منتقدان درباره «۲۸۸۸» چه گفتند؟

به گزارش روز پنجشنبه سینما خراسان به نقل از ایرنا، فیلم ۲۸۸۸ ساخته کیوان علی‌محمدی و علی‌اکبر حیدری و تهیه کنندگی علی اوجی، روایتگر روزهای ابتدایی جنگ های ایران و عراق تا سال‌های پایانی آن است. بیژن، افسر کنترل شکاری در اتاق تاریک عملیات، در انتظار بازگشت عباس دوران و محمود اسکندری دو خلبان هواپیماهای اف ۴ است که برای حمله و بمباران به بغداد حمله کرده‌اند.

منتقدان درباره این فیلم نظرات گوناگونی داشتند.

امیدواریم دیگر چنین اشتباهاتی در سینما تکرار نشود

فیلم ۲۸۸۸ فاجعه ای است. این فیلم با محور قرار دادن موضوعی مهم و ارزشمند بزرگترین خیانت را به معنا کرده است چون با پرداخت بسیار بد و نامانوس خود، باعث شده مخاطب از اثر فراری شود. فیلم درباره رشادت خلبانان هشت سال دفاع مقدس است اما افسوس این معنا به هیچ وجه خوب از کار در نیامده است.

باید به یاد داشت اگر قرار است فیلمی درباره قهرمانان این سرزمین ساخته شود باید بهترین شکل کار را، مد نظر قرار داد، اگر بخواهیم با سلیقه‌های شخصی در این عرصه عمل کنیم ژانر دفاع مقدس را هرچه بیشتر از پیش به صندوقچه فراموشی سوق داده‌ایم.

فیلم سینمایی عقاب‌ها درباره‌ خلبانان این سرزمین است از ساخت آن نزدیک به ۴۰ سال زمان می‌گذرد اما هنوز هم دیدن آن جذاب و زیبا چون کارگردان سلیقه مخاطب عام را مد نظر قرار داده اما در ۲۸۸۸ کارگردان با توجیهات روشنفکرانه تنها خود و اطرافیانش را راضی می‌کند.

بازی‌های فیلم یکی از دیگری بدتر است حتی حمیدرضا پگاه که به‌ذات بازیگر خوبی است قربانی نقش بد خود شده است. درباره علی اوجی تهیه کننده این فیلم نیز باید گفت بهتر است او تکلیف خود را مشخص کند چون اگر قرار است در هر فیلمی که تهیه می‌کند خود نیز حضور داشته باشد دیگر باید پرونده بازیگری او را بست.

درباره ۲۸۸۸ بهتر است زیاد نقد نکنیم چون موضوع و شخصیت‌های قصه به اندازه‌ای والاست که به احترام شهدای خلبان و تمام تیزپروازان خلبان کشورمان نقد را تمام می‌کنیم و امیدواریم دیگر چنین اشتباهاتی در سینما تکرار نشود.

۲۸۸۸ یکی از متفاوت ترین آثار با محوریت دفاع مقدس است

شبیه هیچ یک از فیلم‌های جنگی حاضر در جشنواره و البته ساخته‌های جنگی سینمای ایران تا امروز نباشد. دریچه نگاه کیوان علیمحمدی به جنگ اینبار از داخل کابین خلبان‌ها و سیستم‌های سایت راداری پدافند ارتش است. دوربین او برخی اوقات داخل کابین خلبان و برخی اوقات میان کادری‌های داخل سوباشی بود. البته که خانواده این رزمندگان از نظر فیلمساز غافل نمانده بودند.
۲۸۸۸ عملیات‌های پدافند هوایی را از نگاه ارتشی‌های داخل سایت راداری روایت‌ می‌کند. هرچند برخی اوقات صحنه‌هایی از فضای عملیاتی نشان داده می‌شود، اما حقیقت اتفاقات در سایت بیان می‌شود. صدای خلبانان که مشغول مکالمه با شخصیت‌هایی مانند بیژن و محمود هستند، روایت فیلمساز را کامل می‌کند. گذر زمان در فیلم با نمادهایی مانند تغییر درجه کادری‌های ارتش به مخاطب نشان داده می‌شود و تنها تاریخ مندرج شده در فیلم، هدف قرار گرفتن سایت سوباشی است.
نحوه شهادت خلبانانی که اسامی آن‌ها نیز در فیلم به نمایش درمی‌آید، تا حدودی بازسازی شده است؛ هرچند فیلمساز سعی ندارد عین اتفاقات واقعی را بیان کند اما تا حدودی به آن‌ها اشاره می‌کند. تکیه فیلم به اتفاقات زندگی حرفه‌ای و کاری بیژن عاصم است که شرایط سختی را برای او به وجود آورده است. جنگ او و همسرش را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و در کنار او شخصیت های دیگر نیز حضور دارند. بیشتر روایت فیلم با شخصیت شهید بیژن عاصم است.
فیلمِ ۲۸۸۸ سیاه و سفید است و فقط کارگردان زمانی به خود اجازه می‌دهد که تصاویرش رنگی شوند، که جنگ به پایان رسیده، رشادت‌های رزمندگان به ثمر نشسته و مردم در آرامشِ پس از جنگ زندگی خود را سپری می‌کنند. بعد عاطفی و معنایی شهادت و حس و حال خانواده‌های شهدا در مواجهه با از دست رفتن عزیزشان، در فضایی خیالی تجسم می‌شود.

موسیقی سامان احتشامی که تکیه آن هم بر پیانوست، به خوبی حس و حالِ موجود در عملیات‌ها از شکست گرفته تا پیروزی را بیان می‌کند و به خوبی با فضای تراژیک همراه می‌شود. بُعد فانتزی که غالبا در فیلم‌های علیمحمدی و حیدی دیده می‌شود، اینجا هم نقش آفرینی می‌کند. نماهای تصاویر گاهی سینمایی، گاهی چهار به سه و در بسیاری مواقع به ۱۶ به ۹ تغییر می‌کند. برخی اوقات حتی پرده‌های سینما در حاشیه تصاویر قرار می‌گیرد.
بی تردید ۲۸۸۸ یکی از متفاوت ترین آثار با محوریت دفاع مقدس است.

بازی‌های شلخته، کارگردانی ضعیف

نساء نیکو، عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران، نوشت: کیوان علیمحمدی در کارگردانی بسیار ناتوان می‌نماید.پگاه یا نمی‌داند اغلب نماهایی که از او گرفته می‌شود کلوزآپ است یا بازی در این فیلم برایش خیلی جدی نبوده، یک صورت بدون هیچ‌گونه اکت و بازتاب احساسات فردی، بیژن که انگار فقط دارد ادای بازی کردن در این نقش را در می‌آورد. مرتضی اسماعیل کاشی که در نقش فریدون فاجعه است و بدترین قسمت بازی او در سکانس رویارویی‌اش با سپیدار است که از یک بازیگر تئاتر این حجم از شلختگی در بازی بعید است.

به سکانس غذاخوردن او قبل و بعد از آمدن همسر نادر دقت کنید، آن مدل غذا خوردن قرار است نشانگر چه بعدی از این پرسوناژ باشد؟ شلختگی؟ بیعاری؟ چه؟ سیاوش مفیدی هم در ایفای نقش محمود چندان موفق نیست، او قرار است نقش یک خلبان جدی و اخمو را بازی کند اما نه روی فن بیانش کنترل دارد نه روی حرکات بدن و البته شیرین اسماعیلی هم که انگار بازی کرده تا قراردادش را تکمیل کند!!

این روایات تو در تو و فیلمی که بیشتر بر دیالوگ متکی است به نظر می‌رسد برای رادیو و یک نمایش رادیویی مناسب‌تر باشد تا یک فیلم نود و چند دقیقه‌ای برای نمایش روی پرده سفید سینما.

۲۸۸۸، یک نمایشنامه رادیویی که فیلم نمی شود

فاطمه سادات بکائی، خبرنگار سینمایی نوشت: ۲۸۸۸، یک فیلم سیاه‌سفید درباره شهدای نیروی هوایی ارتش به تهیه‌کنندگی علی اوجی است. فیلمی آشفته و گنگ که حتی صدای درستی هم ندارد؛ مسئولیت همه چیز در تماشای این فیلم به عهده خود مخاطب است، از تشخیص کاراکترهایی که فقط صدا دارند و به کمک کپشن معرفی می‌شوند تا حتی خود قصه، دیالوگ‌ها و حتی خط زمانی قصه، همه چیز به عهده خود مخاطب است.
این فیلم بیشتر از هر چیز، یک نمایش‌نامه رادیویی است که با حذف دیالوگ‌های زائد می‌تواند به مناسبت هفته دفاع مقدس، در چند قسمت برای مخاطبان رادیو پخش شود. فیلمی که در سالن اهالی رسانه با بیشترین اعتراض مواجه شد و تعداد قابل توجهی از تماشاچی‌ها سالن نمایش را در میانه فیلم ترک کردند.
۲۸۸۸ فیلمی برای نفروختن و عصبانی کردن مخاطب از تصاویر بی‌رنگ و گنگ است که پشت اسامی شهدای نیروی هوایی خودش را پنهان کرده است.

۲۸۸۸ می کوشد روایتگر بخش مهمی از تاریخ معاصر این سرزمین باشد

شاهین شجری­ کهن، درباره این فیلم نگاشت: کیوان علی­‌محمدی و علی‌اکبر حیدری در چند سال گذشته کارگردان دو فیلم متفاوت از سینمای ما بوده‌اند که هر یک در نوع خود غافل­گیری کاملی هستند. سینما شهرقصه در میان معدود فیلم‌­های دو سه سال اخیر است که به دلیل ماهیت سینمایی‌­اش به اکران آنلاین راه نمی‌دهد و حتماً باید روی پرده عریض دیده شود. ۲۸۸۸ هم غافل­گیری دیگری­‌ست که نشان از روحیه جست­جوگر و نگاه متفاوت کارگردان‌­هایش دارد. یک فیلم جنگی خارج از جریان، که به جای ریخت‌­وپاش‌­های معمول و طراحی صحنه‌­های عظیم یا پرداخت مستقیم به مفاهیم ارزشی، می­‌کوشد به زبان سینما و با امکان­‌هایی که تصویر و صدا در اختیار سازندگانش قرار می‌­دهد روایتگر بخش مهمی از تاریخ معاصر این سرزمین باشد.

۲۸۸۸، نمونه جالبی از اهمیت مراحل پس از تولید در شکل دادن به روایت سینمایی­‌ است و بخش مهمی از آن با طراحی خاص صوتی ساخته شده است. دشواری­‌های فنی فیلم از یک سو، و حساسیتی که روی موضوع و لحن روایت و ساختار متفاوتش وجود دارد (حساسیت‌­های گاه عجیب­ وغریب) از سویی دیگر، کار گروه را سخت‌­تر از معمول کرده اما حاصل کار قطعاً پاداش تمام این دشواری­‌ها را بازتاب خواهد داد. از آن فیلم‌هایی‌ست که پشت صحنه و چگونگی ساخت اجزای مختلفش به اندازه خود اثر جذاب و کنجکاوی­ برانگیز است و معلوم می­‌شود که اگر سازندگان یک فیلم از لحاظ دانش و فناوری به ­روز باشند و تکنیک‌­های روز سینما را بشناسند می‌­توان در هر ژانر و قالبی و با هر موضوعی انتظار یک فیلم مدرن و متفاوت را داشت. شاید با همین نسخه بتوان جانی به سینمای هزینه­‌بر اما نیمه‌­جان دفاع مقدس داد.

نهال