“محمد طهان” از گویندگان مطرح کشور و برخاسته از خراسان رضوی است که همه او را با صدای “باب راس” در برنامه “لذت نقاشی” می شناسیم، شنیدن صدای آشنای او حتی برای لحظه ای مخاطب را سر ذوق می آورد. در این نوشتار خبرنگار سینما خراسان با “محمد طهان” به گفتگو نشسته و روزگار سخت کرونا و دغدغه های کار دوبله را از زبان او به رشته تحریر درآورده است.
سوال: از سابقه فعالیت خود در عرصه دوبلاژ بگویید
پاسخ: ۱۵ سال است که مشغول انجام دوبله یا صداپیشگی در سینما و تلویزیون هستم؛ از سال ۱۳۸۹ عضو واحد دوبلاژ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شده و تاکنون در این حرفه مشغول به فعالیت هستم. از سال ۱۳۹۱ تدریس در حوزه دوبله را آغاز کردم و از سال ۱۳۹۶ با راه اندازی آکادمی بین المللی دوبلاژ که تنها موسسه خصوصی در حوزه دوبله در کشور است، بیش از ۳۰۰ هنرجو دوبله را آموزش داده ام.
آکادمی بین المللی دوبلاژ فعالیت خود را در یک استودیوی کوچک آغاز کرد اما هم اینک در شعبه شماره یک خود در مشهد هشت استودیو و در شعبه شماره دو خود در همین کلانشهر ۱۲ استودیو دوبله و یک استودیوی اختصاصی موسیقی دارد، این آکادمی از ۲۴۷ عضو برخوردار است که تمام تولیدات دوبله در این موسسه توسط اعضا و کارآموزان آن انجام می گیرد.
سوال: تاکنون چه فعالیتهایی در صدا و سیما داشته اید؟
پاسخ: فعالیتهای زیادی در انجام دوبله برنامه ها و فیلم های سینمایی در تلویزیون داشته ام که شاید معروفترین آن برنامه “لذت نقاشی” و گویندگی “باب راس” شخصیت اصلی این برنامه بود؛ البته من صداگذاری تقریبا نیمی از مجموعه “لذت نقاشی” را انجام دادم، پیش از آن فرد دیگری کار دوبله را برعهده داشت، از پخش این برنامه در تلویزیون حدود ۱۱ سال می گذرد.
گویندگی شخصیت برخی سریالهای دیگر تلویزیونی را نیز برعهده داشته ام که از جمله آنها “کارآگاه زن” از شبکه سوم سیما، “مرداک” از شبکه چهارم سیما، “بیمارستان چونان” از شبکه دو سیما، سریال “مردان نفوذی” از شبکه سوم سیما، “نابخشوده” از شبکه اول سیما، “حادثه” از شبکه چهارم سیما و بسیاری از سریالها و برنامه های دیگر تلویزیونی است.
به جز “باب راس”، گویندگی شخصیتهای معروف دیگری مانند “جانی دپ” در فیلم “آلیس آن سوی آیینه”، “پل واکر” و “متیو مک کانری” که جزء کارکترهای مورد علاقه من بودند را انجام داده ام.
سوال: فعالیت در آکادمی بین المللی دوبلاژ چگونه پیش می رود؟
پاسخ: ماهانه تقریبا چهار هزار دقیقه کار دوبله در آکادمی بین المللی دوبلاژ تولید می شود که از تلویزیون و رسانه های دیجیتال در حال پخش است، از جمله این برنامه ها سریال “روزها” از شبکه پویا، سریال “شور و شیرین” از شبکه سه سیما، سریال مستند “بامزه های کوچولو” است که این مستند برای نخستین بار درباره کودکان تولید شده و وجه تمایز آن با دیگر فعالیتهای دوبله این است که همه گویندگان آن به جز خودم، کودکان زیر ۱۰ سال هستند.
یکی از اهداف آکادمی بین المللی دوبلاژ، آموزش گویندگی به علاقه مندان از سنین پایین است و در واقع این آکادمی نخستین مرکزی است که به صورت سیستماتیک و اصولی شیوه دوبله را به کودکان آموزش می دهد. این آکادمی یک مجموعه کاملاً خصوصی است که برای ۱۲۰ نفر به صورت مستقیم و ۲۵۰ نفر به صورت غیرمستقیم شغل ایجاد کرده است.
درآمد کار دوبله چندان خوب نیست و نمی توان آن را به عنوان یک شغل ثابت با درآمد مکفی در نظر گرفت، در واقع دوبله را می تواند به صورت شغل پاره وقت در نظر گرفت، هنر دوبله مانند بسیاری از شاخه های هنری دیگر بیشتر عشق و علاقه است تا اینکه حرفه درآمدزایی به شمار رود.
قبل از انقلاب کار دوبله درآمد خوبی داشت و دستمزدها در این حرفه با هنرپیشگی برابری می کرد یا حتی در برخی از مواقع از دستمزد بازیگران نیز بیشتر بود اما بعد از انقلاب اوضاع تغییر کرد و صداپیشگی در زمره مشاغل فقیر قرار گرفت.
سوال: حمایت از هنر دوبلاژ در کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟
پاسخ: حمایت از هنر دوبلاژ در کشور ما وجود ندارد زیرا پایه مالی آن ضعیف است، همین آکادمی بین المللی دوبلاژ بزرگترین موسسه خصوصی دوبله در کل کشور است اما هیچ گاه از آن حمایتی انجام نگرفته و به آن رسیدگی نشده است؛ هیچ اتحادیه یا مجموعه ای نیست که از هنرمندان عرصه دوبلاژ در حوزه مالی، بیمه و از کار افتادگی حمایت و پیگیر تامین حق و حقوق آنان از طریق مراجع قانونی باشد.
اخیرا در سندیکای دوبله ایران، هیاتی برای سر و سامان دادن به کار دوبله در کشور ایجاد شده است زیرا در هر شهری گروه هایی شکل گرفته که بدون رعایت اصول حرفه ای و ارایه آموزشهای استاندارد، فعالیت دوبله را انجام می دهند بدون آنکه نظارتی بر آنها وجود داشته باشد، این مهم موجب ورود ابتذال به عرصه دوبلاژ شده و کیفیت کار دوبله را به شدت کاهش داده است.
ازدیاد رسانه های دیجیتال در کشور نیز باعث کاهش دستمزد فعالان عرصه دوبلاژ شده و این مهم ضربه بزرگی به هنر دوبله زده است، گروه های مختلف در عرصه دوبله سربرآورده اند که هیچ نظارتی روی فعالیتهای آنها انجام نمی گیرد، سندیکای دوبلاژ هم خطر را حس کرده و درصدد ساماندهی این گروه ها و افزایش نظارت برآمده است اما این مهم زمان بر است و اینکه سندیکای دوبلاژ رسمیت واقعی پیدا کند و بتواند حامی هنر دوبله در کشور باشد، نیازمند یک برنامه بلندمدت است.
سوال: پیشنهادات شما برای رونق هنر دوبله در کشور چیست؟
پاسخ: ایران زمانی بهترین فعالیتهای دوبله را در کل جهان داشت، در برخی مواقع با شکستهایی در عرصه دوبله مواجه شده و کشورهای دیگر از آن پیشی گرفته اند، در هر کشوری بخش زیادی از برنامه های تلویزیونی آنها توسط واحد دوبلاژ صداگذاری می شود، دوبله در فرهنگ جامعه نیز نقش بسزایی ایفا می کند.
به گفته بزرگان سینما، هنر دوبله از هنرهای دیگر بویژه بازیگری دشوارتر است، در حالی که این هنر در سایر کشورها مورد حمایت دولتها است و در آنها دستمزد بازیگران با صداپیشگان برابری می کند اما این مهم در ایران به هیچ وجه انجام نمی گیرد و گوینده تخصصی با ۵۰ ساله سابقه فعالیت، برای تامین نخستین ضروریات زندگی خود از جمله پرداخت اجاره خانه و سایر موارد معیشتی دچار مشکل است.
برخی از صداپیشگان عاشق این هنر هستند و نمی توانند در حرفه دیگری مشغول کار شوند، یکی دیگر نیز مانند من در این هنر سرمایه گذاری می کند و آن را به صورت اصولی آموزش می دهد تا حداقل علاقه مندان به این هنر به بیراهه نروند و بتوانند با همین دستمزد کم به شغل مورد علاقه خود ادامه دهند، متاسفانه معدود افرادی در کشور برای دوبله سرمایه گذاری می کنند که این فاجعه است.
روشنا
این مطلب بدون برچسب می باشد.
Δ