند.

تئاتر قابل مقایسه با سینما نیست

تاراج عنوان کرد: متاسفانه مسئولان تصمیم گیرنده و نهادهایی که برای این شرایط تعیین تکلیف می‌کنند نه تنها مخاطب تئاتر نیستند بلکه اصلاً تئاتر را نمی‌شناسند. وضعیت تئاتر حتی قابل مقایسه با سینما هم نیست چون به هر حال سینما چه کم چه زیاد، مخاطب خودش را دارد اما وضعیت تئاتر اینگونه نیست چون حتی اگر اعلام کنند که نمایش‌ها می‌توانند از هفته آینده فعالیتشان را آغاز کنند باز هم ما فرصتی برای تبلیغات، اطلاع‌رسانی و جلب اعتماد مخاطبان برای حضور در سالن‌ها در اختیار نداریم. وضعیت تئاتر با سینما فرق می‌کند و نمی‌توان هر زمان که اراده کرد تماشاگران را به سالن‌های نمایش کشاند.

وی ادامه داد: متاسفانه علاوه‌بر اینکه خود مدیران و حتی وزیر ارشاد به فکر ضرر و زیانی که به تئاتر وارد می‌شود، نیست بلکه خود گروه‌های تئاتری هم با یکدیگر متحد نیستند و حاضر نمی‌شوند قید اجرایشان را در این شرایط بزنند. من حدس می‌زدم این تعطیلات اجباری را پیش رو داشته باشیم اما تصورم این بود که این اتفاق در آذر و دی رخ می‌دهد. در حال حاضر نیز واقعاً دلسرد شده‌ام و برایم اجرا رفتن یا نرفتن نمایش مهم نیست و تنها دلم به حال بازیگران نمایشم می‌سوزد که آنقدر تمرین کردند اما هنوز وضعیت اجرایشان مشخص نیست.

نویسنده «بیست متری جوادیه» تصریح کرد: با این وضعیت ممکن است گروه‌ها بازیگرانشان را هم از دست بدهند چون نمی‌توان بازیگری را معطل کرد و بلاتکلیف نگه داشت که سر پروژه دیگری نرود. به عنوان نمونه یکی از بازیگران نمایش ما نیز در این تعطیلات برای بازی در فیلمی کوتاه قرارداد بسته و من از نظر اخلاقی نمی‌توانم او را از این کار منع کنم. بنابراین در صورت بازگشایی سالن‌ها نیز من باید منتظر بازگشت بازیگرم به گروه باشم. نکته جالب این است که بخش اداری سالن‌ها باز است و حتی اجازه تمرین هم وجود دارد اما فقط اجراها باید تعطیل باشند!

همه دستورالعمل‌ها در تئاتر اجرا می‌شد

وی با گلایه از دور بودن وزیر ارشاد از مناسبات تئاتر متذکر شد: معتقدم مشکلات پیش آمده عملاً به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بازمی‌گردد. اگر آقای وزیر در دوران کرونا به دیدن نمایش‌ها می‌نشست، متوجه می‌شد که دستورالعمل‌های بهداشتی از هر مکان دیگری بیشتر رعایت می‌شود و علاوه‌بر توجه به سلامت تماشاگران، خود گروه‌ها هم برای حفظ سلامت عوامل و بازیگران نمایش پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی را بیشتر از بقیه رعایت می‌کنند چون هم سلامت عوامل و بازیگران برایشان مهم است هم سلامت تماشاگران. وقتی وزیر ارشاد هیچ تصوری از اجرای تئاتر در دوران کرونا ندارد خب طبیعی است که در هیات دولت هم نمی‌تواند از تئاتر دفاع کند.

تاراج در پایان صحبت‌هایش اضافه کرد: به عنوان نمونه چرا باید نمایش «در انتظار گودو» امیررضا کوهستانی که در فضای باز باغ کتاب اجرا می‌شد، تعطیل شود. مگر در این شرایط، پارک‌ها تعطیل شده که اجرای نمایش در یک محیط باز را متوقف کرده‌اند. هرچقدر هم مدیرکل هنرهای نمایشی برای بازگشایی تئاتر تلاش کند وقتی وزیر ارشاد شناختی از چگونگی فعالیت‌های تئاتری نداشته باشد، در عمل نمی‌تواند دفاعی از جامعه تئاتر بکند. متاسفانه با این وضعیت جامعه تئاتر تبدیل به گوشت قربانی شده است، بزرگان تئاتر هم عقب نشسته‌اند و منتظرند تا شرایط عادی شود و با در اختیار گرفتن امکانات و کمک هزینه‌های دولتی فعالیتشان را از سر بگیرند.

عکس کنار خبر از رضا جاویدی است.